Hoewel nog niet alle stemmen zijn geteld, lijken de Surinaamse verkiezingen uit te lopen op een overwinning voor de VHP van oud-minister van Justitie Chan Santokhi met rond de twintig van de 51 zetels. De Nationale Democratische Partij van president Desi Bouterse zou uitkomen op tien tot zestien zetels. Dat melden Surinaamse media dinsdagmorgen.
De nederlaag van Bouterse zou het einde inluiden van een bewogen periode in de Surinaamse geschiedenis. Bouterse kwam in 1980 via een staatsgreep aan de macht en heerste jarenlang als dictator. In 2010 werd hij gekozen tot president en in 2015 herkozen. Eind 2019 veroordeelde de krijgsraad hem tot twintig jaar cel vanwege zijn rol bij de Decembermoorden van 1982, maar Bouterse ging in beroep.
Het kan nog dagen duren voordat de definitieve verkiezingsuitslag bekend is. Voorlopig staat de ABOP (Algemene Bevrijdings- en Ontwikkelingspartij) van Ronnie Brunswijk op zeven zetels, de sociaal-democratische NPS (Nationale Partij Suriname) op vier, de BEP (Broederschap en Eenheid in de Politiek, eerder Bosnegers Eenheid Partij) op twee en de Javaans-Surinaamse PL (Pertjaja Luhur) op 1. Wie de restzetel krijgt, is nog niet bekend.
Lees ook: Veroordeling Bouterse heeft vooral symbolische waardeChaotische verkiezingen
De verkiezingen verliepen mede door de coronamaatregelen chaotisch. Er stonden maandag de hele dag lange rijen voor de stemlokalen. Die bleven uiteindelijk twee uur langer open om iedereen te laten stemmen. Waarnemers moesten veelal buiten blijven. Dat voedde de geruchten over gerommel met stembiljetten. Opvallend was de intimidatie bij een stemlokaal in Wageningen door Ramon Abrahams, tweede man van de NDP en vertrouweling van Bouterse.
Mocht de voorheen hindoestaanse VHP (Vooruitstrevende Hervormings Partij) als grootste uit de bus komen, dan is een coalitie mogelijk met de ABOP en de NPS. Voor Bouterses NDP – die met 26 zetels een absolute meerderheid had – lijkt de kans klein om opnieuw te gaan regeren.
Lastige klus
De nieuwe president – die wordt gekozen door het parlement – wacht een zware taak. Suriname heeft hoge schulden en kampt met een ernstige economische crisis. Bouterse heeft op alle vitale posten partijleden benoemd. Vervanging van al die ambtenaren wordt een lastige klus.
Als Santokhi de nieuwe president wordt, ligt herstel van de verstoorde verhoudingen met Nederland voor de hand. Op dit moment heeft Nederland geen ambassadeur in Paramaribo. Santokhi zal de omstreden band met China tegen het licht houden. In ruil voor financiële steun en de aanleg van onder meer wegen en huizen, profiteert China van de grondstoffenrijkdom in Suriname en krijgt steeds meer invloed.
Zelfverrijking
Lees ook: Van president B. naar veroordeelde Bouterse: het werd tijdVooral de economische crisis wordt Bouterse zwaar aangerekend. De president en zijn intimi maakten zich schuldig aan zelfverrijking en corruptie. Ook zijn boycot van de rechtszaak over de Decembermoorden stuitte op steeds meer weerstand. Bouterse probeerde vergeefs amnestie voor zichzelf te regelen. Mocht hij in hoger beroep opnieuw worden veroordeeld, dan moet hij de cel in. In Nederland is hij eerder tot elf jaar veroordeeld wegens drugshandel.
Zijn rol lijkt uitgespeeld. Bouterse wordt op 13 oktober 75 jaar. Hij is fysiek te zwak om nog een keer een coup te plegen. De afgelopen jaren verbleef hij geregeld voor medische behandeling in Cuba. Mocht hij inderdaad hebben verloren, dan rest altijd nog een enkeltje Cuba.