Mensen die volgend jaar trouwen hoeven geen schenkbelasting te betalen over het vermogen dat zij gaan delen met hun partner. Tenminste dat wil de Tweede Kamer. Maar denken de fiscus en de rechter daar ook zo over?
Bij veel trouwerijen is de cadeausuggestie een enveloppe met geld. Maar als het aan de fiscus ligt, zou u per 1 januari 2018 op uw trouwdag ook zo maar een blauwe enveloppe kunnen aantreffen op de cadeautafel: of u even wilt aftikken met de fiscus over uw ‘bruidsschat’.
Gemeenschap van goederen
NIEUW!
Meld u hier gratis aan voor de Elsevier Weekblad Belasting Update, de wekelijkse nieuwsbrief met het laatste fiscale nieuws, analyses, achtergronden en commentaren. Elke vrijdag in uw postvak.
Wat is hier aan de hand? Per 1 januari veranderen de regels voor mensen die in het huwelijk treden (of een geregistreerd partnerschap aangaan). Partners trouwen niet meer standaard in gemeenschap van goederen, maar in een beperkte gemeenschap van goederen. Wat van de ene partner was, blijft van die partner.
De verwachting is dat veel mensen er toch voor zullen kiezen om een deel van hun vermogen te delen: bijvoorbeeld wel de spaarrekeningen, maar niet de sieraden van oma, of de postzegelverzameling van een van de partners. En daar gaan de nieuwe regels knellen.
Schenken?
Tegelijk met de nieuwe huwelijksregels zouden er ook nieuw fiscale regels ingaan. Namelijk dat niet meer dan 50 procent van het vermogen dat de partners samen hebben, mag worden overgedragen. Wordt er meer overgeheveld, dan moet over dat meerdere schenkbelasting worden betaald.
Staatssecretaris van Financiën Menno Snel (D66) legde aan de hand van een praktisch voorbeeld uit wat de nieuwe fiscale regels betekenen. Evelien en Sanne trouwen. Evelien heeft 10.000 euro spaargeld en familiesieraden ter waarde van 10.000 euro. Sanne heeft 20.000 euro spaargeld. Samen hebben zij 40.000 euro. Ze besluiten al het spaargeld in te brengen in het huwelijk (samen 30.000 euro). De sieraden blijven privébezit van Evelien. Evelien heeft nu 10.000 euro én recht op de helft van het gezamenlijk vermogen (15.000 euro). Samen 25.000 euro.
Fiscus op bezoek
De fiscus redeneert als volgt: als een van de partners vóór het huwelijk minder of precies de helft van het gezamenlijk vermogen had (hier 40.000 euro) en ná het huwelijk meer dan de helft heeft, moet over dat meerdere schenkbelasting worden betaald. In het geval van Sanne is dat 25.000 euro (haar vermogen) min 20.000 euro (het vermogen dat zij mag hebben van de fiscus), is 5.000 euro. Over dat bedrag zou voor honderden euro’s schenkbelasting moeten worden betaald.
Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt diende een amendement in om dat te voorkomen. ‘Tijdens de wetsbehandeling doken steeds meer probleemgevallen op,’ zegt de CDA’er tegen Elsevier Weekblad. ‘Voorbeelden van mensen die gewone dingen doen en geen misbruik maken van regels, maar die toch schenkbelasting moeten betalen.’
Botsing in coalitie
Saillant is dat D66’er Snel het amendement van coalitiepartner Omtzigt ontraadde. ‘Als mensen er doelbewust voor kiezen om een grote vermogensverschuiving binnen het huwelijk aan te gaan, dan kan er schenkbelasting verschuldigd zijn,’ zo verdedigde Snel vorige week de schenkbelasting over de bruidsschat.
Toch kreeg het amendement een meerderheid van de Tweede Kamer achter zich, doordat alle coalitiepartijen, inclusief Snels eigen D66, vóór stemden.
Kritiek
Hoogleraar successierecht Bernard Schols waarschuwt echter om niet te vroeg te juichen. Volgens hem is nog helemaal niet duidelijk of alle gehuwden erop vooruitgaan door het amendement van Omtzigt.
‘Er zijn voorbeelden denkbaar waardoor mensen slechter af zijn,’ zegt Schols. Experts zijn volgens hem ‘nog steeds aan het bekomen van de schrik’ dat de Kamer het voorstel van Omtzigt heeft aangenomen.
Onduidelijk
Volgens Schols bracht het plan van Snel en de fiscus in elk geval duidelijkheid. Mensen wisten waar ze aan toe zijn: wie meer dan 50 procent schenkt, krijgt de fiscus op zijn dak. Dat het amendement van Omtzigt is aangenomen, betekent echter niet dat de fiscus wegblijft.
De Belastingdienst kan alsnog besluiten bepaalde situaties als schenking aan te merken. Maar de duidelijkheid die de wet had moeten bieden, is door de Tweede Kamer van tafel gehaald. ‘En we weten ook niet hoe de rechter zal oordelen over een schenking bij een gedeeltelijke gemeenschap van goederen,’ zegt Schols.