Biden laat de Amerikaanse grens verder openstaan

Migranten bij de Rio Grande tussen Mexico en de Verenigde Staten.

Een strenge Amerikaanse immigratieregel vervalt binnenkort. De torenhoge instroom van migranten bij de Amerikaanse zuidgrens zal daardoor nog verder toenemen. President Joe Bidens grensbeleid faalt en zicht op verbetering is er niet, schrijft Victor Pak.

Victor Pak (1995) is redacteur bij EW. Wekelijks op zaterdag blogt hij over wat er speelt in de Amerikaanse politiek.

Bijna drie miljoen immigranten staken van oktober 2021 tot oktober 2022 de Amerikaanse grens met Mexico over. Het duizelingwekkende aantal verbrak het immigratierecord. Komend jaar gaat de situatie nog verergeren. Op 21 december vervalt een strenge immigratieregel die tijdens de coronapandemie door Donald Trump werd ingevoerd.

Biden vecht tegen besluit rechter met één hand op zijn rug

Het obscure wetsartikel staat een Amerikaanse president toe om immigranten tegen te houden en een asielprocedure te weigeren wegens dreiging voor de volksgezondheid. Trump begon met de inzet van het wetsartikel, zijn opvolger ging ermee door.

Een federale rechter dwong Biden te stoppen. De president vecht het besluit aan, maar niet om het wetsartikel weer in gebruik te nemen. Al zou hij dat wel kunnen doen. Biden wil alleen de bevoegdheid waarborgen in het geval van nieuwe medische noodsituaties, niet in andere omstandigheden. Dat betekent dat grenswachten immigranten binnenkort niet meer zonder asielproces kunnen uitzetten. Zo dreigt een nieuwe immigratiegolf aan de Amerikaanse zuidgrens.

Witte Huis durft zich niet fel uit te spreken over immigratie

Het is kenmerkend voor het wispelturige immigratiebeleid onder president Joe Biden. Zijn vicepresident Kamala Harris sprak in 2021 stevige woorden uit. ‘Kom niet naar Amerika toe,’ zei ze tijdens een bezoek aan Guatemala. Binnen de Democratische Partij kwam direct felle kritiek op de ‘te harde’ woorden van de vicepresident. Sindsdien zijn de uitspraken van het Witte Huis wat minder stevig.

Zonder die harde woorden straalt de regering van Biden uit dat migranten welkom zijn de grens over te steken. Die proberen dat dan ook steeds vaker. In 2019 had 7 procent van het aantal aangehouden mensen al eens eerder geprobeerd de Verenigde Staten binnen te komen, in 2022 ging het om 26 procent.

Ook de samenstelling van de groep aangehouden mensen verandert. Waar eerst een meerderheid bestond uit gezinnen, zijn het nu in de meeste gevallen alleenreizende mannen.

Minder migranten worden uitgezet onder Biden

De president worstelt met weerstand in zijn eigen Democratische partij tegen strenger beleid. Biden zet in op het aanhouden van illegale immigranten. Hun aantal is gestegen tijdens zijn presidentschap. Maar het aantal uitgezette illegale immigranten neemt juist af.

Na twee jaar in het Witte Huis heeft de president nog steeds geen alomvattende visie op immigratie. Hij vermijdt het onderwerp liever. Toen Biden laatst in grensstaat Arizona was, bracht hij niet eens een bezoek aan de grens. Dat had voor de president die dag geen prioriteit.

Witte Huis kijkt weg van de problemen

Ook met de opvang van migranten weet het Witte Huis geen raad. Een plan om migranten eerlijker te verdelen over de vijftig Amerikaanse staten sneuvelde na intern verzet. Daarom doen, vooral Republikeinse, gouverneurs dat zelf maar. Terecht vinden zij het oneerlijk dat vooral de staten aan de zuidgrens de opvang van het recordaantal immigranten moeten verzorgen.

Met transport van migranten naar steden met een Democratisch bestuur weten de Republikeinen de situatie onder de aandacht te houden. Alleen kijkt het Witte Huis nog steeds de andere kant op. De kans is klein dat de aanstaande toestroom daar iets aan verandert.