Onder de slogan ‘Build back better’ kondigt de aanstaande Amerikaanse president Joe Biden zijn plannen aan. Topprioriteit is de bestrijding van het coronavirus, maar Biden heeft meer plannen. Daarbij moet hij balanceren tussen de uiterst progressieve vleugel van zijn Democratische partij en de invloed van Republikeinen in het Amerikaanse Congres. Vier punten op een rij.
1. Coronavirus
Een nieuwe president erft alle successen en problemen van zijn voorganger. Vanaf 20 januari 2021 is Joe Biden als president verantwoordelijk voor de Amerikaanse aanpak van het coronavirus. Tot nu toe slaat de ziekte keihard toe. De Verenigde Staten lijken al een derde golf van het virus mee te maken. Meer dan 10 miljoen besmettingen zijn geteld en ruim 240.000 mensen stierven door het virus.
Lees ook van Victor Pak:Afgelopen maandag onthulde Biden alvast een taskforce met dertien experts die zijn coronabeleid moeten vormgeven. Onder hen immunoloog Rick Bright, die eerder door president Donald Trump aan de kant werd gezet. Tijdens de bekendmaking waarschuwde Biden voor een ‘zeer donkere winter’ en de ‘ergste besmettingsgolf tot nu toe’. Ook riep Biden Amerikanen op om mondkapjes te dragen.
Een van de eerste zaken die Biden wil aanpakken, is het tekort aan beschermend materiaal voor zorgpersoneel. Ook het bron- en contactonderzoek wil Biden op orde krijgen. Daarnaast zei Biden eerder al dat hij de Verenigde Staten op zijn eerste dag in het Witte Huis laat terugkeren in de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Afgelopen zomer trok Trump het land terug uit de WHO.
2. Economie
Tot februari stond de Amerikaanse economie er goed voor: beursrecords werden verbroken, de lonen stegen en de werkloosheid stond op het laagste punt in vijftig jaar. Drie maanden later was alles anders, de werkloosheid stond op het hoogste punt in tachtig jaar. Om de klap op te vangen, spanden Trump en het Amerikaanse Congres een groot sociaal vangnet, maar door politieke onenigheid werd dat niet verlengd.
De Amerikaanse Kamer van Koophandel riep onlangs op dat er zo snel mogelijk een nieuw steunpakket moet komen. CEO Thomas Donohue zei: ‘Een steunpakket is essentieel, hoe sneller het in werking treedt, hoe beter.’ Donohues voorkeur heeft dat er al een steunpakket is voordat Biden als president aantreedt op 20 januari.
Beluister de nieuwste podcast met Victor Pak en Emile Kossen hieronder:
https://open.spotify.com/episode/2IQw3L0zlasxe2pqEe6ci4?si=m4Kjui3nTfase4Nfo4Xdww
Door de politieke verdeeldheid in het land is het de vraag of dat lukt. Biden beloofde eerder dat er onder zijn leiderschap vóór eind januari een nieuw steunpakket is. Bidens pakket richt zich vooral op het ondersteunen van lokale overheden, zodat zij essentiële werknemers, zoals zorgpersoneel en onderwijzers, kunnen blijven betalen. Ook komt er geld beschikbaar voor kleine ondernemers.
Bedrijven en veelverdieners daarentegen zullen juist meer gaan betalen tijdens Bidens presidentschap. De vennootschapsbelasting stijgt van 21 naar 28 procent. En wie omgerekend meer dan 340.000 euro verdient, zal meer belasting gaan betalen. Voor wie minder verdient, gaat de belasting niet omhoog, beloofde Biden.
3. Klimaatverandering
Bidens plannen voor de economie zijn nauw verbonden met klimaatverandering. Biden wil de Amerikaanse economie vergroenen. Er moeten duizenden banen worden gecreëerd door klimaatverandering te bestrijden. Biden kondigde eerder al aan daar liefst 2.000 miljard dollar (zo’n 1.700 miljoen euro) voor uit te trekken. Dat gigantische bedrag moet in vier jaar tijd worden uitgegeven.
Lees ook deze reportage van Emile Kossen vanuit Californië: voorbeeld of doembeeld?
Als onderdeel daarvan dient de Amerikaanse infrastructuur te worden opgeknapt. Verouderde wegen, bruggen en watervoor-
zieningscentrales worden gemoderniseerd. Alleen al in de auto-industrie zouden er 1 miljoen banen bij komen om elektrische auto’s en bijbehorende infrastructuur, zoals laadpalen, te maken.
Ook wil Biden dat de Verenigde Staten zich weer aansluiten bij het Klimaatverdrag van Parijs. Sinds afgelopen 4 november heeft het land officieel met dat verdrag gebroken. In 2035 moet alle elektriciteit in Amerika worden opgewekt zonder uitstoot van broeikasgassen.
4. Immigratie
Het is al decennia de wens van Amerikaanse presidenten: overeenstemming over de hervorming van het Amerikaanse immigratiesysteem. Maar sinds de jaren tachtig is de wetgeving nauwelijks veranderd, hoe graag Bill Clinton, George W. Bush, Barack Obama en Donald Trump dat ook wilden.
Trump beloofde een muur aan de grens met Mexico te bouwen. Slechts een tiental kilometers aan nieuwe grensbarrières is gebouwd, maar Trump boekte andere successen. De regels voor immigranten en vluchtelingen werden flink aangescherpt: visa worden terughoudender verleend, asielprogramma’s en vluchtelingenopvang zijn er nauwelijks nog. Symbool voor Trumps harde immigratiebeleid zijn de kinderen die van hun ouders zijn gescheiden aan de grens.
Biden wil de geplande verdere bouw van grensbarrières staken. Ook komt er een einde aan het scheiden van families. Ook Biden gaat zich wagen aan hervorming van het immigratiesysteem: hij wil de ruim 11 miljoen illegale immigranten die in het land leven een kans geven om staatsburger te worden. Onduidelijk is nog wat de regels daarvoor worden.