De werkloosheid in Nederland neemt snel af. Op het eerste gezicht is het dan ook heel merkwaardig, dat het aantal bijstandsontvangers blijft stijgen. Die stijging is echter geheel te wijten aan de instroom van werkloze asielzoekers, vooral uit Syrië en Eritrea.
Het aantal bijstandsontvangers nadert zodoende het recordaantal van een half miljoen. Vorig jaar steeg het aantal bijstandsontvangers al van 449.000 tot 467.000. Ook toen al was de stijging volledig te wijten aan de groei van het aantal niet-westerse allochtonen. In de eerste drie maanden van dit jaar heeft die trend zich voortgezet. Het aantal bijstandontvangers groeide door naar 474.000. Er kwamen 17.000 Syriërs in de bijstand bij en er stroomden slechts 2000 uit.
Op zich is het niet verbazingwekkend dat het aantal erkende asielzoekers (‘statushouders’) in de bijstand groeit, na de hoge instroom in Nederland in 2015 en 2016. Het contrasteert echter wel met de voortdurende opgewekte beweringen van autoriteiten en Bekende Nederlanders over het opleidingsniveau en de werkkansen van met name de Syrische asielzoekers. Hun komst zou een verrijking voor Nederland betekenen.
70 procent van Somaliërs in de bijstand
Er valt nog niets definitiefs te zeggen over de vraag of de Syriërs gemiddeld succesvoller zullen zijn op de arbeidsmarkt dan asielzoekers die hen voorgingen. Zo slecht als de Somaliërs zullen ze het vast niet doen: 70 procent van de Somaliërs zit in de bijstand.
Maar over de hele linie doen asielzoekers het aanzienlijk slechter, qua arbeidsparticipatie. Ongeveer driekwart van de autochtonen heeft betaald werk, maar onder de asielzoekers die in de jaren 2000-2010 naar Nederland kwamen had in 2013 minder dan de helft werk en vaak ging het om kleine deeltijdbanen. Waar in 2013 slechts 2 procent van de autochtonen een bijstandsuitkering had, kreeg 39 procent van de voormalige asielzoekers een bijstandsuitkering.
Bijstand als allochtonen-uitkering
De massale instroom van asielzoekers en hun nagereisde familieleden in de bijstand versterkt het beeld van de bijstand als een allochtonen-uitkering. Niet-westerse allochtonen vormen ruim een tiende van de Nederlandse bevolking, maar de bijstand wordt voor bijna de helft bevolkt door deze bevolkingsgroep.
Ook dat contrasteert weer met de luchtige verhalen over de gunstige bijdrage van immigratie aan de Nederlandse economie. Er is weliswaar geen enkel op feiten gestoeld onderzoek waarin aangetoond wordt dat Nederland er economisch op vooruitgegaan is dankzij de massale immigratie van buiten Europa, maar het aantal opgewekte beweringen daarover wil maar niet stoppen. Zoals ook de beweringen maar niet ophouden, dat de toestroom van Syriërs een belangrijke bijdrage zou zijn tegen de vergrijzing van Nederland. De scherpe groei van het aantal bijstandsontvangers als gevolg van de toestroom van werkloze Syriërs zou toch een teken aan de wand moeten zijn.