Het leven lacht Joe Biden toe. Op zijn 77ste en na twee mislukte pogingen, lijkt zijn grootste droom dichterbij dan ooit: het presidentschap. Terwijl het coronavirus zich door de Verenigde Staten blijft verspreiden, de raciale spanningen hoog zijn opgelopen en president Donald Trump zich van controverse naar controverse werkt, zit Biden vooral thuis. In zijn kelder. En die strategie lijkt te werken.
Aan de vooravond van de partijconventies bespreekt Amerika-correspondent Emile Kossen de staat van de campagnes van de twee presidentskandidaten. Deze week: Democraat Joe Biden, die door de linkerzijde van de partij onder druk wordt gezet.
In de peilingen aan de vooravond van de partijconventies, traditioneel het begin van het verkiezingsseizoen, staat Biden er florissant voor. In bijna alle beslissende swing states heeft hij een voorsprong op Trump. Zelfs in Republikeinse staten als Georgia en Texas lijkt Biden kansrijk in november. Maar met de conventie om de hoek – wegens het coronavirus een virtuele aangelegenheid – is de tijd van verschuilen voor Biden voorbij.
Terug naar normaal
Veel analisten kijken uit naar donderdag 20 augustus, als Biden officieel de nominatie van de Democratische Partij accepteert. In de speech die daarbij hoort – gehouden in zijn huis in Delaware – moet Biden een keus maken: presenteert hij zich als rustige staatsman in woelige tijden, of hengelt hij naar de steun van linkse partijgenoten die nog altijd sceptisch zijn over Biden?
Lees ook: Plunderingen en brandstichtingen: opnieuw anarchie in Amerikaanse stedenTijdens de voorverkiezingen was Bidens strategie duidelijk. Hij concentreerde zich op president Trump en veel minder op de talloze proefballonnen van zijn Democratische tegenstrevers. Terwijl politici als Bernie Sanders en Elizabeth Warren gratis zorgverzekering of verregaande klimaatwetgeving beloofden, was Bidens belangrijkste belofte een terugkeer naar een tijdperk waarin het Witte Huis niet elke dag in het nieuws is.
Alsmaar linkser
Dat is aan het veranderen. De ideeën die zijn campagneteam sindsdien naar buiten bracht, zijn duidelijk een stap naar links voor Biden. Een plan om klimaatverandering tegen te gaan, kreeg een prijskaartje van 2.000 miljard dollar. Het bevat bovendien een strofe over het bestrijden van ‘milieuracisme’ – het idee dat minderheden in Amerika onevenredig veel last hebben van zaken als milieuvervuiling en de opwarming van de aarde. Bij de introductie van het plan zei Biden: ‘Ik wil dat jonge klimaatactivisten weten: ik zie jullie, ik hoor jullie.’
Vreemde conventieNormaal zijn de partijconventies grootschalige evenementen, met speeches die door tienduizenden juichende supporters worden bijgewoond. Dit jaar zullen er nog steeds speeches worden gehouden, maar zonder publiek en niet op één locatie. Hoofdact is presidentskandidaat Joe Biden, die donderdagavond spreekt. Maandag spreken Michelle Obama, Bernie Sanders en Republikein John Kasich. Dinsdag is de beurt aan Alexandria Ocasio-Cortez en Bill Clinton. Woensdag spreken running mate Kamala Harris en Barack Obama. Alles is live te volgen (vanaf 3 uur ’s nachts Nederlandse tijd), via DemConvention.com.
Het is een van de vele stapjes naar links van de Biden-campagne. Na de voorverkiezingen creëerde de oud-vicepresident een werkgroep, waarin de adviseurs van Biden en Sanders op zoek gingen naar compromissen. Het document dat eruit kwam, bevat een paar overwinningen voor het Sanders-kamp: er wordt ingezet op gratis zorgverzekering voor grote groepen Amerikanen, meer geld voor huursubsidie en allerhande politiehervormingen.
Bernie Sanders was in een interview met tv-zender MSNBC tevreden: ‘Als dit echt wordt ingevoerd, kan Biden de meest progressieve president sinds Franklin D. Roosevelt worden.’
Balanceeract
Het gevaar dat progressieve Democraten Biden laten vallen in november – in 2016 stemde 10 procent van Bernies kiezers uiteindelijk op Trump – is daarmee afgenomen. Maar het blijft een balanceeract: als Biden te veel naar links luistert, speelt hij zijn tegenstander in de kaart. De campagne van president Trump roept namelijk dat de Democraten erop uit zijn om van Amerika een quasi-socialistische staat te maken, waar de politie ook nog eens wordt wegbezuinigd. Het zijn ideeën waarop het overgrote deel van Amerika niet zit te wachten.
Dat kan een winnende tactiek zijn, denkt de Republikeinse campagnestrateeg Ron Bonjean (49). ‘In een aantal staten in het Midwesten vragen kiezers zich af of Biden geen makkelijke prooi is voor al te linkse beleidmakers. Ze weten niet zeker of hij echt de controle zou hebben als hij eenmaal in het Witte Huis zit.’
De conventiespeech wordt zo een belangrijk moment voor Biden om zijn eigen verhaal te vertellen en zijn ambities te verduidelijken voor een tv-publiek van tientallen miljoenen Amerikanen.
Ondanks de coronacrisis zijn Trumps kiezers hartstikke tevreden. Kan dat genoeg zijn om te worden herkozen?
‘De kern van het verhaal moet zijn: we gaan terug naar normaal,’ zegt Matt Bennett (55) van de denktank Third Way in Washington. ‘Dat zei Biden tijdens de voorverkiezingen ook al, maar als hij nu zegt dat hij terug wilt naar een normale situatie, heeft hij het over een leven na corona – waar we niet meer thuiszitten, waar de economie weer in leven is. Er valt nu veel meer te repareren dan een paar maanden terug.’
Grote kans dat Biden zich na de conventies weer veel minder laat zien. Bennett: ‘Zijn campagne zegt: de strategie werkt tot dusver. Laat Trump maar lekker de aandacht trekken, dan is de kans op een overwinning van Biden het grootst.’