Het is gek dat de wettelijke burgerschapstaak van islamitische scholen met opruiende bestuursleden alleen achteraf kan worden getoetst. De schade is dan mogelijk al onomkeerbaar, schrijft Nikki Sterkenburg.
Staatssecretaris Sander Dekker (VVD) heeft het écht geprobeerd: het verhinderen van de komst van een islamitische school waarvan een (inmiddels ex-) bestuurslid de Islamitische Staat toejuichte. Een jaar geleden meldde Dekker deze Stichting Islamitisch Onderwijs geen geld te geven, omdat hij twijfelt aan de inhoudelijke invulling die SIO geeft aan de wettelijke burgerschapstaak.
Die burgerschapstaak houdt onder meer in dat leerlingen opgroeien en opgaan in een pluriforme samenleving en kennismaken met andere achtergronden en culturen.
Een unicum, want hoewel er in de wandelgangen bij gemeenten en ministerie onvrede bestaat over de lesinhoud van sommige islamitische scholen, is de aangevoerde reden tot sluiting vaak financieel. Zowel het Rotterdamse Ibn Ghaldoun als het Islamitisch College Amsterdam werd om financiële redenen gesloten.
Onverdraagzaamheid
De strafzaak van de leerlingen die eindexamens stalen van Ibn Ghaldoun schetste eerder een weinig vrolijk beeld van de school. Sommige leerlingen weigerden Nederlandse boeken te lezen, omdat ze ‘pervers’ zouden zijn.
Over het Islamitisch College Amsterdam vertelden oud-medewerkers in 2014 in Elsevier dat fanatieke salafisten op school een klimaat van onverdraagzaamheid creëerden jegens de Nederlandse samenleving. Ex-jihadist Dennis Honing onthult in zijn boek dat diezelfde salafisten de leslokalen ook na schooltijd gebruikten om beladen lessen te geven over islamitische oorlogvoering.
‘Leve ISIS’
Het was daarom dapper dat Dekker op inhoudelijke gronden besloot het SIO geen geld te geven. Vrijheid van onderwijs vormt geen vrijbrief voor de verspreiding van onverdraagzame opvattingen. Hoe kon het SIO zijn burgerschapstaak vervullen, als het bestuur niet eens onmiddellijk afstand nam van een collega die op Facebook schreef: ‘leve ISIS en in shaa Allah op naar Baghdad om dat schorem aldaar aan te pakken’?
Abdoe Khoulani (#PvdE) op #Facebook: Welkom in de hypocriete wereld waar tokkies op fora mogen roepe… pic.twitter.com/piEFyu6poE
— Arnoud van Doorn (@ArnoudvDoorn) June 19, 2014
Maar van de Raad van State mag Dekker de school pas inhoudelijk toetsen op haar burgerschapstaak wanneer er al onderwijs wordt gegeven. Bovendien heeft het SIO later wél afstand genomen van de uitspraak. Kortom, wie ten halve keert, mag nog steeds een school beginnen.
Dekker heeft nog altijd weinig vertrouwen in het bestuur van de school en wil dat de inspectie erbovenop zit.
Deradicaliseren is moeilijker
Het is gek dat bij zoiets vormends als onderwijs de burgerschapstaak alleen achteraf kan worden getoetst. Mocht bij het SIO onverdraagzaamheid en steun voor jihadistische groepen inderdaad onderdeel van het curriculum worden, dan kan de school alsnog worden gesloten. Maar lukt het dan nog wel om leerlingen op andere gedachten te brengen en de onverdraagzaamheid een halt toe te roepen?
Deradicaliseren is immers een stuk moeilijker gebleken dan radicaliseren.