Een getergde Belgische premier Bart De Wever wil dat tal van vragen zijn beantwoord en alle risico’s weggenomen, voor in Brussel gestalde Russische miljarden naar Oekraïne kunnen.
De Belgische premier Bart De Wever heeft tijdens de informele Europese Raad op woensdag 1 oktober in Kopenhagen, ten overstaan van de 26 andere regeringsleiders drie kwartier gesproken over de risico’s die kleven aan het ‘confisqueren’ van de ruim 175 miljard aan Russische staatstegoeden die bij het Brusselse bedrijf Euroclear zijn gestald.
De Europese Commissie heeft een ingewikkeld voorstel geformuleerd om via een omweg die Russische staatstegoeden naar Oekraïne te loodsen. Nu vorige week de Duitse bondskanselier Friedrich Merz zijn standpunt wijzigde, is er in de EU een substantiële meerderheid voor de constructie.
Meer over het voorstel om Russische tegoeden naar Oekraïne te sturen, leest u hier.Donderdag 2 oktober kregen geïnteresseerden van de internationale pers een nauwelijks kortere versie van De Wevers verhaal, vlak voor de opening van de bijeenkomst van de Europese Politieke Gemeenschap. Hierbij schuiven 47 landen aan.
‘We willen de kip met de gouden eieren opeten’
De Wever waarschuwt in duidelijke bewoordingen voor de enorme risico’s die kleven aan ondoordachte maatregelen. ‘We hebben een kip die gouden eieren legt, maar nu willen we die kip opeten.’
De gouden eieren zijn de bijna 2 miljard euro die België jaarlijks aan Oekraïne geeft uit inkomsten op die Russische tegoeden. ‘Tot nu was het plan: we blijven de eieren eten en we slachten aan het eind van de oorlog de kip.‘
‘Wij hebben onze mond vol van de rechtsstaat’
De Wever ziet tal van risico’s. ‘Als we met het plan van de Commissie doorgaan, moet het in overeenstemming met internationale recht zijn. Wij hebben onze mond vol van de rechtsstaat, maar als ik jouw geld pak, is het gewoon een confisquatie! We begeven ons in onbekende wateren. Er is geen precedent. Je opent Pandora’s doos met juridische claims.’
De Wever wil ook niet dat België alleen de financiële risico’s draagt. ‘Ik wil een handtekening van alle lidstaten. Het gaat om meer dan 175 miljard, plus waarschijnlijk ook rente en geleden schade. Die garanties moeten dus lang overeind blijven staan. Wie is dan nog bereid om met mij in deze boot te stappen?’
De Wever waarschuwt voor reactie Moskou
De premier waarschuwt ook voor de reactie van Moskou. ‘Ik hoor al van Moskou, “Als je mijn geld aanraakt dan voel je de consequenties tot de eeuwigheid”. Ik denk dat dat Russisch is voor: we sturen je naar de eeuwigheid. De directeur van Euroclear leeft al onder bewaking.’
Er zijn ook Europese bezittingen in Rusland, benadrukt De Wever. ‘Onduidelijk is hoeveel, maar er zijn westerse eigendommen. Zullen straks Europese fabrieken in Rusland worden geconfisqueerd? Het is te makkelijk om te zeggen: Poetins geld is gratis. Maar there is no such thing as free money.’
Consequenties voor de eurozone
Daarnaast wil De Wever dat goed wordt bestudeerd wat de financiële consequenties zijn voor de eurozone in het algemeen en België in het bijzonder. ‘Als je buitenlandse reserves inpikt, is de kans groot dat andere landen hun gestalde geld uit Europa terugtrekken.’
De Wever ziet het ten slotte als grote onrechtvaardigheid dat België moet bloeden, waar andere landen in de coalition of the willing ook Russische tegoeden hebben staan, een zelfs zo’n 160 miljard euro.
‘Wij zijn de enigen die de opbrengsten aan Oekraïne geven, over die 160 miljard buiten België hoor je nooit iemand! Dus ik zou zeggen, laten we alle kippen eten! Een Kentucky Fried Chicken-moment voor Europa!’
De Wever had het geprefereerd als de risico’s achter de schermen waren besproken en weggenomen. Merz’ bijdrage heeft volgens hem niet geholpen. ‘Als we het niet eens worden, maken we weer een zwakke beurt als Europa.’
De Wever wil maximale zekerheid en garanties
Duidelijk is dat een getergde De Wever zijn verzet tegen het plan voorlopig niet zal laten varen. ‘Ik begrijp dat landen de kip nu willen eten. Maar ik wil antwoord op alle vragen. Ik wil maximale zekerheid en garanties.’
De Wevers argumenten maakten indruk op de Europese leiders. ‘Ik heb niet de indruk dat ze zorgeloos de zaal verlieten,’ zegt hij. Premier Dick Schoof heeft begrip voor De Wevers pleidooi dat de financiële risico’s niet alleen op België kunnen worden afgewenteld.