Griekenland luidt maandag de noodklok over de logistieke uitvoering van de nieuwe EU-migratiedeal. Het land vraagt andere EU-lidstaten opnieuw om hulp om de migratiestroom in te dammen, dit keer omdat het praktisch niet te doen zou zijn.
Nog geen 24 uur na de officiële start van de deal, blijkt de praktijk lastiger dan gedacht. Vrijdag sloten EU-regeringsleiders een deal met de Turkse premier Ahmet Davutoglu om de migratiestroom vanaf Turkije naar Griekenland definitief een halt toe te roepen.
Houdbaarheid
Met de nieuwe deal komt een ruilsysteem: voor elke irreguliere migrant die de EU terugstuurt naar Turkije, mag Turkije een Syrische vluchteling naar Europa sturen die dan asiel verleend krijgt.
Het is nog niet duidelijk of de deal juridisch standhoudt: onder meer de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR zet vraagtekens bij de juridische houdbaarheid van de deal. Als blijkt dat de organisatie gelijk heeft, zouden migranten hun asielafwijzing kunnen aanvechten bij onder meer het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. De deal is vooral bedoeld om migranten te ontmoedigen de zeeroute vanuit Turkije naar Griekenland te nemen.
Stijging
Vanaf het moment dat de deal gesloten werd, was er een scherpe stijging in het aantal migranten dat via deze route de EU binnenkwam. Het leek erop dat migranten nog even snel gebruik wilden maken van de route, voordat de deal zondag officieel van kracht kwam.
Migranten die na zondag aankwamen kunnen namelijk teruggestuurd worden naar Turkije. Migranten die de afgelopen dagen in bootjes op de Griekse eilanden aankwamen, ontkennen echter op de hoogte te zijn van de nieuwe EU-deal, meldt persbureau Reuters.
Toch lijkt de inwerkingtreding van de deal vooralsnog geen afschrikwekkend effect te hebben op migranten die naar Europa willen. Ook maandag kwamen weer meer dan duizend migranten in bootjes aan in Griekenland. Rond 7 uur ’s in de ochtend stond de teller al op 1.662 migranten, twee keer zoveel als de dag ervoor. Onder de migranten zouden veel mensen uit Congo, Pakistan en Sierra Leone zijn.
De Grieken krijgen honderden asielaanvragen per dag te verwerken en vragen andere EU-landen om extra mankracht. ‘We hebben alle hulp nodig om de aanvragen op een gecoördineerde manier te verwerken,’ zei de Griekse premier Alexis Tsipras.
Specialisten
Migranten die aankomen worden nu overgebracht naar de hot spot Moria. Eerder mochten migranten in dat registratiecentrum gaan en staan waar ze wilden, waardoor velen Moria verlieten en de weg naar de Balkan vervolgden.
Dit is nu niet meer mogelijk: migranten moeten in het registratiecentrum blijven totdat hun asielaanvraag behandeld is. Bij het grensdorp Idomeni bij de Griekse grens met Macedonië, zijn nu dan ook minstens 12.000 migranten gestrand.
Lees ook Migranten vinden nieuwe weg naar Macedonië
De Grieken worden bij de logistieke realisatie van de deal bijgestaan door specialisten uit verschillende landen, onder wie veiligheidsexperts, asieladvocaten en tolken. De eerste Turkse specialisten arriveerden maandagochtend. Deze week komen in totaal 4.000 personen, van wie de helft uit andere EU-lidstaten, aan in Griekenland om te helpen bij onder meer het verwerken van asielaanvragen.