Hollands trots in Londen: expositie van twee zeventiende-eeuwse zeeschilders

05 april 2023Leestijd: 2 minuten
Pronkstuk van de tentoonstelling in Greenwich is het wandtapijt met daarop de Slag bij Solebay. Foto: ANP

Correspondent Patrick van IJzendoorn bezoekt een expositie van twee zeventiende-eeuwse buurtgenoten.

Al veertien jaar prijs ik me gelukkig dat ik naast Greenwich Park woon, niet alleen het mooiste park van Londen, maar ook een park met een Nederlands tintje. In 1673 immers namen vader en zoon Van de Velde, twee Hollandse zeeschilders, hun intrek in het Queen’s House, aan de Theems-zijde van het park.

Ze waren door koning Charles II verleid om naar Londen te komen. Nadat de koninklijke collectie door de republikeinse heerser Oliver Cromwell bleek te zijn verkocht, had de Stuart-koning nieuwe schilderijen nodig en hij wist dat de kunsthandel in de Lage Landen z’n beste tijd ­gehad had. Kom naar Engeland en verdien 100 pond per jaar, was zijn lokroep, vergelijkbaar met de beloning van topvoetballers nu.

De Van de Veldes mochten hun intrek nemen in het huis dat voor het laatst was bewoond door de moeder van koning Charles. Waar de Oudere de tekenaar was, was de Jongere de schilder.

Als persfotograaf was de Oudere aanwezig tijdens de Slag bij Solebay

Ter gelegenheid van de 350ste verjaardag van hun komst is er momenteel een gratis tentoonstelling over de Van de Veldes te zien. Ze kwamen hier ten tijde van de Derde Engels-Nederlandse oorlog (1672-1674). Als een persfotograaf zat de Oudere tijdens de Slag bij Solebay schetsen te maken op een Hollands schip. De zeeslag eindigde onbeslist, maar Charles verzocht het gevecht te portretteren als Engelse triomf. Het resultaat was onder meer een indrukwekkend wandtapijt.

Tijdens mijn bezoek aan de expositie raak ik aan de praat met een deskundige suppoost, de Nederlander Eri Heilijgers die al 46 jaar in Engeland blijkt te wonen. Bij zijn indiensttreding bij de musea van Greenwich vijf jaar geleden, had hij geopperd om een tentoonstelling als deze te houden.

Op zijn trui prijkt een speldje met de Nederlandse driekleur, een stukje trots op het vaderland dat ik, kijkend naar de schilderkunst van mijn oude buurtgenoten, deel.