Hoe China zijn imago oppoetst na coronavirus

Terwijl in China de coronacrisis over haar piek heen lijkt, doet het land er alles aan om zijn imago te verbeteren. Gulle donaties van al dan niet deugdelijke mondkapjes worden de wereld over gevlogen en op sociale media worden nepaccounts aangemaakt om positieve verhalen over China te verspreiden. Met de volgende vier methodes denkt China zijn imago te verbeteren.

Dissidenten het zwijgen opleggen

Het coronavirus werd ontdekt in de Chinese provincie Hubei, met miljoenenstad Wuhan als epicentrum van de uitbraak. Op 31 december 2019 werd de Wereldgezondheidorganisatie (WHO) ingelicht over de ziekte, die longontstekingen bij een onbekend aantal patiënten had veroorzaakt.

Een dag eerder had arts Li Wenliang al op Chinese sociale media gedeeld dat op zijn intensivecareafdeling zeven patiënten met een nieuw virus aan de beademing lagen. Begin januari 2020 kwam de politie langs bij Wenliang en moest hij een verklaring ondertekenen waarin hij schuld bekende aan het verspreiden van leugens en het creëren van onrust in de maatschappij. Zo probeerde de Chinese overheid, met aan de top partijleider Xi Jinping, het gevaar van het coronavirus in de doofpot te stoppen.

Begin februari stierf Wenliang zelf onder mysterieuze omstandigheden, officieel aan het coronavirus. De arts werd doodverklaard door Chinese staatsmedia, waarna zij een dag later meldden dat hij toch nog medische behandelingen onderging. Om hem een paar uur later opnieuw dood te verklaren.

Een andere klokkenluider, arts Ai Fen, verdween in maart van de aardbodem. Fen stond aan het hoofd van de Spoedeisende Hulp in een ziekenhuis in Wuhan. Begin maart berichtte Fen in het Australische tv-programma 60 Minutes dat zij en haar collega’s van de Chinese autoriteiten niet meer in het openbaar mochten spreken over coronagevallen in de stad.

Ook de Chinese vastgoedmagnaat Ren Zhiqiang verdween in maart nadat hij kritiek had geuit op de Chinese aanpak van het virus. Twee burgerjournalisten uit Wuhan overkwam hetzelfde.

Gul mondkapjes doneren

Volgens cijfers uit China is de verspreiding van het coronavirus in eigen land bijna tot stilstand gebracht. Amerikaanse inlichtingendiensten betwisten die cijfers. China zou vanaf het prille begin van de uitbraak in december 2019 de cijfers over  besmettingen en doden in eigen land systematisch naar beneden hebben bijgesteld.

Intussen geeft China gul aan landen die zwaar door het virus zijn getroffen. Miljoenen mondkapjes en beschermende kleren voor medisch personeel worden de wereld over gevlogen. Zo kreeg  het zwaargetroffen Italië Chinese mondkapjes. Communistische bondgenoot Cuba deed mee door een artsenteam naar Italië te sturen. Rusland stuurde een militair hulpkonvooi.

Volgens de Italiaanse krant La Stampa was 80 procent van de Russische hulp onbruikbaar. Ook is er geregeld wat mis met de Chinese mondkapjes. Zo moest Nederland 600.000 mondkapjes halsoverkop terughalen uit ziekenhuizen nadat bleek dat ze onvoldoende bescherming boden. Ook in België werden 100.000 mondkapjes van Chinese makelij afgekeurd. Spanje had problemen met Chinese tests die onbetrouwbaar bleken bij het vaststellen van het coronavirus.

Beïnvloeding via sociale media

Volgens onderzoeksjournalisten van ProPublica heeft China een propagandaleger op Twitter opgezet. Op het socialemediaplatform zijn duizenden valse of gehackte accounts actief om positief nieuws over China te verspreiden. De tweets prijzen de donaties van China aan andere landen en de bestrijding van het coronavirus door de communistische partijleiding.

Veel van de nepaccounts zijn eerder ingezet om de demonstraties tegen China in Hongkong te ondermijnen.

Een complottheorie verspreiden

Een woordvoerder van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken deelde begin maart op Twitter een merkwaardig bericht. Volgens Zhao Lijan zijn de Verenigde Staten China een verklaring schuldig. Volgens Zhao is het niet zeker dat het virus afkomstig is uit China. Mogelijk zou het Amerikaanse leger erachter zitten.

Lijans berichten sluiten aan bij de populairste complottheorie over het coronavirus. Het zou uit Amerika komen en in oktober naar Wuhan zijn gebracht door Amerikaanse sporters die er meededen aan de Militaire Wereldspelen.

Bewijs voor de theorie is er niet, maar miljoenen mensen konden erover lezen op Chinese sociale media. Sociale media worden nauwkeurig gecensureerd door de overheid, maar deze theorie mocht van de overheid vrij worden verspreid.