Slechte gewoontes zijn desastreus in coronapandemie

Bezoekers van de Haagse Markt met mondkapjes. Foto: ANP.

Of het nu gaat om mensen met een ongezonde leefstijl door roken en obesitas, ongezonde bedrijven met een zware schuldenlast of ongezonde landen met corruptie en een torenhoge staatsschuld: wie slechte gewoontes heeft, wordt extra hard getroffen door de coronapandemie, schrijft Constanteyn Roelofs.

De beste manier om bij een pandemie het loodje te leggen is om vooraf al verzwakt aan de wedstrijd te beginnen. Met een pre-existing condition maakt u de meeste kans: de nieuwsberichten zo overziend lijkt het erop dat de meeste slachtoffers van het virus vooraf al iets hadden voor ze aan de ziekte bezweken.

Constanteyn Roelofs

Constanteyn Roelofs verkent wekelijks de tragikomische tegenstelling en tegenstrijdigheden in economie en maatschappij.

Ouderdom en roken zijn in elk geval belangrijke risicofactoren en in tegenstelling tot wat Asha ten Broeke, de minst wetenschappelijke wetenschapscolumnist van Nederland, beweert, is obesitas wel degelijk een ziekte en vallen de dikkerdjes als eerste om. Leg dus uw pijp aan de kant en laat de paaseieren vandaag maar even staan.

Als we een niveautje uitzoomen en kijken naar bedrijven, dan zijn de bedrijven die met wat vet op de botten aan de crisis zijn begonnen uiteraard beter in staat om te overleven dan de bedrijven die al zieltogend waren of die zuchten onder een zware schuldenlast, al dan niet opgedrongen door private equity-investeerders die op zoek zijn naar snelle, non-organische groei.

Ook landen met slechte gewoontes extra kwetsbaar voor pandemie

Nog een niveautje daarboven komen we bij de landen. Landen kunnen natuurlijk niet schransen of roken, maar slechte gewoontes als een veel te vroege pensioenleeftijd, een corrupt, incompetent en veel te groot ambtenarenapparaat – denk aan staatsspoorwegen met meer medewerkers dan reizigers – zijn minstens zo slecht. Een hoge staatsschuld, een hoge werkloosheid, weinig competitieve industriële sectoren, omvallende banken… Het zijn zo van die pre-existing conditions die landen erg gevoelig maken voor economische shocks, zoals een door een pandemie veroorzaakte recessie.

Lees ook dit commentaar van Marijn Jongsma: Italiaanse tirade zegt alles over Italië zelf

Nu moeten de gezonde landen in de Europese Unie die wel netjes hebben gespaard voor een crisis als deze daarvoor opdraaien. De rijke landen moeten coronabonds toestaan om het Europese stabiliteitsfonds te vullen voor de zwakke broeders. Er wordt wel gedaan alsof de coronabonds een eenmalige maatregel zijn om een eenmalig, exceptioneel probleem op te lossen, maar daar klopt natuurlijk niets van. Al danig verzwakte economieën die het laatste zetje krijgen door zo’n schok en een noodfonds dat geld stort zonder de structurele problemen aan te pakken helpt natuurlijk niets. Het is pappen en nathouden. Maatregelen als begrotingsdiscipline en economische hervormingen afdwingen wordt al sinds de unie bestaat zonder veel succes geprobeerd, dus dat zal deze keer ook niets worden.

Grote kans dat we nog dieper in financieel moeras EU worden gesleept

Geen wonder dat CDA-minister Wopke Hoekstra – een prudente man – daartegen protesteerde. De lemmingen van de politiek correcte kaste trokken meteen de Poetinkaart en in verhalen over continentale solidariteit werd veelvuldig verwezen naar de Tweede Wereldoorlog en dat de Germaanse types toen ook fout waren. Helaas bond Hoekstra in, terwijl hij toch gelijk had, wat maar weer illustreert hoe weinig speelruimte er is om in Nederland een conservatieve politicus te zijn die eigen grens en geld bewaakt. Als je niet meedoet met het Europese eenrichtingverkeer komt het hele apparaat van academici, opiniemakers en wat dies meer zij in het geweer. Grote kans dus dat het fonds er toch komt en de patiëntjes in het zonnige zuiden van Europa worden geholpen en we nog dieper het financiële moeras van de Unie in worden gesleept.

Lees ook dit commentaar van Jelte Wiersma: De uitbreiding van de Europese Unie met Balkan is onvermijdelijk

Postscriptum: Hoewel de Unie nu al kampt met een schier onoverkomelijk solidariteitsprobleem tussen cultureel en economisch ongelijke economieën worden Albanië en Noord-Macedonië de Unie in gerommeld. U lette er door de pandemie misschien niet zo goed op, maar de Europese trein dendert onverstoorbaar voort – blinde arrogantie en expansiedrift is immers een bekende ziekte onder de Europese mandarijnen.