‘Overweldigd’: diplomaten uiten felle kritiek op Obama’s beleid in Syrië

Aanhangers van de Syrische president zwaaien met een vlag voor het Witte Huis in Washington D.C. Foto: AFP

In een interne memo hebben meer dan vijftig Amerikaanse diplomaten het beleid van president Barack Obama in het conflict in Syrië scherp bekritiseerd. De diplomaten willen dat Obama snel besluit tot militaire actie tegen de Syrische president Bashar al-Assad.

51 ambtenaren van het ministerie van Buitenlandse Zaken schrijven in de geheime memo, die in handen is van de New York Times, dat Amerikaans beleid ‘overweldigd’ lijkt door de mate van geweld in Syrië. Het conflict, dat vijf jaar geleden begon als een burgeroorlog, is uitgegroeid tot een oorlog waarin vrijwel elk land in de regio en ver zelfs daarbuiten een rol speelt.

Arend Jan Boekestijn: Hoe Amerika de leidende rol in het Midden-Oosten verloor

Islamitische Staat
Obama heeft tijdens zijn ambtsperiode altijd gezegd dat Assad moet opstappen, maar hij was niet bereid de Syrische president met eigen militaire middelen te bestrijden. Het verslaan van terreurgroep Islamitische Staat (IS) in Syrië en Irak lijkt momenteel van groter belang.

Officieel houdt Amerika zich afzijdig in de oorlog en voert het land met de internationale coalitie (waartoe ook Nederland behoort) bombardementen uit op IS. Wel bewapenen de Amerikanen verschillende rebellengroepen in het land. Critici betogen dat die houding de positie van Assad juist heeft versterkt, zeker nadat bondgenoot Rusland zich met het conflict ging bemoeien.

‘De rode lijn’ Vier jaar geleden dreigde Obama Syrië aan te vallen, als Assad chemische wapens zou inzetten. ‘De rode lijn’ noemde Obama het. Toen het gebruik van chemische wapens werd bewezen, besloot Obama om toch geen actie te ondernemen.

Regimewissel forceren
In de memo roepen de diplomaten op tot gerichte luchtaanvallen op het regime van Assad. Het forceren van een regimewissel is juist de beste manier om IS te verslaan, zeggen ze. De directe aanleiding van het ongewoon kritische document is het uiteenvallen van een wapenstilstand die begin dit jaar werd gesloten tussen Assad en de gematigde oppositie. De Syrische president moet daarvoor verantwoordelijk worden gehouden, aldus de diplomaten.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken geeft toe kennis te hebben van de memo, maar op het eerste oog lijkt Obama niet van plan zijn beleid aan te passen. De vrees is dat een militaire strijd met Assad kan leiden tot openlijke conflicten met Rusland en Iran.