De Raad van State oordeelt dat een Armeens gezin geen recht heeft op een verblijfsvergunning. Ondanks al het geweeklaag dient nu uitzetting te volgen, schrijft Gerry van der List.
De Raad van State is de hoogste rechtsprekentde instantie in Nederland. In een rechtsstaat zouden de uitspraken van dit Hoge College van Staat dan ook vanzelfsprekend moeten worden geaccepteerd en uitgevoerd. Het zou, gezien het beginsel van de scheiding der machten, helemaal vreemd zijn als politici en bestuurders publiekelijk de juridische wijsheid van de Raad van State in twijfel trekken.
Toch gebeurde dit afgelopen week. Femke Halsema, de GroenLinkse burgemeester van Amsterdam, toonde zich ontstemd over het laatste oordeel in een zeer lang lopende asielzaak. De afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State besliste dat een Armeens gezin geen recht heeft op een verblijfsvergunning en dus dient te vertrekken naar het land van herkomst. Maar Halsema vindt dit ‘hardvochtig’ en wil dat het kabinet handelt in strijd met de rechterlijke uitspraak.
Langdurige asielsoap
De asielsoap begon in 2010. Toen kwam Gohar Matosyan vanuit Armenië naar Nederland in de hoop op een aangenamer bestaan. Maar zij kreeg geen verblijfsvergunning, dus zij had gewoon haar biezen moeten pakken. Dit deed ze niet. Ze bleef illegaal in Nederland en kreeg zelfs een kind, de inmiddels elfjarige Mikael.
Later deed mama Matosyan een beroep op de Afsluitingsregeling Langdurig Verblijvende Kinderen. Ze zag haar aanvraag afgewezen door de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), maar kreeg in een beroepsprocedure steun van de rechtbank in Amsterdam, waartegen toenmalig verantwoordelijk staatssecretaris Eric van der Burg (VVD) weer beroep aantekende.
De Raad van State heeft nu beslist dat het Armeense gezin dient te worden uitgezet. Het zou mooi zijn geweest als de Matosyans, ondanks hun illegale status, inmiddels zo ingeburgerd zijn dat ze weten dat het in Nederland de bedoeling is gehoor te geven aan een uitspraak van de hoogste rechter, maar zij blijven tegenstribbelen.
Solidariteitsmars voor Mikael
In hun verzet tegen de Nederlandse rechter krijgen ze van alle kanten steun. In het AD stond bijvoorbeeld een groot verhaal over een, op een foto met Mikael knuffelende, kerel die in hongerstaking is gegaan teneinde alweer een kinderpardon te bewerkstelligen.
De hoofdredacteur van dezelfde krant betoogde dat je geen immigratiebeleid mag voeren over ‘de rug van onschuldige kinderen’. Daarnaast zijn er tienduizenden handtekeningen verzameld voor een petitie om Mikael voor Nederland te behouden, en staat voor woensdag 7 augustus in de Republiek Amsterdam een ‘solidariteitsmars’ op de agenda.
Scoringsdrift Femke Halsema
En dan is er de nog activistische burgemeester. Halsema schreef staatssecretaris Eric van der Burg al een brief met het verzoek Mikael een verblijfsvergunning te gunnen. Haar stadgenootje mocht ‘niet de dupe worden van verblijfsregelingen die juridisch misschien wel kloppen, maar waar de menselijke maat soms uit het oog wordt verloren’. En de nieuwe voor asielkwesties verantwoordelijke bewindspersoon, minister Marjolein Faber (PVV), kreeg vanuit het stadhuis van Amsterdam eveneens het dringende verzoek de hand over het hart te strijken.
Faber reageerde correct op deze hoofdstedelijke hartenkreet. Via een woordvoerder liet ze weten dat de hoogste rechter heeft gesproken en dat ze geen mogelijkheid ziet om van die uitspraak af te wijken. Dat klopt. Het derde kabinet-Rutte heeft die mogelijkheid, de zogeheten discretionaire bevoegdheid, overgeheveld naar de IND.
Halsema gaf toe dit te weten en moet ook niet veel hebben verwacht van een PVV-minister, maar vond het toch nodig uit politieke scoringsdrift een hoop stampij te maken.
Handhaving is verstandig
Het medeleven met Mikael is op zichzelf wel begrijpelijk. Hoewel Armenië geldt als een veilig land, zal het ventje vast liever in het vertrouwde Amsterdam wonen dan in het onbekende Jerevan. Maar hem een verblijfstatus gunnen, zou een beloning zijn voor wangedrag. Zijn moeder bleef bewust illegaal in Nederland en onttrok zich bewust aan het zicht van de officiële instanties.
De uitzetting levert stress en onzekerheid op voor Mikael, constateerde de Raad van State, maar door hun eigen toedoen hebben hij en zijn moeder ‘een situatie doen ontstaan waardoor niet aan de vereisten van de Afsluitingsregeling is voldaan’.
Algemene, goed doordachte, door de volksvertegenwoordiging aanvaarde regels handhaven in plaats van steeds weer uitzonderingen maken op basis van emotionele verhalen over een ‘menselijke maat’, dat doet heel verstandig aan.