Prins Bernhard deed in 1937 afstand van zijn NSDAP-lidmaatschap en heeft geen enkele Jood verraden, schrijft columnist Zihni Özdil. De ophef zou moeten gaan over hoe Nederland wegkijkt van de eigen bedenkelijke rol in de Holocaust.
Op school leerde ik dat Nederlanders in het verzet zaten. Dat Nederland totaal niet antisemitisch was. Dat de Duitsers zoveel Nederlandse Joden deporteerden omdat Nederlanders – degelijk als ze zijn – netjes alles over hun burgers hadden opgeschreven in gemeentelijke archieven. Dus ook welke religie ze aanhingen.
Niets ligt verder van de waarheid. Via onder meer de Nationale Spoorwegen, de politie, ambtenaren en de marechaussee, was Nederland dermate ijverig in de Jodenjacht, dat lui als Heinrich Himmler de Nederlanders prezen.
Bijzondere waardering van de Duitsers kreeg Nederland ook vanwege het grote aantal fanatieke Waffen-SS-vrijwilligers dat ons kleine landje voortbracht.
Nederlands antisemitisme veel erger dan partijlidmaatschap prins Bernhard
In een eerdere column schreef ik dat wie eerlijk kijkt naar de geschiedenis, moet erkennen dat antisemitisme eeuwenlang een kernonderdeel van de Nederlandse cultuur was.
Alledaags antisemitisme dat voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog welig tierde, krijgt nauwelijks aandacht in ons onderwijs. De instituten die ons culturele archief vormgeven, handhaven dat impliciete verbod tot op de dag van vandaag zeer streng.
Bijvoorbeeld: tijdens een onderzoek voor een documentaire die ik mocht presenteren, kwamen we erachter hoe de Nederlandse overheid na de oorlog decennialang zijn stinkende best deed om Joden, Roma en Sinti zoveel mogelijk te weren van de officiële herdenkingen.
Ophef prins Bernhard leidt af van veel ernstiger zaak
En dan werd deze week ‘bekend’ dat prins Bernhard lid was van de NSDAP. En wat zijn we daarover geschokt. De ophef in de politiek en de media is grenzeloos. Van links tot rechts krijgt Bernhard de volle laag. ‘De nazi-prins die loog over zijn nazi-lidmaatschap’, zo luidt de teneur.
Maar de kernvragen blijven onvermeld.
Waarom knikten zoveel Nederlandse historici en journalisten al die jaren braaf mee met prins Bernhard? Waarom waren ze er als de kippen om zij die wel doorvroegen, te demoniseren?
Nederland dreef het hoogste aantal Joden van bijna heel Europa in de handen van de nazi’s. Waarom is hier in ons onderwijs nauwelijks aandacht voor?
Koning zorgt voor reflectie
Nota bene het Koninklijk Huis zelf moest Nederland van bovenaf sturen naar een kritische blik op onze geschiedenis.
Tijdens de Dodenherdenking van 2020 zei koning Willem-Alexander al:
‘Medemensen, medeburgers in nood, voelden zich in de steek gelaten, onvoldoende gehoord, onvoldoende gesteund, al was het maar met woorden. Ook vanuit Londen, ook door mijn overgrootmoeder, toch standvastig en fel in haar verzet. Het is iets dat me niet loslaat.’
Twee maanden daarvoor zorgde Willem-Alexander ervoor dat wij niet langer de kleinzielige kleuter onder de voormalige koloniale grootmachten zijn: hij bood zijn excuses aan voor het Nederlandse geweld tijdens de onafhankelijkheidsstrijd in Indonesië.
En nu is het diezelfde Koning die de oud-directeur van het Koninklijk Huisarchief toegang gaf tot alle stukken over de Tweede Wereldoorlog. Het NSDAP-pasje van Bernhard kwam zo boven water. Gevolgd door een motie van D66 en de Partij voor de Dieren, die een onderzoek naar het naziverleden van Bernhard eisen.
Laat dit alles even op u inwerken: niet Nederlandse historici en journalisten, maar de Koning en een door een politieke motie ingesteld onderzoek, zorgen eindelijk voor een kritische reflectie.
Prins Bernhard heeft geen enkele Jood verraden
Wat mij betreft is het resultaat van dat onderzoek allang glashelder: het Nederlandse antisemitisme ligt niet besloten in een pasje van Bernhard.
Ik kan het niet mooier maken dan het is: een man die in 1937 zijn NSDAP-lidmaatschap opzegde, die vanuit Engeland verzet tegen de nazi’s organiseerde en die geen enkele Jood heeft verraden, wordt in 2023 veroordeeld door het land dat erin slaagde om bijna al zijn Joden te verraden aan de nazi’s.