Gratis huis en rijbewijs: zo gaat Zweedse stad om met ex-jihadisten

Krantenartikel over een Syriëganger die in november vorig jaar een terreuraanval in Zweden zou hebben gepland - Foto: AFP

De zuidelijke Zweedse stad Lund heeft een wel heel opmerkelijke manier om jihadisten die terugkeren uit Syrië of Irak te ‘herintegreren’. De stad overweegt om terugkerende Syriëgangers gratis huisvesting, een rijbewijs en belastingvoordelen te geven om hun herintegratie te versoepelen.

Het voorstel is gedaan door Anna Sjöstrand, stadscoördinator tegen gewelddadig extremisme in Lund. Ook andere Zweedse steden zouden dergelijke plannen voorbereiden, meldt onder meer Sveriges Radio.

Zware kritiek op voorstel

Het voorstel werd vooral op sociale media met de grond gelijk gemaakt. Sjöstrand wordt ervan beschuldigd voorbij te gaan aan de slachtoffers van jihadisten en terroristische aanslagen. ‘Ik neem aan dat Anna Sjöstrand de jihadisten in haar eigen buurt zal opvangen,’ schrijft iemand op Twitter. Een ander schrijft: ‘Er is iemand die vannacht heel slecht zal slapen: Anna Sjöstrand’. Sommige Zweden eisen dat zij opstapt.

De Belgisch-Palestijnse terreurexpert Montasser AlDe’emeh, die op de dodenlijst van IS staat, zei eerder dat het onmogelijk is om moslimextremisten te radicaliseren. ‘Die kerels mág je niet laten terugkeren. Wie het toch probeert, pak je op en stop je in een zwaarbewaakte cel’. Lees meer >(FILES) This file photo taken on June 8, 2015 shows Montasser AlDe'emeh, a researcher and writer on radicalism and extremism, posing in Mechelen. Belgian prosecutors said on January 11, 2015 they have arrested a high-profile expert on jihadi fighters and charged him with providing a suspected extremist with a false affidavit that he was on a deradicalisation course. Montasser AlDe'emeh runs a centre in Brussels' gritty Molenbeek district -- where several of those who carried out November's Paris attacks lived -- that aims to prevent young Belgians from going to fight in Syria and also help reintegrate those who do so on their return. / AFP / JOHN THYS

‘Ondanks de kritiek blijf ik erbij dat ze dezelfde hulp verdienen als anderen die een beroep op ons doen. We kunnen toch niet zeggen dat je geen rechten meer hebt om in onze samenleving te wonen omdat je een foute keuze hebt gemaakt?’ aldus Sjöstrand.

Het voorstel van Sjöstrand is gebaseerd op een rapport van de jonge criminoloog en auteur Christoffer Carlsson, die zegt dat het ‘moeilijk is om extremisme de rug toe te keren zonder steun van de omgeving’. Een plek op de arbeidsmarkt, een rijbewijs, onderdak en schuldbemiddeling zijn volgens hem essentiële ingrediënten om opnieuw te integreren. Jihadisten zouden zonder deze hulpmiddelen ‘niet kunnen ontsnappen aan hun extremistische omgeving’.

Ook andere steden willen zelfde aanpak

Naast Lund, zouden ook de steden Malmö, Borlänge en Örebro een soortgelijke ‘verwelkomingsaanpak’ willen gaan instellen. Örebro kreeg in januari nog zware kritiek te verduren nadat twee voormalige terroristen van terreurbeweging Islamitische Staat (IS) stageplaatsen bij de gemeente kregen aangeboden. Zij kozen er echter voor om terug te keren naar Syrië, waar ze later tot hun einde kwamen.

Volgens lokale media zijn sinds april dit jaar tenminste 300 Zweden naar Syrië en Irak vertrokken om zich aan te sluiten bij IS. Sinds oktober dit jaar zijn al 140 van hen teruggekeerd.