Neurochirurg en Rolex Awards Laureaat Grégoire Courtine slaagde erin een ‘digitale brug’ te ontwikkelen die verlamde mensen controle geeft over hun benen. De ontmoeting met ‘Superman’ was bepalend voor Courtine’s missie.
Grégoire Courtine behandelt patiënten met ruggengraatletsel en verlegt daarbij telkens grenzen. In 2019, een jaar na de oprichting van zijn academische centrum NeuroRestore, werd hij benoemd tot Rolex Awards Laureaat. Courtine dankt de erkenning aan de ontwikkeling van een revolutionair systeem waarmee patiënten de controle over hun benen herwinnen. Samen met neurochirurg Jocelyne Bloch ontwierp Courtine een ‘digitale brug’ die gedachten omzet in daden dankzij twee implantaten: een in de hersenen, het andere in de ruggenwervel. Met tijd, geduld en de uitzonderlijke expertise van het team van Courtine en Bloch bleek deze digitale brug succesvol bij patiënten met ernstige letsels (uitgezonderd bij volledige verlamming) aan de ruggengraat.
“Het hele team voelde zich versterkt door de Rolex Award van 2019”, vertelt Courtine. “Dat een jury van experts in ons werk geloofde, gaf ons energie. We voelden ons door de Award aangespoord om ons werk te blijven voortzetten.”
Volledig verlamd na val van dak
Grégoire Courtine en Jocelyn Bloch brachten hun technologie een grote stap verder door ook bij een volledig verlamde patiënt de controle over haar benen terug te geven. Suzanne Edwards brak veertien jaar geleden haar ruggengraat toen ze van een dak viel. De dokters zeiden dat ze nooit meer zou kunnen lopen.
Maar dankzij de onverzettelijkheid van Courtine om zijn technologie te blijven verbeteren, zet Suzanne nu haar eerste, nog aarzelende stappen. De digitale brug neemt de volledige controle over haar bewegingen over.
Elektroden die zenuwen aansturen
Ze wisten niet of het zou lukken. Maar het is de rol van de wetenschapper om het onbekende aan te durven, vindt Grégoire Courtine. Zijn doorzettingsvermogen werd beloond toen hij zag dat zijn patiënt weer stapjes kon zetten, meer dan tien jaar nadat ze dat voor het laatst had gedaan.
“Voor Suzanne hebben we elektroden getest die heel nauwkeurig zenuwwortels aansturen. Die zenuwwortels zijn belangrijk voor de controle van de beenspieren. Omdat Suzanne onze eerste patiënt was met een volledige verlamming, hadden we echt maximale precisie nodig. De nieuwe technologie werkte wonderwel.’
Hulp voor patiënten met Parkinson
Met de steun van het Rolex Perpetual Planet Initiative willen Courtine en Bloch hun technologie verfijnen om complexe rugletsels te kunnen behandelen. Patiënten met quadriplegie (verlamming van beide armen en benen) zouden dan hun bovenste ledematen weer kunnen gebruiken. Hun technologie kan bovendien van nut zijn voor neurodegeneratieve kwalen zoals de ziekte van Parkinson. Het zou wereldwijd de levens van miljoenen mensen verbeteren.
Luisteren naar de verlamde superman
Het streven naar excellentie typeerde Grégoire Courtine al toen hij als student fysica een passie voor bergbeklimmen ontwikkelde. Hij overwoog zelfs om de sport professioneel te beoefenen. Tijdens een klim ontmoette hij een professor in de neurowetenschappen. Ze praatten over hoe het brein elke beweging van de bergbeklimmer controleert en Courtine vond zijn nieuwe roeping. Na het afronden van zijn doctoraat reisde Courtine naar Los Angeles om zijn kennis van het brein te verdiepen. Hij studeerde in het UCLA-Lab en werkte nauw samen met de Christopher & Dana Reeve Foundation. Luisteren naar Reeve, de acteur die Superman speelde en bij een ongeval verlamd geraakte, was een scharniermoment. “Op dat ogenblik besliste ik dat ik de rest van mijn carrière zou investeren in de ontwikkeling van therapieën voor verlamde patiënten.”
Het herstellen van menselijke waardigheid
De weg liep niet altijd omhoog. Grégoire Courtine herinnert zich de eerste jaren toen het wetenschappelijk establishment zich tegen hem keerde en weigerde te geloven dat hij verlamming met elektrische stimuli kon verhelpen. Hij verloor fondsgelden maar bleef in zichzelf geloven.
Net zoals de pioniers en visionaire ontdekkingsreizigers die Rolex al generaties lang ondersteunt, streeft Courtine onophoudelijk naar meer en beter. Zijn werk gaat niet alleen over letsel genezen – het gaat over onafhankelijkheid en het herstellen van menselijke waardigheid.
Rolex steunt personen en organisaties die voor de problemen van de planeet oplossingen zoeken en ontwikkelen en die zo bijdragen tot het verbeteren van de wereld en bewaren van de planeet voor de volgende generaties.

















