Waarom Frankrijk in de Sahel steeds meer haat oproept

Na de staatsgreep in Niger, in juli, gingen inwoners juichend de straat op. Naast tevredenheid over de nieuwe militaire machthebbers lieten ze massaal hun afkeer blijken van het oude ­koloniale moederland Frankrijk. ‘La France, dégage’ – Frankrijk, hoepel op, schreven ze op spandoeken. In het voetbalstadion van de hoofdstad Niamey, waar de coupplegers zich aan het volk presenteerden, doodde een man symbolisch een haan, die was geschilderd in de kleuren van de Franse vlag.

Net als elders in de Sahel, waar aanhoudende onrust onder meer de illegale migratie naar Europa aanwakkert, krijgt Frankrijk de schuld van vrijwel alle problemen. Geweld door jihadisten, bittere armoede, corrupte leiders – volgens velen in Niger komt alle ellende uit het buitenland. De duizenden Franse militairen die in de Sahel zijn gestationeerd om gewapende groepen gelieerd aan Al-Qa’ida en IS te bestrijden, zouden een dubbele agenda hebben. Op straat wemelt het van de complottheorieën.

‘De Fransen hebben geavanceerde technologie om terroristen uit te schakelen,’ zei straatverkoper Abduh Diallo (24) eind vorig jaar in buurland Mali. ‘Maar het geweld van jihadisten neemt alleen maar toe.’ Net als veel anderen in de Sahel, waar vrijwel alle landen voormalige Franse koloniën zijn, vermoedt Diallo een vooropgezet plan. ‘Ik denk dat de Fransen bewust chaos creëren, zodat ze in de hele regio ongestoord bodemrijkdommen als goud en uranium kunnen plunderen.’