Duitse vicekanselier Habeck waarschuwt voor antisemitisme: lees zijn toespraak

03 november 2023Leestijd: 7 minuten
Videoboodschap Robert Habeck over antisemitisme in Duitsland. Foto: screenshot X.

De Duitse vicekanselier en minister van Economie en Klimaat Robert Habeck (Bündnis 90/Die Grünen) hield een veelbesproken speech over de oorlog tussen Hamas en Israël, het oplaaiende antisemitisme en de speciale band van Duitsland met het Joodse volk. EW vertaalde de speech in het Nederlands.

Het is nu bijna vier weken sinds de terreuraanslag van Hamas op Israël. Sindsdien is er veel gebeurd. Politiek gezien, maar vooral voor de mensen, zoveel mensen van wie het leven in beslag wordt genomen door angst en lijden. Het publieke debat is sinds de aanval verhit en soms verwarrend.

Ik wil dit debat ontwarren. Het lijkt mij dat er te snel te veel door elkaar wordt gehaald. De zin ‘De veiligheid van Israël is de raison d’être van de Duitse staat’ was nooit een doctrinaire formule.

En dat moet het ook niet worden. Het zegt dat de veiligheid van Israël noodzakelijk is voor ons als staat. Deze speciale relatie met Israël komt voort uit onze historische verantwoordelijkheid.

Het was de generatie van mijn grootouders die het Joodse leven in Duitsland en de rest van Europa wilde vernietigen. Na de Holocaust was de oprichting van Israël een belofte van bescherming voor de Joden, en Duitsland is verplicht deze belofte te helpen vervullen. Dat is een historisch fundament onder deze republiek.

Deze historische verantwoordelijkheid betekent ook dat Joden vrij en veilig in Duitsland kunnen leven, dat ze nooit meer bang hoeven te zijn om openlijk voor hun religie en cultuur uit te komen. Maar juist die angst is terug.

Habeck sprak deze tekst uit in onderstaande video. Tekst gaat hieronder verder

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Robert Habeck: Joodse kinderen zijn bang om naar school te gaan

Onlangs ontmoette ik leden van de Joodse gemeenschap in Frankfurt. In een intens, pijnlijk gesprek vertelden de vertegenwoordigers me dat hun kinderen bang zijn om naar school te gaan. Dat ze niet meer naar hun sportclubs gaan. Dat ze de ketting met de davidster thuislaten, op advies van hun ouders. Vandaag, hier in Duitsland, bijna tachtig jaar na de Holocaust.

Ze zeiden dat ze niet meer in een taxi durven te stappen. Dat ze geen retouradressen meer op brieven zetten, om hun ontvangers te beschermen. Vandaag, hier in Duitsland, bijna tachtig jaar na de Holocaust.

En een Joodse vriend vertelde me over zijn angst, zijn pure wanhoop, zijn gevoel van eenzaamheid. De Joodse gemeenschappen waarschuwen hun leden om bepaalde plaatsen te vermijden voor hun eigen veiligheid. En dat gebeurt vandaag hier in Duitsland, bijna tachtig jaar na de Holocaust.

Antisemitisme manifesteert zich in demonstraties, verklaringen, aanvallen op Joodse winkels en bedreigingen. Terwijl grote solidariteitsgolven snel ontstaan, bijvoorbeeld bij racistische aanslagen, is de solidariteit met Israël snel broos. Dan wordt gezegd dat de context moeilijk is. Maar contextualisering mag hier niet leiden tot relativering. We hebben zeker vaak te veel verontwaardiging in onze debatcultuur, maar hierover kunnen we niet verontwaardigd genoeg zijn.

Habeck: Meer moslimorganisaties moeten zich uitspreken

Wat we nu nodig hebben, is duidelijkheid en geen vervaging. En duidelijkheid betekent antisemitisme in geen enkele vorm tolereren. Geen enkele vorm. De omvang van de islamistische demonstraties in Berlijn en andere Duitse steden is onaanvaardbaar en onacceptabel, en vraagt om een harde politieke reactie.

Dit is ook nodig van de moslimorganisaties. Sommige namen duidelijk afstand van de acties van Hamas en het antisemitisme, en zochten de dialoog. Maar niet allemaal en sommigen waren te aarzelend. Het was, denk ik, over het algemeen te weinig.

De moslims die hier wonen, hebben recht op bescherming tegen extreem-rechts geweld. En terecht. Wanneer zij worden aangevallen, moet deze aanspraak worden gehonoreerd. Zij moeten nu hetzelfde doen wanneer Joden worden aangevallen. Ze moeten zich duidelijk en ondubbelzinnig distantiëren van antisemitisme, om hun eigen aanspraak op tolerantie niet te ondermijnen.

In Duitsland is geen plaats voor religieuze intolerantie. Degenen die hier wonen, leven volgens de regels van dit land. En degenen die hier komen, moeten weten dat dit de manier is en zal worden worden.

Onze Grondwet beschermt en geeft rechten, maar legt ook plichten op die iedereen moet nakomen. Deze twee kunnen niet worden gescheiden. Tolerantie kan geen intolerantie tolereren. Dat is de kern van ons samenleven in deze republiek.

Dit betekent dat het verbranden van Israëlische vlaggen strafbaar is. Ook het prijzen van de terreur van Hamas is strafbaar. Elke Duitser zal zich voor de rechter moeten verantwoorden. Wie geen Duitser is, riskeert ook zijn verblijfsstatus te verliezen. Voor wie nog geen verblijfsvergunning heeft, is er een reden om te worden uitgezet.

