Israël spreekt van ‘een grote beloning voor terrorisme’, Hamas prijst het resultaat van 7 oktober. Een dag later dan het Verenigd Koninkrijk heeft ook Frankrijk een Palestijnse staat erkend. Welke landen nog meer en welke (nog) niet? En wat vindt Nederland?
‘Trouw aan de historische verbintenis van mijn land met het Midden-Oosten, voor vrede tussen het Israëlische volk en het Palestijnse volk, verklaar ik dat Frankrijk vandaag de staat Palestina erkent,’ zei president Emmanuel Macron maandagavond 22 september aan de vooravond van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York. ‘Het is tijd om het afschuwelijke terrorisme uit deze landen te verdrijven en vrede te stichten.’
Macron nam eind juli het voortouw in een brief aan Mahmoud Abbas, president van de Palestijnse Autoriteit (PA). Kort daarop kondigde een reeks westerse landen aan Frankrijk te volgen. Het Verenigd Koninkrijk, Canada, Australië, Portugal en Malta deden dat op zondag 21 september al. De Britten deden dat volgens Britse media een dag eerder ‘uit respect’ voor de viering van Joods nieuwjaar (Rosj Hasjana) op maandag 22 september.
Starmer: ‘Erkenning is geen beloning voor Hamas’
Opvallend was de route die Keir Starmer koos. De Britse premier hield nog een kleine slag om de arm en kwam met voorwaarden, zij het alleen voor Israël. Dat land had volgens Starmer erkenning van ‘Palestina’ nog kunnen voorkomen met een staakt-het-vuren in Gaza. Een drukmiddel op Hamas ontbrak.

Toch noemde Starmer de erkenning zondag ‘geen beloning voor Hamas’, omdat de terreurgroep volgens hem ‘geen toekomst, geen rol in de regering en geen rol in de veiligheid’ kan hebben.
België erkent ‘Palestina’ pas na vrijlating gijzelaars en vertrek Hamas
België pakte het anders aan en stelt juist voorwaarden aan de Palestijnen. Na wekenlang gesteggel besloot de coalitie van premier Bart De Wever tot een compromis.
De Belgen gaan ‘Palestina’ erkennen, maar formeel pas nadat de laatste Israëlische gijzelaar is bevrijd, Hamas is gedemilitariseerd en er een nieuw Palestijns bestuur is gevormd.
Netanyahu: ‘Grote beloning voor terrorisme’
Israël reageerde zondag afkeurend op het besluit van de landen. ‘Ik heb een duidelijke boodschap voor de leiders die de Palestijnse staat erkennen na het verschrikkelijke bloedbad van 7 oktober,’ zei de Israëlische premier Benjamin Netanyahu zondag. ‘Jullie betalen een grote beloning voor terrorisme. Ik heb nog een boodschap voor jullie: dit zal niet gebeuren.’
Ook gaf Netanyahu aan dat hij na zijn terugkeer uit de Verenigde Staten – waarschijnlijk bezoekt hij Washington volgende week – zal reageren ‘op het aan ons opleggen van terreurstaten in het hart van ons land’. Daarmee doelt hij mogelijk op verdere annexatie van de Westelijke Jordaanoever, door Israël Judea en Samaria genoemd.

Hamas verwelkomt ‘resultaat Al-Aqsa-vloed’ van 7 oktober
Hamas-functionaris Osama Hamdan verwelkomde de erkenning als het resultaat van 7/10: ‘De Al-Aqsa-vloed heeft de Palestijnse zaak weer op de voorgrond geplaatst. De erkenning van de Palestijnse staat is een belangrijke stap in de goede richting.’ Ook zinspeelde hij op het einde van de staat Israël: ‘De zionistische entiteit heeft geen toekomst.’
PA-president Abbas sprak na de Britse erkenning van een ‘belangrijke en noodzakelijke stap naar een eerlijke en bestendige vrede’. De Palestijnse Autoriteit onthaalde het Franse besluit maandag als een ‘historische en moedige beslissing’.
Ruim driekwart landen erkent Palestijnse staat. Welke landen niet?
Inmiddels erkent nu bijna 80 procent van de VN-lidstaten een Palestijnse staat (zie de kaart onderaan). De Verenigde Staten willen daar voorlopig niet aan. Minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio noemde erkenning onlangs nog ‘contraproductief (…) omdat het Hamas heeft aangemoedigd, en het de toekomstige vooruitzichten op vrede in de regio ondermijnt’.

De Italiaanse premier Giorgia Meloni is naar eigen zeggen ‘een groot voorstander van de staat Palestina, maar ik ben er geen voorstander van om die te erkennen voor hij is opgericht’. Voor Duitsland ‘komt de erkenning van een Palestijnse staat meer aan het einde van het proces’, zei de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Johann Wadephul voor zijn vertrek naar New York.
Onder meer Denemarken, Finland, Tsjechië, Kroatië, Griekenland en de Baltische staten zijn vooralsnog niet van plan een Palestijnse staat te erkennen.
Hoge Buitenlandvertegenwoordiger van de Europese Unie Kaja Kallas zei maandagavond dat een besluit aan de EU-lidstaten zelf is. Een meerderheid daarvan erkent ‘Palestina’ al. Buiten Europa erkennen onder meer Japan, Nieuw-Zeeland, Panama, Kameroen, Eritrea en Myanmar (nog) geen Palestijnse staat.
Nederland: erkenning moet ‘onderdeel zijn van het politieke proces’
Wat doet Nederland? Dat is al decennia, ook toen PVV en NSC nog meeregeerden, voorstander van een Palestijnse staat, maar erkenning daarvan moet wel ‘onderdeel zijn van het politieke proces naar een tweestatenoplossing’. Vorige maand herhaalde het demissionaire kabinet dat standpunt tijdens een Gaza-debat.
