Alle seks tegen de wil wordt binnenkort strafbaar. Minister van Veiligheid en Justitie Ferd Grapperhaus (CDA) werkt aan een wetsvoorstel waarin staat dat alle onvrijwillige seks strafbaar is, zo zei hij woensdag. Ook seksuele intimidatie wordt strafbaar.
Door de #MeToo-beweging, die het delen van ervaringen met seksueel wangedrag stimuleert, is Grapperhaus ervan overtuigd geraakt dat de bescherming van slachtoffers tekortschiet. Hij hoopt dat het voorstel het makkelijker maakt om aangifte te doen.
In de nieuwe regels krijgt degene die seks initieert, een grotere verantwoordelijkheid. Het wordt strafbaar als je seks hebt met iemand van wie je weet dat hij of zij het niet wil. Maar ook als je had kunnen weten dat de ander het niet wilde.
Nu moet er voor een veroordeling door de rechter nog sprake zijn van dwang. Ook is het strafbaar om seks te hebben met iemand van wie je weet dat hij niet volledig bij bewustzijn is. In de nieuwe wet is er ook sprake van overtreding als het slachtoffer uit angst verstijft en zich daardoor niet uitspreekt of verzet.
Initiator heeft onderzoeksplicht
Als de ander zich niet helder uitspreekt, heb je volgens de minister de plicht om te onderzoeken of diegene wel echt seks wil. Als iemand verstijft, merkbaar weifelt of niet (langer) meedoet met de seks, moet dat reden zijn voor de initiator om te vragen of de ander de seks nog wel wil. Op penetratie tegen de wil komt maximaal zes jaar gevangenisstraf te staan. Lichtere vergrijpen, zoals het aanraken van geslachtsdelen tegen de wil van de ander, gaan gepaard met een maximale celstraf van vier jaar.
Ook seksuele intimidatie kan voortaan worden bestraft, op straat en op internet. Daaronder vallen bijvoorbeeld seksueel getinte aanrakingen en opmerkingen en obscene gebaren. Grapperhaus wil de openbare ruimte zo teruggeven aan bijvoorbeeld jonge vrouwen die door intimidatie sommige plekken mijden of zich anders gaan kleden.
In Zweden nog strengere wetgeving
Het wetsvoorstel doet denken aan de sekswet die in Zweden werd ingevoerd in juli 2018. In dat land mag seks alleen nog na expliciete toestemming. Ook een nieuwe Spaanse wet heeft die strekking: seks zonder expliciete toestemming wordt voortaan gezien als verkrachting. Vorig jaar liet Grapperhaus nog weten dat hij niets ziet in een wet zoals in Zweden of Spanje.
Dat #Metoo ook een schaduwkant heeft, is al langer duidelijk. Zo bleek in december 2018 dat mannen die werkzaam zijn in het financiële hart van New York, Wall Street, massaal vrouwelijke collega’s mijden uit angst voor beschuldigingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Een Britse politicus beroofde zich van het leven na beschuldigingen aan zijn adres.
Wat vindt u? Is #MeToo doorgeslagen en opent dit de deur naar valse aantijgingen? Hoe moet de rechter manoeuvreren in dit schemergebied? Of moet seks zonder toestemming op alle mogelijke manieren worden bestraft? Praat mee! De Stelling van de dag luidt:
Geef uw mening onder dit artikel. U kunt alleen reageren als u abonnee bent.
Let op: door uw mening te geven, gaat u ermee akkoord dat de redactie van Elsevier Weekblad uw reactie kan uitlichten in de digitale rubriek Reacties op de stelling.