Trump wil fors bezuinigen, maar stuit op weerstand

In zijn eerste begroting stelt de Amerikaanse president Donald Trump voor om fors te bezuinigen op bijna alle ministeries, maar hij stuit op weerstand in het Congres. Een kleinere overheid was een punt in Trumps verkiezingscampagne.

Met het begrotingsvoorstel voor 2018, getiteld Amerika eerst: een begrotingsplan om Amerika weer groot te maken, probeert de president een aantal campagnebeloftes in te lossen. Er komt flink meer geld voor het leger, voor veteranen en binnenlandse veiligheid. Bovendien wordt geld opzijgezet voor de uitzetting van illegale immigranten en voor de bouw van de muur langs de grens met Mexico.

Deze extra uitgaven, bijna 60 miljard dollar, worden opgevangen door bezuinigingen op vrijwel alle andere posten. Daar was geen ontkomen aan: Trump beloofde eerder namelijk ook nog de belastingen te zullen verlagen en het begrotingstekort – hard opgelopen onder zijn voorganger Barack Obama –niet te laten stijgen.

Ontslaggolf
Het is de eerste keer dat Trumps economische plannen zijn omgezet in cijfers. Door ongeveer eenzesde van de resterende overheidsuitgaven weg te bezuinigen, verkleint Trump de rol van de federale overheid fors. Vooral de Environmental Protection Agency (EPA, verantwoordelijk voor milieubeleid) en het ministerie van Buitenlandse Zaken worden hard geraakt: EPA’s begroting wordt verlaagd met 31,4 procent ten opzichte van 2017, Buitenlandse Zaken raakt 28,7 procent van zijn budget kwijt, waarbij het vooral gaat om geld voor ontwikkelingssamenwerking.

Ook op onderwijs, cultuur en landbouw worden vele miljarden dollars bespaard, vooral door allerlei subsidieregelingen – veelal ingevoerd door Democraten – stop te zetten. De president heft tevens de belangrijkste organisatie achter de publieke omroepen PBS en NPR op. ‘We gaan meer doen met minder geld en we gaan voor een slankere overheid,’ schrijft Trump.

Directeur begrotingen Mick Mulvaney voegde daar donderdag tijdens een persconferentie aan toe: ‘Al deze uitgaven, we kunnen ze gewoon niet meer verdedigen. Niet tegenover de staalarbeider in West-Virginia of de alleenstaande moeder van twee kinderen in Detroit.’

De bezuinigingen zullen leiden tot ontslagen, geeft Mulvaney toe. ‘Je kan het moeras niet droogleggen en alle mensen op hun plaats laten zitten. Het lijkt me dat op verschillende departementen het personeelsbestand moet worden uitgedund.’ Harde cijfers geeft Trump niet, met uitzondering van de 3.200 ontslagen bij de EPA.

Begin van onderhandelingen
De president kan rekenen op forse tegenstand. Organisaties die worden geraakt door de plannen, uitten zich donderdag in felle bewoordingen, net als Congresleden die vrezen voor bezuinigingen die hun kiesdistrict beïnvloeden.

De begroting moet door zestig Senatoren worden goedgekeurd, wat betekent dat acht Democraten moeten worden overgehaald. De kans is miniem dat zij instemmen met bezuinigingen die hun paradepaardjes hard raken. Tegelijkertijd reageren zelfs Republikeinen – die normaliter voor een kleinere overheid zijn – terughoudend op de begroting.

Begrotingsvoorstellen van de president zijn de laatste decennia verworden tot een middel om een ideaal beleid te promoten. In feite is het plan van Trump het startschot van lange onderhandelingen in het Congres. Obama wist dat ook: in zijn eerste plannen nam hij bijvoorbeeld veelvuldig belastingverhogingen op, waarvan het Witte Huis wist dat die niet eens door zijn eigen partij werden gesteund.