Deze vertrouwelingen neemt Rutte mee naar de NAVO

‘Ik ga naar Brussel en ik neem mee… een paar van mijn beste mensen,’ moet Mark Rutte hebben gedacht. De voormalig VVD-leider droeg het Torentje over aan de partijloze nieuwe premier Dick Schoof. Hij treedt in oktober aan als secretaris-generaal van de NAVO. In die functie mag hij zijn eigen staf samenstellen.

Twee naaste medewerkers verkassen met Rutte naar het NAVO-hoofdkwartier in Brussel: Geoffrey van Leeuwen en Sierk Nawijn.

Van Leeuwen wordt kabinetschef

Van Leeuwen (53) komt van VVD-huize en wordt gerekend tot de kleine kring vertrouwelingen van Rutte. In Brussel wordt hij Ruttes kabinetschef. Hij was van december 2023 tot midden april minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, als vervanger van Liesje Schreinemachter (VVD) tijdens haar zwangerschapsverlof.

Van Leeuwen was lang ambtenaar op het ministerie van Buitenlandse Zaken en werkte van 2016 tot 2018 als ambassadeur in Afghanistan. Ook was hij directeur van de afdeling Midden-Oosten en Afrika. In 2020 stapte hij over naar het ministerie van Algemene Zaken om raadadviseur van de premier te worden. Hij was speciaal belast met de buitenlandse en militaire kwesties. Daarnaast was hij secretaris van de Nationale Veiligheidsraad.

Deze NVR bestaat sinds 2022. Het is een onderraad van de ministerraad. Deelnemers zijn de premier, de vicepremiers en een handvol vakministers. De raad bespreekt allerlei soorten militaire en terroristische dreiging voor de Nederlandse bevolking en economie.

Van Leeuwen werd getipt als minister in het kabinet-Schoof. Vooral de VVD was erg tevreden met zijn optreden als minister van Buitenlandse Handel en had hem graag willen promoveren tot (vaste) minister, liefst op Buitenlandse Zaken. Maar die post ging naar Pieter Omtzigts NSC. Van Leeuwen bedankte overigens zelf om privéredenen voor een functie in het kabinet.

Rutte houdt woordvoerder Sierk Nawijn

Sierk Nawijn (57) gaat met Rutte mee naar de NAVO als perswoordvoerder. Hij had dezelfde functie in Den Haag. Nawijn voerde het woord voor de minister-president en het kabinet. Hij was ook directeur bij de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD).

Nawijn is bij het grote publiek tamelijk onbekend, behalve dan als de man die vaak op foto’s of televisie te zien is, naast of achter Rutte in het buitenland. Hij werkt al jaren als Ruttes woordvoerder. Eerder was hij voorlichter op Sociale Zaken en Defensie.

Op dat laatste ministerie begon hij ooit als dienstplichtig militair, met de laagste officiersrang: ‘Vaandrig Voorlichter’. Door de overstap naar de NAVO keert Nawijn terug naar het militaire bedrijf, waarmee hij zich altijd verbonden bleef voelen.

Ongeacht politieke kleur

Toen Rutte in 2010 aantrad als premier, stond hij erom bekend met iedereen te willen werken, ongeacht politieke kleur. Hij ging het liefst door met de ambtenaren die al onder zijn voorganger Jan-Peter Balkenende op Algemene Zaken werkten. Bij benoemingen zocht hij niet specifiek VVD’ers.

Wel nam hij in 2010 vanuit de Kamerfractie zijn politiek assistente mee, Annelies Pleyte. Zij werd opgevolgd door twee zusters Hermans, eerst Sophie en later Caroline, beiden ook van de VVD. Gaandeweg traden wel VVD’ers aan als raadadviseur, zoals David van Weel (sinds deze week minister van Justitie) en diens opvolger Geoffrey van Leeuwen.

Partij Sierk Nawijn onbekend

Bij de NAVO is het gebruikelijk dat de secretaris-generaal zijn eigen staf benoemt. Dat hoeven niet per se VVD’ers te zijn. Van Sierk Nawijn is geen partijlidmaatschap bekend.

Vorig jaar, tijdens een door Nawijn geleide persconferentie, zei Rutte op een vraag over de verkiezingscampagne: ‘Ik sta hier ongemakkelijk. Sierk Nawijn is niet van de VVD. Ik weet niet eens wat hij stemt. Hij is van Algemene Zaken.’

Directeur-generaal niet naar NAVO

De hoogste baas van de RVD, directeur-generaal Stefan Schrover, verhuist niet mee naar Brussel, maar neemt wel afscheid. Hij krijgt een hoge ambtelijke functie op het ministerie van Binnenlandse Zaken.

Schrover (54) werkte al onder premier Balkenende bij de RVD. Daarvoor was hij de communicatiestrateeg van het CDA. Sinds 2015 leidde hij de RVD als directeur-generaal. Behalve met de voorlichting namens de minister-president, was Schrover ook belast met de woordvoering voor het Koninklijk Huis.

Schrover treedt later deze zomer in dienst van Binnenlandse Zaken als consultant van de hoge ambtenaren.