Toch geen euthanasie voor gevangene: drie vragen

'AFP/EPA'

Afgelopen weekend werd bekend dat de Belgische gevangene Frank Van Den Bleeken op zondag 11 januari euthanasie mag plegen. Intussen is deze beslissing weer teruggedraaid.

De zogenaamde ‘doodstraf op aanvraag’ stuitte direct op veel kritiek. De verantwoordelijke artsen hebben zich teruggetrokken en Van Den Bleeken zal nog wat langer blijven leven.

De zedendelinquent zal aanstaande donderdag worden overgeplaatst naar het Forensisch Psychiatrisch Centrum (FPC) in Gent, om daar opnieuw naar de behandelingsmogelijkheden te kijken.

1. Wie is Frank Van Den Bleeken en hoe is hij in de gevangenis terechtgekomen?

Frank Van Den Bleeken is een 51-jarige man, die meer dan de helft van zijn leven in de gevangenis heeft doorgebracht. Met een drinkende, agressieve vader maakte hij al vroeg in zijn leven kennis met seksueel misbruik.

Als twintiger verkrachtte hij vervolgens zelf een aantal vrouwen en werd voor die misdaad veroordeeld. In 1989 ging het voor de tweede keer mis: tijdens zijn proefverlof verkrachtte en vermoordde hij Christiane Remacle, een negentienjarig meisje.

Naar aanleiding daarvan werd hij tot levenslang veroordeeld en ontoerekeningsvatbaar verklaard. Van Den Bleeken is het daar volledig mee eens. Hij erkent een gevaar voor de maatschappij te zijn en mag nooit meer vrijkomen, vindt hij zelf.

2. Waarom kiest Frank Van Den Bleeken voor euthanasie?

Van Den Bleeken zou naast zijn levenslange gevangenisstraf ook een psychische behandeling moeten krijgen. In Turnhout is er echter maar een psychiater beschikbaar voor 2.000 delinquenten.

De Belgische gevangenissen en behandelingen liggen al jaren onder vuur. België is al veertien keer veroordeeld door het Europese Hof voor de Rechten van de Mens voor hun behandeling van gedetineerden.

Van Den Bleeken zegt zelf dat hij door het gebrek aan behandeling ondragelijk lijdt en daarom, net als ieder andere Belgische burger, recht heeft op euthanasie.

Tien jaar geleden bracht hij zijn zaak voor de rechter en nadat de zaak jarenlang door deskundigen is bekeken, stemden ze in met zijn verzoek: aanstaande zondag zou hij het spuitje krijgen.

3. Waarom is de toestemming tot euthanasie weer ingetrokken?

Vandaag werd bekend dat de verantwoordelijk arts zich heeft teruggetrokken. In de gevangenis in Gent wordt gekeken naar een oplossing voor de zedendelinquent.

Mocht daar geen oplossing uit komen, is een eventuele overplaatsing naar Nederland nog mogelijk. Een Nederlandse kliniek heeft vorig jaar al in Trouw gezegd Van Den Bleeken te kunnen behandelen. ‘Wij zijn bereid om deze man op te vangen,’ zei psycholoog Peter Braun.

De zelfgekozen doodstraf heeft veel stof doen opwaaien en de discussie over tbs-behandelingen in België in nieuw licht gezet. In België zitten op dit moment 1.150 delinquenten in de gevangenis zonder adequate zorg.

Een spuitje voor Van Den Bleeken omdat de zorg niet toereikend zou zijn, is schandalig vinden veel artsen, juristen en politici. Zeker vijftien gedetineerden hebben het voorbeeld van Frank Van Den Bleeken gevolgd en hebben ook euthanasie aangevraagd.

Staatssecretaris Fred Teeven heeft contact gehad met de Belgen over de gevangene, maar hij zegt nog geen formeel verzoek van de Belgische kant te hebben ontvangen. Mocht het verzoek er komen, dan zal hij er op dat moment naar kijken, zegt Teeven.