De feiten: Enschede neemt het voortouw met lokaal fatbikeverbod
Met hun zoemende geluid en logge verschijning zijn ze al jaren niet te missen in het straatbeeld. De supersnelle fatbikes zijn een gevaar op de weg gebleken.
Vooral voor hun berijders: kenniscentrum VeiligheidNL schat op basis van een meting door ziekenhuizen dat jaarlijks vijfduizend fatbikers op de spoedeisende hulp belanden. Van hen is bijna de helft twaalf tot vijftien jaar oud.
De roep om regulering, bijvoorbeeld met een helmplicht of leeftijdsgrens, is groot. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Oud-minister Barry Madlener (PVV) van Infrastructuur en Waterstaat liet zijn ambtenaren onderzoek doen, maar vond geen oplossing.
Gemeenten zijn het wachten zat
Volgens Madlener is het niet mogelijk om een fiets te reguleren op basis van alleen de bandbreedte. Fabrikanten zouden dan de fatbike smallere bandjes geven om de regels te omzeilen.
De minister zei dat regels die voor fatbikes gelden, daarom ook voor andere e-bikes moeten gelden. Daarmee gingen coalitiepartijen PVV, VVD en NSC niet akkoord, en dus ligt de fatbike-aanpak stil.
Gemeenten zijn het wachten op de landelijke politiek zat. Daarom wil de gemeente Enschede op diverse plekken in de stad een fatbikeverbod invoeren. Elektrische fietsen mogen vanaf een bepaalde bandbreedte niet meer het stadscentrum in – details moeten nog worden uitgewerkt.
Wie zegt wat over de Enschedese fatbike-aanpak?
- ‘Iedereen kent wel iemand die een ongeluk of een bijna-ongeluk heeft gehad met zo’n ding. Fatbikes razen over het stadserf alsof voetgangers er niet meer toe doen,’ zegt Rachel Denneboom, VVD-fractievoorzitter in Enschede en initiatiefnemer van het fatbikeverbod. ‘Dit is het signaal aan het college én aan Den Haag: schiet op. Wij kunnen als stad prima het voortouw nemen.’
- ‘Verbied fatbikes én snelle e-bikes gewoon in alle binnensteden. Ze rijden even hard. En met een landelijke kentekenplicht kun je ook camera’s gebruiken om te handhaven. Dan wordt het tenminste effectief,’ zegt Wim Salomons, voormalig verkeersdeskundige bij de gemeente Enschede.
- ‘Ik kijk uit naar de eerste boete. Als blijkt dat e-bikes wel mogen en fatbikes niet, dan betaal ik de boete én de rechtszaak,’ zegt fatbikeproducent Armando Muis (La Souris), die het verbod ‘fatshaming op wielen’ noemt.
EW’s visie: Weer draait de gemeente op voor falen landelijke politiek
Door: Maria Bouwman, redacteur Onze overheidHet is al jaren één van de meest verbindende politieke onderwerpen op verjaardagsfeestjes: die verschrikkelijke fatbike. Wie ‘m niet heeft, haat hem. En terecht.
Het probleem is niet alleen de veel te snelle, want meestal opgevoerde, lompe fiets, maar ook het gedrag van de jonge eigenaars. De ‘sociale fatbiker’ zal vast ergens bestaan, maar laat zich zelden zien. Afsnijden, geen voorrang verlenen, met een rotvaart over smalle fietspaden crossen.
Wie het waagt er iets van te zeggen, krijgt in het gunstigste geval een middelvinger en een scheldtirade over zich heen. Wie pech heeft, wordt mishandeld en eindigt in het ziekenhuis, zoals een Rotterdamse vader en zijn kinderen overkwam. Ook de minderjarige bestuurders zelf belanden geregeld op de spoedeisende hulp.
Politiek blijft hangen in bandjes-discussie
Het is hoog tijd dat de fatbike uit het straatbeeld verdwijnt. Harde handhaving op snelheid, een leeftijdsgrens, een helmplicht: wat er ook maar nodig is.
Dat landelijke politici keer op keer zich laten ompraten door de fatbike-industrie en verzanden in de discussie ‘smalle of brede bandjes’, tekent de futloosheid in Den Haag. Niemand weet immers of fabrikanten dat dreigement zullen waarmaken. Daarnaast is het de vraag of jongeren geld en zin hebben om massaal een nieuwe, smalle fatbike te kopen.
Als ze dat doen, kan altijd nog worden uitgeweken naar regels voor alle e-bikes. Is het nu echt zo erg als ook ouderen op hun e-bike een helm moeten dragen? Dat voorkomt hersenschade bij ongelukken en is daarom in veel andere landen al lang de norm.
Enschede geeft signaal af, nu Den Haag nog
Er is terechte twijfel over de lokale uitvoerbaarheid: er zijn juridische hobbels, en het ontbreekt aan geld voor adequate handhaving. Toch is de daadkracht van Enschede een stevig signaal naar de landelijke politiek. Die laat, net als in het asieldossier, opnieuw de gemeenten aan hun lot over.
De landelijke politiek moet daarom zo snel mogelijk het heft in handen nemen, en zowel regels stellen als middelen voor handhaving vrijmaken.
Wanneer de fatbike belangrijker is dan de verdediging van Nederland