Trump-boek: zijn media medeschuldig aan nepnieuws?

Na Michael Wolffs Fire and Fury is er weer een boek verschenen geschreven vanuit het Witte Huis. Het is van de rechtse journalist Howard Kurtz en dit keer moeten niet alleen Trump en consorten het ontgelden, maar ook Amerikaanse journalisten.

In Washington is het Trump-kamp nog amper bijgekomen van alle consternatie rond Fire and Fury – het veelbesproken boek waarin Trumps bewind wordt beschreven als een ongekende bende – of er ligt alweer een nieuw werk in de schappen dat een kijkje in het Witte Huis belooft. Howard Kurtz, jarenlang werkzaam bij The Washington Post en nu presentator bij Fox News, spendeerde een jaar in de buurt van Trump.

Ongehoorzaam

In Media Madness. Donald Trump, The Press and The War over The Truth wordt opnieuw een beeld geschetst van chaos aan 1600 Pennsylvania Avenue. Trumps eigen adviseurs betogen dat de president bij tijd en wijle expres ongehoorzaam is en hun advies negeert – om daarna diezelfde adviseurs de rotzooi te laten opruimen.

Zoals die keer dat Trump op Twitter aankondigde dat transgenders niet meer welkom zouden zijn in het leger. Kurtz schrijft dat oud-stafchef Reince Priebus juist op dat moment onderweg was naar de president om verschillende opties te bespreken. ‘Oh god, heeft hij dit nou echt getweet,’ verzuchtte Priebus in de gang. Een vergadering met Trump was niet meer nodig – een strategie om het omstreden plan uit te voeren en aan het publiek te verkopen wel.

Macht

Naast sappige scènes vanuit het Witte Huis schetst Kurtz een interessant beeld van hoe de regering-Trump en de pers met elkaar omgaan. De president is geobsedeerd door de media, kijkt de hele dag televisie en logt in op Twitter als hij negatieve berichtgeving over zichzelf ziet. Een van de doelen van zijn presidentschap zou zijn om ‘de geloofwaardigheid van de media te vernietigen’.

Media deel van de oppositie

Volgens Kurtz trappen journalisten met open ogen ‘in Trumps val’ – vanaf het begin van de verkiezingscampagne domineert hij al het nieuws en steeds vaker worden Trumps aanvallen op de media met dezelfde agressie beantwoord. Journalisten zijn zo deel geworden van de oppositie, in plaats van onafhankelijke waarnemers te zijn. Met talloze voorbeelden toont hij aan dat journalisten, commentatoren en bekendheden elkaar hebben gevonden in een felle strijd tegen de president.

Het debat over de zorgverzekering geldt als voorbeeld van hoe extreem de verbale oorlogsvoering soms is. Kurt Eichenwald van Newsweek schreef op Twitter dat hij hoopte dat Republikeinen die voor Trumpcare stemden, een ziek familielid zouden krijgen, ‘hun verzekering zouden verliezen en dood zouden gaan’. Het is slechts één voorbeeld, zo erkent Kurtz, maar het bewijst wel degelijk dat ‘gevestigde media alleen maar praten tegen lezers en kijkers die tegen Trump zijn’. ‘Ze zien niet hoe een groot deel van het land het vertrouwen in de media totaal is verloren.’

Trump-trauma

Voor sommigen is het feit dat Kurtz momenteel voor Fox News werkt, genoeg bewijs dat zijn analyse geen waarde heeft. Maar dat is te makkelijk – de opkomst van nepnieuws komt net zo goed door Trump als door schreeuwerige en soms speculatieve berichtgeving over de president en zijn regering. Zo waren al talloze opiniestukken over Trumps transgender-ban geschreven, toen bleek dat de president dat niet per tweet kan bepalen (het is aan de minister van Defensie). Voorlopig zijn transgenders welkom in het leger.

‘Iedere president wordt aangevallen door de pers, maar geen president is zo vaak belachelijk gemaakt, zo vaak het onderwerp geweest van bijtende opiniestukken of zelfs openlijk beledigd,’ schrijft Kurtz. ‘De neurotische dwang om één man furieus aan te vallen – het is een Trump-trauma.’

In het boek is Kurtz wel erg vriendelijk over de president – diens feitelijk onjuiste uitspraken worden hem veelal vergeven – en de auteur laat zijn omstreden werkgever Fox News grotendeels met rust. Dat zijn zwaktes. En toch is het boek niet zo zeer een verdediging van de president, maar meer een kritiek op de huidige mediacultuur. Terwijl in het tijdperk-Trump er alles aan wordt gedaan om clicks en views te trekken, komen traditionele journalistieke waarden in gevaar.

Het is belangrijk dat dit bespreekbaar wordt. Immers, als Trump van het politieke toneel is verdwenen, moeten de media gewoon verder. Wat is er dan nog over van de journalistieke mores?

Wilt u wekelijks het laatste nieuws over Amerika ontvangen? Meld u dan aan voor onze nieuwsbrief van American Dreamers!