Het seksschandaal met minderjarige prostituees op Haïti kan lelijke gevolgen hebben voor hulporganisatie Oxfam. De betrokken medewerkers kunnen in het Verenigd Koninkrijk worden vervolgd. Maar dit is nog lang niet alles, waarschuwen ex-kopstukken uit de internationale ontwikkelingssamenwerking.
Het schandaal waar vorige week over werd bericht, is slechts ‘het topje van de ijsberg,’ zegt de Britse voormalige staatssecretaris voor Ontwikkelingssamenwerking Priti Patel.
Orgies met minderjarige meisjes in Oxfam-shirts
Vrijdag werd bekend dat medewerkers van de ngo in 2010 seksfeesten hielden met prostituees die mogelijk minderjarig waren. Die feesten werden met Oxfam-geld gefinancierd. De feesten werden omschreven als ‘een orgie van Caligula-achtige proporties’ met meisjes die in T-shirts van Oxfam rondliepen. Voor de missie op Haïti had de organisatie een budget van 70 miljoen tot haar beschikking.
Ex-staatssecretaris Patel schrijft in een opiniestuk in de Britse krant The Telegraph dat ze zich in haar tijd als staatssecretaris probeerde te richten op daders van ‘seksueel misbruik, niet alleen van volwassenen, maar ook de verkrachting van kinderen’ om hen ter verantwoording te roepen, maar dat ze daarbij stuitte op weerstand binnen de top van het ministerie.
Ook Andrew MacLeod, voormalig chef van het coördinatiecentrum voor noodhulp van de Verenigde Naties, luidt de noodklok. Volgens hem richten ‘roofzuchtige pedofielen’ zich nu op hulporganisaties om zo gemakkelijk toegang tot kinderen in derdewereldlanden te krijgen.
Volgens hem kunnen de medewerkers van Oxfam die betrokken waren bij de seksfeesten met minderjarige prostituees op Haïti in de nasleep van de aardbeving in 2010 worden vervolgd voor kindersekstoerisme. Hij voegt daaraan toe dat als het volwassen prostituees waren, ze ook op Haïti voor de rechter moeten verschijnen, omdat prostitutie daar illegaal is. Ook dreigt het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken om de subsidiestroom naar de ngo stop te zetten. De organisatie ontving vorig jaar zo’n 48,5 miljoen euro van de Britse regering. Ook de Europese Commissie gaf maandag aan de subsidie aan Oxfam stop te zetten, als er niet snel opheldering komt over het ‘seksueel wangedrag’ van medewerkers.
Oxfam-directeur heeft ‘gebroken hart’
Intussen probeert Oxfam aan damage control te doen. De organisatie beweerde vorige week dat er geen sprake was van een doofpot, maar dat er direct onderzoek werd gedaan toen de directie lucht kreeg van mogelijke seksfeesten met minderjarigen. Winnie Byanyima, algemeen directeur van Oxfam, liet zondag weten dat de affaire haar ‘hart heeft gebroken’.
Ook in Calais werden activisten beschuldigd van misbruik:
Ophef om ‘seksueel misbruik door activisten’ in Jungle van Calais
Volgens haar is het onder het ‘huidige systeem’ niet mogelijk dat dergelijke dingen gebeuren. Byanyima verklaart dat wat er op Haïti gebeurde, het resultaat is van ‘een paar geprivilegieerde mannen die uitgerekend misbruik maakten van de mensen die ze hadden moeten beschermen’. ‘Ze gebruikten de macht die ze hadden van Oxfam om machteloze vrouwen te misbruiken,’ aldus de Oxfam-directeur.
Of er ook Nederlandse medewerkers van Oxfam betrokken waren bij de seksfeesten op Haïti is nog niet bekend. De VVD heeft vorige week Kamervragen gesteld over de kwestie, en wil onder meer van minister van Ontwikkelingssamenwerking Sigrid Kaag (D66) weten of er Nederlands belastinggeld is besteed aan het project op Haïti en of de misstanden bij Oxfam in Nederland bekend waren, maar niet werden gemeld aan het ministerie.