Als het goed is, worden de EU-lidstaten het deze week nog eens over het sluitstuk van het Europese asielakkoord. Een akkoord dat verre van ideaal is, maar iets is beter dan niets. Fingers crossed dus, schrijft René van Rijckevorsel.
Het is bekend hoe ingewikkeld het is om overeenstemming te bereiken over Europese maatregelen die het aantal irreguliere asielmigranten moeten terugbrengen. Al ruim vijf jaar steggelt de Europese Unie over het zogenoemde Asiel- en Migratiepact. De Oost-Europese lidstaten, die weinig asielzoekers binnenkrijgen, zijn sowieso tegen elk pact, omdat herverdeling over de lidstaten er een essentieel deel van is.
In juni leek er dan toch licht aan het einde van de tunnel te gloren. Een gekwalificeerde meerderheid (zo’n tweederde) van de lidstaten schaarde zich achter een concept-akkoord. Mooi zo, dacht iedereen. Maar vervolgens begon Duitsland te sputteren – de crisisverordening was te streng. Die verordening is het sluitstuk van dat nieuwe Europees asielbeleid.
Duitsland ligt niet langer dwars
Lidstaten die worden overspoeld door migranten, mogen ze door die verordening vastzetten tot het proces van terugsturen (of doorlaten) is voltooid. Nu geldt nog een maximum van twaalf weken.
Ook flink groter wordt de groep die in aanmerking komt voor opsluiting. Migranten worden vastgezet als ze afkomstig zijn uit landen waarvan minder dan 20 procent van de asielverzoeken wordt ingewilligd. Dat geeft lidstaten onder grote migratiedruk extra tijd om de procedures te beginnen en andere EU-landen om hulp te vragen.
De Groenen in de Duitse regering zijn fel tegen het langer opsluiten van vooral gezinnen en kinderen. Maar vorige week beëindigde kanselier Olaf Scholz met zijn Machtwort in zijn eigen regering de Europese impasse. Duitsland ligt niet langer dwars waarmee de beoogde meerderheid een feit was.
NGO’s handlangers van de mensensmokkelaars
Toen begon Italië te sputteren. Premier Giorgia Meloni was verbijsterd over het nieuws dat Duitsland ngo’s financiert om mensen in de Middellandse Zee te redden. Dagelijks varen grote schepen van ngo’s migranten over naar onder meer Lampedusa. De ngo’s pikken die migranten op zee op. Volgens critici als Meloni zijn ze daarmee handlangers van de mensensmokkelaars, die precies weten waar de ngo’s varen en hun wrakke bootjes naar de transportschepen dirigeren.
RENÉ VAN RIJCKEVORSEL in juni: GEVIERD ASIELAKKOORD EUROPESE UNIE IS VERRE VAN VOLMAAKTRome bepleit juist actie tegen de boten die migranten oppikken. Dit jaar kwamen al 250.000 migranten op irreguliere wijze naar Europa, vooral naar Italië.
‘Ik vernam met verbazing dat uw regering naar verluidt heeft besloten om met substantiële fondsen niet-gouvernementele organisaties te steunen die zich bezighouden met opvang van irreguliere migranten op Italiaans grondgebied en bij reddingsacties in de Middellandse Zee,’ schreef Meloni aan Scholz.
Haast met asielakkoord is geboden: EU-verkiezingen zijn aanstaande
Toch komt er deze week nog een akkoord, zeggen bewindslieden en diplomaten in Brussel. Haast is geboden. In juni 2024 zijn de Europese verkiezingen. Om het dossier af te ronden, moet er begin 2024 een akkoord zijn.
Het Europees Parlement wil pas oordelen als het totale pakket klaar is, inclusief crisisverordening. In het pakket zitten ook strengere screening en registratie aan de buitengrenzen, procedures voor kansarme asielaanvragen in aankomstlanden en herverdeling over het landenblok.
Het Asiel- en Migratiepact is verre van ideaal. De grootste weeffout is dat asiel nog altijd op Europees grondgebied moet worden aangevraagd. De mensensmokkelaars kunnen dus gewoon hun morbide bootjes-business voortzetten. Maar het pact is wel beter dan het non-beleid van nu.
Iets is beter dan niets.
