Terwijl Afshin Ellian de geboorte van zijn kleindochter bejubelde, zag hij atlete Sifan Hassan, die viel, maar toch eerste werd, een gouden medaille winnen in Tokio. Een bron van inspiratie voor Ellian en zijn vrouw, die onlangs door ziekte werd getroffen. Sifans uitputtingsslag biedt zijn gezin hoop in een onwaarschijnlijke zomer.
Poëtische gebeurtenissen zonder woorden zijn puur, de onaangeraakte schoonheid. De Olympische Spelen scheppen zulke poëtische momenten. Van de antieken hebben we geleerd dat de mens dichterlijk op de aarde woont. Wellicht was de poëzie het eerste reflectieve vermogen van de mens. De wereld werd aanvankelijk dichterlijk verklaard. In de mythologische orde van de wereld zette de poëzie haar eerste stappen. Het waren geen kinderlijke stappen. Al bij de geboorte was de poëzie volwassen genoeg om de wereld te verklaren, haar begrijpelijk te maken. Nooit waren verklaren en begrijpen zo dicht bij elkaar als in de antieke poëzie.
Olympische Spelen zijn een poëtisch geschenk aan de mensheid
Afshin Ellian
Prof.mr.dr. Afshin Ellian (Teheran, 1966) is hoogleraar encyclopedie van de rechtswetenschap en wetenschappelijk directeur van het Instituut voor Metajuridica aan de rechtenfaculteit van de Universiteit Leiden. Hij schrijft wekelijks onder meer over de idealen en vrijheden van de westerse cultuur.
De Grieken kenden poëtische aspecten toe aan roemruchte momenten van hun leven. Ook de Olympische Spelen zijn een groot poëtisch geschenk van de Grieken aan de mensheid.
Olympische poëzie wordt niet met letters, maar met daden en gebaren geschreven. Niet alle atleten kunnen poëtisch handelen, maar wie het wel doet, vereeuwigt zich. Zie Sifan Hassan! Deze tengere Ethiopische werd op haar vijftiende op het vliegtuig gezet naar Europa. ‘Zoek je geluk, vind je geluk,’ commandeerde haar moeder. Zij is een gelukszoeker. Wie van ons zoekt zijn geluk niet? Telkens is de vraag: waar precies ligt het geluk? En hoe bereikt iemand zijn of haar geluk? Ook is het de vraag of het geluk van één iemand tot de destructie van het geluk van anderen zou kunnen leiden.
Sifan zocht haar geluk in Nederland. Nee, het is anders: Sifan is door toeval in Nederland haar geluk komen zoeken. Toeval had haar ook naar een ander oord kunnen brengen: Duitsland, België of Zweden. De van geboorte Ethiopische markeert haar geluk in de Olympische Spelen, en wel onder een rood-wit-blauwe vlag. De gelukszoeker deed hier iets authentieks: het geluk van de gelukszoekers bracht bij het gastland ook geluk teweeg. Sifan maakt ons gelukkig. Sifan Hassan creëerde een van de gelukkige momenten van Nederland. De Ethiopische Nederlandse versloeg de Ethiopische Ethiopiërs. De gelukszoeker werd de geluksbrenger! Een hommage aan Sifan is een ode aan een gelukszoeker!
Sifan Hassan viel ongenadig maar rende door
Sifan hecht waarde aan een omgekeerd Nederlands levensmotto: ‘Doe vooral niet gewoon, doe lekker gek’. Zij viel ongenadig, maar rende door om zich voor de finales van de 1.500 meter te kwalificeren. Het gewone is leuk, maar niet echt interessant. Ook een permanent leven in het ongewone is niet zaligmakend. Willem Held vroeg zich in de Telegraaf af of Hassan een machine is: ‘De waarheid ligt ergens in het midden. Ze is echt een mens van vlees en bloed, maar loopt als een machine.’ Het individuele ongewone dat dwars door het gewone leven heen springt, is schitterend.
Lees verder onder de video
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Wij, ik met mijn aan kanker lijdende vrouw, keken naar Sifan Hassan. Zij betoverde ons. Wij waren daar bij haar en niet meer hier in ons eigen ongeluk. Het zachte geluid van de sondevoeding dat op het geluid van een babyhart lijkt, hoorden we niet meer. We hoorden en zagen Sifan. Zij liep met de Nederlandse vlag. Zij wikkelde zich in de Nederlandse vlag. Gewikkeld in de Nederlandse vlag knielde ze voor het Opperwezen. Dit is poëzie zonder woorden, dit zijn gebaren en handelingen die de schepper van latere dichtregels zijn. Tranen stromen! O, Sifan!
Lees ook deze persoonlijke blog van Afshin Ellian: Hoe mijn zoon thuiskwam, in de Tweede Kamer
Ook bij ons wordt een uitputtingsslag geleverd: zij vecht tegen haar eigen opstandige lichaam. Toen ik hoorde dat zij voor haar leven moet strijden, voelde ik me een krijger die een ongelijke strijd moet leveren. Ik zocht naar een gedachte, een motto, een woord van troost, een gebaar van het Onmogelijke. Plotseling hoorde ik Augustinus die op gezag van Paulus zegt: ‘Corona victoriae non promittitur nisi certantibus. De overwinningskrans wordt alleen maar beloofd aan mensen die strijden.’ Ook moet ik denken aan deze ogenschijnlijk vreemde, maar eigenlijk de meest waarachtige gedachte van de Duitse filosoof Martin Heidegger: ‘Hoger dan de werkelijkheid staat de mogelijkheid.’
Voor ons zou mijn kleindochter Sophie de geluksbrenger kunnen zijn
We gaan voor corona victoriae. Sifan is ons voorgegaan. In deze voor ons onwaarschijnlijke zomer kreeg onze zoon Ulysse met zijn geliefde Lesley een dochter, Sophie. Ook Sophie zou de geluksbrenger kunnen zijn. Wie immers opgeeft om het geluk te zoeken, kan in het gewone leven verstikt raken. Geluk, maar ook het ongeluk, is het onverwachte dat als dief in de nacht verschijnt.
Jij en ik
Mijn leven
als een vermist liedje
als een verdwaald liedje slingert in gebeurtenissen.
Mijn vermiste leven hervond zichzelf
in jouw stem
ach, in dat weefsel vond ik
het zelf van mijn zelf: mine in Sophia.