Democraten op weg naar ideologische tweestrijd na winst Biden

Joe Biden viert zijn winst op Super Tuesday. Foto: AFP

Na Super Tuesday blijven twee serieuze presidentskandidaten over bij de Democraten: Joe Biden en Bernie Sanders. Het is een voorbode van een ideologische strijd, die voorlopig nog niet beslist is.

Super Tuesday, de dag waarop 14 staten tegelijkertijd voorverkiezingen organiseerden, is bovenal de wederopstanding gebleken van oud-vicepresident Joe Biden. Met klinkende overwinningen in Virginia, Massachusetts, North Carolina,  Minnesota, Alabama, Arkansas, Oklahoma en Tennessee haalde de 78-jarige Biden honderden gedelegeerden binnen. Ook in de belangrijke staat Texas gaat hij voorlopig aan de leiding.

Na een vierde plek in Iowa en een vijfde plek in New Hampshire werd zijn campagne door analisten en experts afgeschreven – Biden was te oud, te flets. Maar in een week tijd heeft Biden de situatie helemaal weten om te draaien. Eerst was er winst in South Carolina, dankzij grote steun van Afro-Amerikaanse kiezers. Kort daarna wist hij zijn gematigde uitdagers Pete Buttigieg en Amy Klobuchar over te halen uit de race te stappen en hem te steunen.

Bloomberg stelt teleur

Een tweede les dinsdag: geld is niet alles. Multimiljardair en voormalig burgemeester van New York Mike Bloomberg stelde zeer teleur. Neem Virginia, waar hij de afgelopen weken voor 17 miljoen dollar aan advertentieruimte op televisie opkocht. Joe Bidens campagne, die nog steeds weinig geld heeft, spendeerde er een kwart miljoen. Het eindresultaat: Biden pakte meer dan 50 procent van de stemmen, Bloomberg nog geen 10 procent. Hetzelfde gebeurde in andere staten, waar Biden in sommige gevallen geen dollar uitgaf aan commercials.

Revolutie versus lijmen

Dan die andere winnaar: Bernie Sanders. Hij pakte de overwinning in Californië, de grootste staat van Super Tuesday, maar het is nog afwachten hoeveel gedelegeerden hij daar precies verzamelt. Ook won hij in Vermont, Utah en Colorado. Toch valt Super Tuesday tegen voor Sanders, die zijn positie als grote favoriet in de voorverkiezingen moet opgeven. Vooral het vermoedelijke verlies in Texas is pijnlijk.

Qua gedelegeerden staan twee kandidaten vrijwel gelijk. Het betekent het begin van een ideologische tweestrijd: de revolutionaire beweging van Bernie Sanders tegen Joe Biden, die een verdeeld Amerika probeert te lijmen.

Senator Sanders wil het kapitalisme terugdringen en de overheid op grote schaal inzetten om economische ongelijkheid aan te pakken. ‘De gevestigde orde’ ziet hij als een vies woord – niet heel anders dan president Trump – en tot op bepaalde hoogte wil Sanders de politiek in Washington D.C. opschudden.

Biden wil vooral terug naar de situatie van vier jaar geleden, toen president Barack Obama afzwaaide. Hij denkt met behulp van zijn vele politieke vrienden in Washington D.C. resultaten te behalen – en zal die vrienden eerst gebruiken om Sanders weg te zetten als een gevaarlijke keus. ‘Dit gevecht draait om de ziel van Amerika,’ riep hij dinsdagavond. ‘We hebben iemand nodig die onze wonden kan helen.’

Blijf in het spannende verkiezingsjaar op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in Washington en de Verenigde Staten:Meld u aan voor onze wekelijkse Amerika-nieuwsbrief

Gespleten partij

Sanders blikte dinsdagavond in Vermont alvast vooruit op de tweestrijd. ‘Er is één kandidaat die vecht voor de arbeiders- en middenklasse en er is er één is die de steun heeft van 60 miljardairs.’ Het publiek reageerde met boegeroep: aan de linkerzijde van de Democratische partij is welvaart iets negatiefs geworden.

De kandidaten spreken verschillende groepen Democraten aan. De kiezer van Biden is over het geheel genomen rijker en ouder, die van Sanders jonger en armer. Afro-Amerikanen zijn dol op de oud-vicepresident, latino’s hebben een voorkeur voor Sanders.

Na Super Tuesday wijst alles erop dat dit een lange race kan worden. In Virginia werden kiezers gevraagd in hoeverre het economische systeem moet worden aangepast: 45 procent vindt ‘kleine veranderingen’ genoeg, 42 procent wil een ‘gehele transformatie’. De boodschappen van Biden en Sanders splijten de partij doormidden. Als geen van de twee uiteindelijk een meerderheid van de gedelegeerden weet te verzamelen, wordt op de partijconventie in de zomer besloten wie het opneemt tegen president Donald Trump.