GroenRechts eindelijk aan de macht – deze scherpe keuzes liggen op tafel

21 juni 2024Leestijd: 3 minuten

Het hooflijnenakkoord legt een amibite voor ‘groene groei’ neer. Maar dat vergt nog wel een aantal scherpe keuzes in aanvulling op het akkoord. Simon Rozendaal zet tien tips op een rijtje.

Vorige week werd bekend dat er in het nieuwe kabinet een minister voor Klimaat en Groene Groei gaat komen. Groene groei, klinkt goed. Daar pleit EW al lang voor. Minister-president Mark Rutte droomde ooit zelfs van ‘groenrechts’.

Welnu, GroenRechts is eindelijk aan de macht. En dus helpen wij de voormalige assistent van Rutte, de aanstaande minister Sophie Hermans (VVD), met enkele groenrechtse adviezen.

1. Pak het ambitieus aan, zoals Frankrijk in de jaren zeventig. In jullie programma staat dat er vier nieuwe kerncentrales zullen worden gebouwd, maar kom op: ‘Hoop, lef en trots’? Een stuk of tien dus!

2. Kappen met subsidies voor ‘duurzaam’ en ‘hernieuwbaar’. Wat ‘duurzaam’ wordt genoemd, ís niet duurzaam. Wat ‘hernieuwbaar’ wordt genoemd, ís niet hernieuwbaar (windmolens en zonnecellen duren maar 25 jaar).

Een flink deel van de subsidies Stimulering Duurzame Energie (SDE) gaat zelfs naar het bijstoken van bomen uit Estland en de Verenigde Staten in kolencentrales! Het nieuwe kabinet moet die SDE afschaffen.

3. Sta sterk voor Wageningen University. Dat is de beste landbouwuniversiteit ter wereld, beter nog dan die in Uppsala en Davis, Californië. Als ze in Wageningen zeggen dat intensieve landbouw en veeteelt beter zijn voor natuur en klimaat (en biologisch voedsel kul is), moet je dat serieus nemen.

Met andere woorden, houd echt eens je poot stijf in Brussel bij de onderhandelingen over stikstof en mest. Zeggen ze dat Nederland geen uitzondering meer krijgt en het aantal boeren en koeien toch echt omlaag moet, dan passen jullie gewoon de Orbán-techniek toe: ‘O ja? Dan betalen wij geen euro meer!’

4. Beoordeel op CO2. De energietransitie draait niet om het bewieroken van ‘duurzaam’ of ‘hernieuwbaar’, het gaat om het terugdringen van de CO2-uitstoot. Stop dus met bullshitbingo-woorden als ‘eiwittransitie’. Nieuwe initiatieven moeten de CO2-uitstoot kunnen terugdringen.

5. Stop met het aannemen van juristen, economen en bestuurskundigen op de departementen. We hebben ingenieurs, chemici en natuurkundigen nodig in de energietransitie. Mensen met gezond verstand die van cijfers houden. Aardige mensen, die juristen en zo, maar wees eerlijk, de ministeries zijn ervan vergeven. Meer zijn er echt niet nodig.

Bovendien, als je niet doorhebt wat het verschil is tussen stikstof en koolstof of tussen een miljoen en een biljoen, zou je niet mogen beslissen over de miljarden van de energietransitie.

6. Knuffel de industrie. Ja, ook bedrijven die veel energie verbruiken. Ja, ook bedrijven die vervuilen. Liever één Chemours, liever één Shell, liever één Tata dan vijfhonderd Extinction Rebellions, Milieudefensies, Greenpeaces, Letzte Generationen en hoe de verzamelde zeurpieten ook mogen heten.

7. Maak een noodwet voor de bouw van de nieuwe kerncentrales. Die zijn zo wezenlijk voor de toekomst van Nederland dat querulanten en beroepsprocedeerders zoals Johan Vollenbroek en zijn Mobilisation for the Environment geen kans mogen hebben bij de rechter.

8. Bouw met buurlanden een hogesnelheids-spoornetwerk. Het is absurd dat je van Rotterdam of Amsterdam niet rechtstreeks met de trein naar Warschau kunt, je daar 10 uur over doet en nergens een kaartje kunt bestellen. ‘Naar Warschau? Nou, dan moet u ook in Berlijn nog een kaartje kopen.’

9. Stop met windmolenparken op zee. Dat jullie een paar kerncentrales bouwen is fijn, maar zoals het nu gaat, komen die naast zon en wind. Nee dus. In plaats van! Wanneer kerncentrales alleen maar stroom mogen leveren als de wind niet waait en de zon niet schijnt, zijn bouwers niet geïnteresseerd.

Dus vanaf nu mogen er geen nieuwe windmolenparken op zee worden gebouwd met steun van de staat, tenzij het bedrijfsleven ervoor opdraait. Maar dan moeten ze eerlijk álle kosten betalen, ook die van de stopcontacten op zee en de elektrolyse-fabrieken. Spoiler: dan is het over en uit met wind op zee.

10. Nee, geen tribunalen. Wel een parlementaire enquête waarin Jacqueline Cramer, Ed Nijpels, Laurens Jan Brinkhorst, Kees Vendrik, Jesse Klaver, Hans Wijers, Pieter Boot, Wijnand Duyvendak, Eric Wiebes, Diederik Samsom, Frans Timmermans, Mirjam de Rijk, Rob Jetten en de hoofdredacteuren van de ‘kwaliteitskranten’ zich moeten verantwoorden waarom zij de afgelopen twintig jaar kernenergie hebben tegengewerkt, zodat Nederland nu een veel te hoge CO2-uitstoot heeft.