Een man die in Nederland woonde, heeft een belangrijke rol gespeeld in de omvangrijke zaak tegen de maffiaorganisatie ’Ndrangheta. Gisteren zijn bij arrestaties in Duitsland, Italië, België en Nederland 84 mensen aangehouden. Wat weten we over de machtigste maffiaclan van Italië?
’Ndrangheta wordt gezien als de grootste en invloedrijkste maffiaorganisatie van Italië en is ontstaan uit samenwerkende families uit de zuidelijke regio Calabrië. De groep bestaat uit ongeveer 160 familieclans en omvat zo’n 10.000 leden. Ze houdt zich bezig met drugshandel, fraude, illegaal online gokken en het witwassen van crimineel geld. Dat laatste gebeurt bijvoorbeeld via pizzeria’s, ijssalons en hotels. Naast Italië is ’Ndrangheta ook in de rest van de wereld zeer actief. De jaarlijkse omzet wordt geschat op 40 miljard euro.
De naam ‘Ndrangheta, een woord in het dialect van de streek Calabrië, zou zijn afgeleid van andragathos, Grieks voor ‘dappere man’. De ‘Ndrangheta werd in de negentiende eeuw groot en machtig doordat arme landarbeiders in Campanië zich organiseerden om te strijden tegen de uitbuiting door grootgrondbezitters, vaak adel van elders. Ook nadat er een eind was gekomen aan die verhoudingen, bleef de maffia een sterke aantrekkingskracht behouden. Dit komt mede door de hoge werkloosheid in de Mezzogiorno, het relatief arme zuiden van Italië.
Woensdag bleek dat in Nederland bij de zogenoemde Operatie Pollino vijf mensen zijn opgepakt: vier Nederlanders en een Italiaan. Op acht plaatsen in Nederland zijn invallen gedaan, waaronder Den Haag, Rotterdam, Amsterdam, Amstelveen, Sittard en Tegelen.
Nog lang niet verslagen
In totaal is naast de arrestaties – waarbij ook hooggeplaatste leden werden opgepakt – 2 miljoen euro crimineel geld in beslag genomen, 140 kilo xtc-pillen en bijna 4.000 kilo cocaïne. De operatie is volgens de Italiaanse justitie een belangrijke eerste slag in de strijd tegen ’Ndrangheta, maar verslagen is ze allerminst. ‘Het is een krachtige en rijke organisatie,’ aldus de Italiaanse woordvoerder.
Het onderzoek begon in 2014 in Nederland met een verdenking van witwassen in twee Italiaanse restaurants in de Limburgse plaatsen Horst en Venray. Volgens de opsporingsdienst van de Belastingdienst FIOD werden daar dubieuze zaken gedaan, zoals het snel kopen en doorverkopen van restaurants, vermoedelijke verzekeringsfraude en brandstichting. De link met de maffia kwam al snel aan het licht en omdat veel contacten via Duitsland verliepen, werd een internationaal onderzoek opgestart. Dat heeft twee jaar in beslag genomen.
Begin vorig jaar is maffiabaas Santo Vottari opgepakt in een bunker in Calabrië. Hij was een van de meest gezochte criminelen in Europa. Vottari werd onder meer gezocht als medeplichtige van een geruchtmakende moord op zes personen in de Duitse stad Duisburg in 2007. Daar werden als gevolg van een vete tussen twee maffiaclans voor een pizzeria zes Italianen doodgeschoten.
Meer over dit onderwerp: Zo levert maffia wapens aan IS, in ruil voor oude kunst
Insider met Nederlandse connectie speelde sleutelrol
Ook in Nederland zijn de afgelopen jaren diverse leden van de ‘Ndrangheta opgepakt. Zo is vorig jaar september een voortvluchtige Italiaan aangehouden op het Waterlooplein in Amsterdam. De Italiaanse autoriteiten zochten de man in verband met onder meer drugshandel. In september 2013 is in Nieuwegein de toen 39-jarige Francesco N. aangehouden, die in Italië werd gezocht voor moord, het bezit van vuurwapens en lidmaatschap van de ‘Ndrangheta. Hij hield zich vermoedelijk al langere tijd in Nederland schuil.
Een Italiaanse kroongetuige die in Nederland woonde, zou een cruciale rol in het huidige onderzoek hebben gespeeld, meldt De Telegraaf donderdag. Guiseppe T. verschafte de opsporingsdiensten informatie over leden en de werkwijze van zijn maffiaorganisatie. Hij woonde tot 2015 zeker tien jaar in Nederland, hoofdzakelijk in Amstelveen. T. krijgt nog steeds politiebescherming, hij verblijft op dit moment in Italië.
Nederland belangrijk voor maffiosi
Volgens RTL Nieuws is Nederland van oudsher een belangrijk land voor de ‘Ndrangheta. Naast de belangrijke doorvoerroute via de Rotterdamse haven hebben ze hier relatief weinig last van de politie en criminelen die in Italië zijn veroordeeld. Ook is onderduiken hier eenvoudig.
Volgens Giorgio Basile, een van de leden van de ‘Ndrangheta die samen ging werken met de politie, was Nederland vooral in de jaren tachtig en negentig hét trefpunt voor de organisatie buiten Italië. ‘We zagen elkaar hier vaak. Er werden grote party’s georganiseerd. Met mooie vrouwen, we hadden het voor elkaar. Je hoefde geen angst te hebben te worden opgepakt door de politie. Er wás ook weinig politie. Het leven was hier makkelijk. We konden doen wat we wilden. Nederland was een vrijstaat.’