Bouwen, bouwen, bouwen. Dat lijkt de logische remedie om het huizentekort tegen te gaan. Toch is het slechts een deel van de oplossing, schrijven Henk Bluemink en Henk Hoeve in een ingezonden opinie. Het huizentekort wordt namelijk voor een groot deel veroorzaakt door ons belasting- en toeslagenstelsel.
Het stelsel van belastingen en toeslagen is zo complex, dat er geen enkele navolgbare relatie meer is tussen het bruto- en netto-inkomen. Geen belastinginspecteur, laat staan een parlementariër, is in staat is om zonder software uit te rekenen hoeveel belasting hij zelf verschuldigd is.
Henk Bluemink (1953) is accountant en belastingadviseur bij Bluemink BV. en doet veel onderzoek naar de marginale belastingdruk (inclusief effect toeslagen).
Henk Hoeve (1957) is belastingadviseur bij Het Vosmanshuys Estateplanning BV en bij BurgerhartVosmanshuys BV, gespecialiseerd in nalatenschapsadviezen voor ondernemers.
Ingezonden opinieartikelen worden geselecteerd door de redactie, maar vertegenwoordigen niet noodzakelijkerwijs het standpunt van EW.
Onbegrijpelijk stelsel
En uitrekenen met software is dan pas stap 1. Stap 2 is begrijpen hoe die uitkomst tot stand is gekomen. Maar dat is meteen een stap te ver. Het systeem is gewoon volkomen ondoorzichtig.
Onze stelling: het belasting- en toeslagenstelsel veroorzaakt een aanzienlijk deel van het huizentekort, tast daarmee onnodig het schaarse groen in Nederland aan en vergt ook nog eens onnodig veel energie en materiaal.
Het bewijs?
Neem eens twee mensen die allebei parttime werken voor een salaris van zeg 2.000 euro bruto per maand per persoon. Ze hebben beiden een kind van rond de 10 jaar. Ze hebben al geruime tijd een relatie, maar wonen, hoewel ze best anders zouden willen, officieel nog steeds apart in een huurhuis van zeg 650 euro per maand. Waarom wonen deze mensen niet gezellig samen?
Omdat het ze 1.500 euro netto per maand kost. Aan inkomstenbelasting 200 euro meer per maand, en ze lopen toeslagen mis van 1.300 euro per maand. Vanwege ons ridicule belastingstelsel.
Een alternatief voor kortingen en toeslagen? Henk Bluemink deed eerder al een voorstel voor vereenvoudiging.
Van twee- naar eenverdiener
Van die 1.500 euro kun je makkelijk je huis van 650 euro per maand aanhouden. En als ze al zouden besluiten om te gaan samenwonen terwijl de een voor de kinderen gaat zorgen en de ander fulltime gaat werken voor 4.000 euro per maand (om toch weer op de oude 48.000 euro bruto per jaar uit te komen), dan kost dat nog eens ruim 900 euro per maand netto. Waarom? Omdat gezinnen met alleenverdieners kennelijk een verwerpelijk soort burgers vormen.
Dit voorbeeld betrof huurders. Nemen we twee geliefden die ieder een eigen huis hebben van 250.000 euro, met een hypotheek van 200.000 euro, dan geldt mutatis mutandis bijna hetzelfde: gaan samenwonen kost hun 1.000 euro netto per maand – wegens meer belastingen en minder toeslagen.
Fiscale straf op samenwonen
Zou het voor AOW’ers dan anders liggen? Nee, hoor, ook bij hen blijkt samenwonen meer dan 1.200 euro netto per maand te kosten.
Jacco Vonhof houdt EW Economielezing op 6 decemberConclusie: gaan samenwonen wordt in Nederland fiscaal ontzettend zwaar bestraft. Vele tienduizenden huizen – een mix van huur en koop – komen als gevolg hiervan niet beschikbaar voor woningzoekenden. Gevolg: dure koophuizen en hoge huurprijzen. Jongeren zijn massaal de dupe.
Bovendien staan de leegstaande huizen op (ten minste) de spaarstand energie te verbruiken. De extra noodzakelijke nieuwbouw tast ook nog eens onnodig onze schaarse natuur aan. Hoezo streven naar verduurzaming?
Dus Tweede Kamer, geef de ambtenaren op het ministerie van Financiën eens de opdracht om die regels uit de wetgeving te halen die het verbod op samenwonen met zich brengen.
Update zaterdag 27 november: Op vrijdag 26 november heeft het CDA naar aanleiding van dit artikel vragen gesteld aan de minister.