Habeck: Ook zorgen over extreem-rechts en deel van links in Duitsland

Het islamitische antisemitisme mag niet verhullen dat we ook in Duitsland diepgeworteld antisemitisme hebben. Alleen houden rechts-extremisten zich om puur tactische redenen in, om haat tegen moslims aan te wakkeren.

Het relativeren van de Tweede Wereldoorlog en het naziregime als een ‘vliegenpoepje’ in de geschiedenis, is niet alleen het relativeren van de Holocaust. Het is een klap in het gezicht van de slachtoffers en overlevenden. Iedereen die luistert, kan en moet dit weten. De Tweede Wereldoorlog was een vernietigingsoorlog tegen Joden. Het belangrijkste doel van het naziregime was de vernietiging van het Europese Jodendom.

Omdat er onder de rechts-extremisten ook enkele Poetin-vrienden zijn, laat Poetin zich fotograferen met vertegenwoordigers van Hamas en de Iraanse regering. En betreurt hij de burgerslachtoffers in de Gazastrook, terwijl hij zelf burgerslachtoffers maakt in Oekraïne. Zijn vrienden in Duitsland zijn zeker geen vrienden van de Joden.

Ik maak me ook zorgen over het antisemitisme in delen van politiek links en, helaas, onder jonge activisten. Antikolonialisme mag niet leiden tot antisemitisme. In dit opzicht zou dit deel van politiek links zijn argumenten moeten herzien en het grote verhaal over ‘verzet’ wantrouwen. Het beide-kanten-argument is misleidend.

Hamas is een moordende terreurgroep die strijdt voor de vernietiging van de staat Israël en de dood van alle Joden. De duidelijkheid waarmee bijvoorbeeld de Duitse afdeling van klimaatactiegroep Fridays for Future dit verklaarde, in tegenstelling tot haar internationale vrienden, is meer dan respectabel.

Habeck: Leed Gaza geen rechtvaardiging voor antisemitisme in Duitsland

Toen ik onlangs in Turkije was, werd mij verweten dat pro-Palestijnse demonstraties in Duitsland verboden zijn. Ook werd er gezegd dat Duitsland humanitaire hulp aan de mensen in Gaza moet eisen. Ik maakte duidelijk dat kritiek op Israël natuurlijk is toegestaan in ons land, en dat het niet verboden is om op te komen voor de rechten van Palestijnen en hun recht op een eigen staat. Maar oproepen tot en vieren van geweld tegen Joden is verboden – en terecht.

Ja, het leven in Gaza is een leven zonder vooruitzichten en in armoede. Ja, de kolonistenbeweging op de Westelijke Jordaanoever voedt de verdeeldheid en ontneemt Palestijnen hoop en rechten en – in toenemende mate – levens. En het lijden van de burgerbevolking in de oorlog is een feit, een verschrikkelijk feit. Elk dood kind is er één te veel.

Ook ik roep op tot humanitaire bevoorrading. Ik zet me ervoor in dat water, medicijnen en hulpgoederen Gaza bereiken, dat de vluchtelingen worden beschermd. Samen met onze Amerikaanse vrienden benadrukken we voortdurend tegen Israël dat de bescherming van de burgerbevolking cruciaal is. De dood en het lijden van mensen in Gaza is verschrikkelijk.

Dit zeggen is even noodzakelijk als legitiem. Maar het kan geen legitimatie zijn voor systematisch geweld tegen Joden. Het kan niet worden gebruikt om antisemitisme te rechtvaardigen.

Habeck: Beestachtig moordend Hamas is geen vrijheidsbeweging

Natuurlijk moet Israël zich houden aan internationale wetten en normen. Maar het verschil is: wie zou ooit zulke verwachtingen van Hamas formuleren?

Omdat ik onlangs in het buitenland ermee werd geconfronteerd hoe de aanval op Israël op 7 oktober werd gebagatelliseerd als een ongelukkig incident, en zelfs de feiten in twijfel werden getrokken, wil ik u er nogmaals aan herinneren.

Het was Hamas dat op beestachtige wijze kinderen, ouders en grootouders in hun huizen vermoordde, wiens strijders lijken verminkten, mensen ontvoerden en hen lachend publiekelijk vernederden. Dit zijn verslagen van pure horror, en toch wordt Hamas gevierd als een vrijheidsbeweging? Dit is een omkering van de feiten die we niet kunnen toestaan.

Habeck: Bestaansrecht Israël mag niet worden gerelativeerd

En dat brengt me bij mijn laatste punt. De aanval op Israël komt terwijl diverse moslimstaten toenadering zoeken tot Israël. Er zijn de Abraham-akkoorden tussen Israël en moslimstaten in de regio. Jordanië en Israël werken samen aan een groot drinkwaterproject. Saoedi-Arabië was op weg om zijn relatie met Israël te normaliseren.

De vreedzame co-existentie van Israël en zijn buren, van Joden en moslims, het vooruitzicht van een tweestatenoplossing: Hamas en zijn aanhangers, vooral de Iraanse regering, willen niets van dit alles.

Ze willen het vernietigen. Iedereen die de hoop op vrede in de regio niet heeft opgegeven, die vasthoudt aan het recht van de Palestijnen op een eigen staat en een reëel perspectief – en dat doen wij – moet onderscheid maken in deze weken van beproeving.

Een deel van dit onderscheid is dat de moorden van Hamas zijn bedoeld om vrede te voorkomen. Hamas wil geen verzoening met Israël, maar de vernietiging van Israël.

En daarom is het absoluut duidelijk dat het bestaansrecht van Israël niet mag worden gerelativeerd. De veiligheid van Israël is onze plicht.

Duitsland weet dat.