In de week dat minister van Economische Zaken en Klimaat Eric Wiebes (VVD) zich als groot communicator in de kwestie van de Groningse gaswinning profileerde, moest premier Mark Rutte (VVD) toch even kwijt dat bijna het hele kabinet in Groningen actief is.
‘Eric Wiebes heeft hard gewerkt, maar het is uiteraard een zaak van het hele kabinet. Iedereen gaat zijn of haar steentje bijdragen,’ zei Rutte na afloop van de ministerraad.
Vervolgens somde hij een reeks ministers op die allemaal zo hun eigen klus in Groningen te klaren hebben.
‘Sander Dekker gaat een commissie instellen om de schade af te handelen. Ingrid van Engelshoven is in de regio aan het werk voor de versteviging van monumenten die een belangrijk onderdeel zijn van de collectieve historische beleving, wat mij als historicus natuurlijk interesseert.’
Rutte vervolgde: ‘Arie Slob is bezig met de scholen. Wouter Koolmees bezig met de arbeidsmarkt. Hugo de Jonge kijkt met lokale partners hoe we zo spoedig mogelijk de schade aan verpleeghuizen kunnen aanpakken. En Kajsa Ollongren gaat zeer binnenkort naar Groningen voor het schadeherstel maar ook de nieuwbouw van huizen waar het nodig is.’
Dat niemand denkt dat Wiebes in z’n eentje opkomt voor de gedupeerde Groningers.
Eerst zien dan geloven
Rutte nam maar meteen de favoriete uitdrukking van de Groningers over: ‘Eerst zien dan geloven.’ Hij begreep dat ze dat zeggen. ‘Na alle ellende waar men nog steeds mee te maken heeft, moeten we laten zien dat het ons menens is en de zaken in zo goed mogelijke banen willen leiden.’
Na het besluit om de gaswinning omlaag te brengen naar 12 miljard kuub, moeten er alternatieven worden gevonden voor het laagcalorische Groningse gas. Met ‘apocalyptische scenario’s als gasloze zondagen – een variant op de autoloze zondagen uit de oliecrisis van de jaren zeventig van de vorige eeuw – houdt het kabinet volgens Rutte nog geen rekening.
Commissie Mijnbouwschade
Gevraagd of hij de Groningers kon geruststellen dat hun schade wordt vergoed, zei Rutte dat de nog in te stellen tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen commissie daarover zal gaan. Geld is het probleem niet.
Rutte noemde de gaskwestie een van de grootste uitdagingen voor een politiek bestuurlijk Nederland sinds de ‘grote gift van het Groningse gas’ eind jaren vijftig ‘die heel veel heeft bijgedragen aan de welvaart van ons land’. Hij noemde het ‘iets heel moois’ wat voor anderen heeft uitgepakt ‘als een totale hel’.
Honderd dagen Rutte III
Het derde kabinet Rutte zit er zaterdag honderd dagen. Gevraagd hoe hij zelf de eerste honderd dagen van Rutte III heeft beleefd, sprak hij van ‘een goede start met het ter hand nemen van de vele afspraken uit het Regeerakkoord. Het kabinet is uiteraard ook geconfronteerd met gebeurtenissen op het terrein van minister Schouten en op buitenlands terrein.’
De sfeer in de Trêveszaal noemde Rutte ‘goed en collegiaal.’ Ook het coalitieoverleg met de voormannen van de partijen is volgens hem goed. En over de eerste resultaten is hij ook al tevreden. Zo zijn er alweer bestuurlijke akkoorden op komst.
Eindexamenfeest en brugklas
Maar eigenlijk vond Rutte die eerste honderd dagen de praat niet waard. Hij citeerde Wiebes die dit vergeleek met ‘het organiseren van het eindexamenfeest op de brugklas.’ Rutte: ‘Ik heb niks met die honderd dagen.’
Rutte vindt het van belang dat het hervormingsbeleid in de steigers wordt gezet en vooral de lastenverlichting ‘die begin 2019 voelbaar moet worden.’ Verder noemde hij het extra geld voor de verpleeghuiszorg en geld voor het tegengaan van armoede en schulden van gezinnen met kinderen.
Dat hij het lijstje van de kabinetsdaden toch zo snel kon opsommen, vond Rutte logisch. ‘Omdat ik wist dat u er naar zou vragen.’