Levenslang dreigt voor Weinstein ondanks deals met slachtoffers

De rechtszaak in New York tegen de Amerikaanse voormalig filmproducent Harvey Weinstein is op maandag 6 januari begonnen. De machtige Hollywood-producent viel in 2017 van zijn voetstuk door aantijgingen van verkrachting en seksueel misbruik. Vier vragen en antwoorden over de gigantische #MeToo-zaak.

Waarvan wordt Harvey Weinstein beschuldigd?

Weinstein is door zeker tachtig vrouwen beschuldigd van verkrachting, intimidatie en seksueel misbruik, nadat Amerikaanse journalisten het jarenlange misbruikpatroon van de machtige Hollywood-producent blootlegden. Publiekelijk is Weinstein al aan de schandpaal genageld. Ook werd hij ontslagen bij zijn eigen bedrijf The Weinstein Company. Voor het eerst wordt nu ook strafrechtelijk naar de beschuldigingen gekeken.

Toch gaat het in de rechtszaak slechts om twee officiële aanklachten. De voormalig productie-assistent van Weinstein, Mimi Haleyi, zegt in 2006 gedwongen orale seks met hem te hebben gehad. De tweede vrouw, van wie de identiteit onbekend is, zegt te zijn verkracht.

Van de tientallen andere beschuldigingen zijn er veel al verjaard of gaat het om misdaden die niet in de staat New York zijn gepleegd. Ook waren aanklachten niet te bewijzen of deden slachtoffers geen aangifte. Daarnaast trof Weinstein met tientallen vrouwen miljoenenschikkingen.

Tijdens de rechtszaak komen nog vier andere vrouwen aan het woord die Weinstein beschuldigden van seksueel misbruik. Zo zal actrice Annabella Sciorra getuigen. Haar rol is belangrijk omdat de aanklagers willen aantonen dat er sprake is van terugkerende seksuele intimidatie en machtsmisbruik. Sciorra zegt al in de jaren negentig te zijn verkracht door Weinstein.

Hoe kwam de producent ten val?

Weinstein was een van de belangrijkste filmproducenten in Hollywood. Zijn films, waaronder Silver Linings Playbook, Shakespeare in Love en Pulp Fiction, wonnen tientallen Oscars. Ondanks zijn controversiële imago – Weinstein heeft een opvliegend karakter en woede-uitbarstingen – ging het hem lang voor de wind.

Tot twee journalisten van The New York Times (Jodi Kantor en Megan Twohey) en een journalist van The New Yorker (Ronan Farrow) in 2017 beschuldigingen van seksueel misbruik aan het adres van Weinstein aan het licht brachten.

Wat volgde, is de #MeToo-beweging, begonnen door de Amerikaanse actrice Alyssa Milano. Op Twitter vroeg ze iedereen die ooit seksueel is mishandeld op haar tweet te reageren met ‘ik ook’. De hashtag #MeToo trok ook internationaal aandacht, wat de zwijgcultuur rondom seksueel misbruik wereldwijd doorbrak.

Zo durfden diverse actrices, soms na jaren van stilzwijgen, nu wel openlijk te spreken over seksueel misbruik door Weinstein. Onder anderen Rose McGowan, Angelina Jolie en Gwyneth Paltrow claimden ooit te zijn lastiggevallen door de Hollywood-producent. In de loop der jaren werd de lijst van aantijgingen aan het adres van Weinstein almaar langer.

Uiteindelijk werd Weinstein in mei 2018 gearresteerd op verdenking van verkrachting, nadat hij zichzelf had aangegeven. Hij kon het proces in vrijheid afwachten, want na het betalen van een borgsom liet de rechter hem gaan. Hij moest wel zijn paspoort inleveren en draagt sindsdien een enkelband.

Hoe legt Weinstein zijn slachtoffers het zwijgen op?

Om zijn slachtoffers de mond te snoeren, kocht Weinstein ze af met zwijgcontracten. In ruil voor geld dwong hij de vrouwen te zwijgen over het misbruik. Het Britse dagblad The Guardian publiceerde in november 2017 een artikel waarin staat dat Weinstein een lijst had van 91 mensen die hij liet volgen door Israëlische spionnen. Hij wilde zo voorkomen dat iemand op die lijst naar buiten zou treden met tegen hem gerichte aanklachten van seksueel misbruik.

Daarnaast werd in december 2019 duidelijk dat de Hollywood-producent een deal van in totaal bijna 23 miljoen euro probeert te sluiten met tientallen slachtoffers. De eventuele deal kan op veel kritiek rekenen. Weinstein zou niet zelf hoeven op te draaien voor de kosten omdat verzekeringsmaatschappijen van zijn voormalige filmstudio de bedragen zullen uitkeren. Bovendien hoeft hij niet toe te geven dat hij de vrouwen misbruikte.

De deal schoot in het verkeerde keelgat bij actrice en model Emily Ratajkowski. Tijdens de première van de film Uncut Gems hield ze haar arm omhoog met daarop de tekst: ‘Fuck Harvey’.

Moet hij de gevangenis in?

De verwachting is dat de rechtszaak in New York zeker zes weken zal duren. De eerste twee weken staan in het teken van het samenstellen van de jury. Dit wordt nog een lastige klus door de enorme media-aandacht voor de Weinstein-zaak. Juryleden in Amerika mogen niet vooringenomen zijn. De vrees is dat veel potentiële juryleden al een uitgesproken oordeel hebben.

Als wordt bewezen dat Weinstein de twee vrouwen seksueel heeft misbruikt, hangt hem een levenslange gevangenisstraf boven het hoofd. Zelf ontkent hij alle aantijgingen. Zijn verdediging wil aan de hand van mails en sms-berichten aantonen dat de vrouwen de seksuele handelingen vrijwillig hebben ondergaan.

https://twitter.com/LADAOffice/status/1214257134952517632

Als hij de rechtszaak in New York heelhuids doorkomt, is Weinstein nog geen vrij man. Tijdens de eerste zittingsdag van de rechtszaak op maandag 6 januari werd hij ook door de justitie in Los Angeles in staat van beschuldiging gesteld. Hij zou tijdens de Oscars in 2013 een vrouw hebben verkracht. Een tweede vrouw zou zijn aangerand.