Geen nieuwe, persoonlijke excuses, dus, van de Koning tijdens de Nationale Herdenking Slavernijverleden. Wel expliciete herhaling van de excuses van de regering en een indringend verzoek om ‘vergiffenis’. De Koning weet de juiste toon te bewaren en het juiste tempo. Dat is cruciaal, vindt Gertjan van Schoonhoven.
De toespraak van de Koning op de Nationale Herdenking Slavernijverleden, zaterdagmiddag in het Oosterpark in Amsterdam, werd dagenlang voorafgegaan door speculaties en verwachtingen in de media. Zou de Koning op 1 juli, Keti Koti, de excuses herhalen die de regering – waarvan het staatshoofd in staatkundige zin deel uitmaakt – 19 december al uitsprak bij monde van minister-president Mark Rutte? En waar de Koning een week later nog eens expliciet naar verwees in zijn traditionele Kersttoespraak?
Zou de Koning daarnaast ook nog eens persoonlijk excuses aanbieden voor de prominente rol van zijn voorvaders in het koloniale systeem en hun ‘koloniaal profijt’?
Dat laatste deed de Koning niet. Mogelijk heeft hij daarmee mensen in de Surinaamse en Caribische gemeenschap teleurgesteld. Maar er stond het nodige tegenover. Voor het eerst herhaalde de Koning de excuses van de regering expliciet zelf. Dat daar in de Surinaamse en Caribische gemeenschap zoveel waarde aan wordt gehecht, zegt veel over de bijna metafysische betekenis van het koningshuis. Excuses van de regering worden pas écht gevoeld als ze door het staatshoofd worden uitgesproken.
Bovendien vroeg de Koning indringend – en onverwacht – om ‘vergiffenis’ voor het feit dat zijn voorvaders niet meer hebben gedaan om een einde te maken aan de slavernij. Op dat punt geen persoonlijke excuses dus. Maar getuige de staande ovatie die de Koning na zijn toespraak kreeg in het Oosterpark, viel zijn langverwachte toespraak al met al in goede aarde.
Het was gek geweest als de Koning vooruitgelopen was op het onderzoek van de commissie-Oostindie
Het was ook niet erg reëel om te verwachten dat de Koning met expliciete excuses zou komen voor de rol van de Oranje-Nassaus. Het slavernijverleden is een soort Pompeï: veel is al opgegraven, maar er ligt ook nog heel veel onder de aslaag verborgen. Dat geldt ook voor het koloniale verhaal van de Oranje-Nassaus.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Laden…
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?
Wilt u opnieuw inloggen