Ghanese tv-ster Mama Zimbi maakt van verbannen weduwen zelfredzame ondernemers.
Mama Zimbi roept via radio en tv vrouwen op tot zelfredzaamheid. In Akuni, 200 kilometer van de Ghanese hoofdstad Accra, bestieren weduwen een mangoboerderij. Verderop beheren weduwen een pottenbak-atelier. Mama Zimbi financiert de projecten grotendeels zelf.
Mama Zimbi heet eigenlijk Joyce Akumaa Dongotey-Padi. Het lot van weduwen is haar levenswerk. Haar alter ego presenteert al jaren de talkshow Odo Ahumasuo over seksuele voorlichting. Ze is voorzitter van het weduwennetwerk WANE dat weduwen ondersteunt met een opleiding en bij het opzetten van bedrijfjes.
Wie in Ghana weduwe wordt, hoeft niet te rekenen op compassie. Integendeel. Weduwen krijgen vaak de schuld van de dood van hun man. Ze moeten vernederende rituelen ondergaan en worden uit hun huis of dorp verjaagd.
Nuttig
In de BBC-documentaire No Country for Old Women laat journalist Kati Whitaker zien dat in Noord-Ghana duizenden vrouwen verblijven in zogeheten heksenkampen – 70 procent is weduwe. Dzodzi Tsikata, hoogleraar genderstudies aan de Universiteit van Ghana, zegt in de documentaire: ‘Weduwen worden verbannen, ze zijn niet nuttig voor de samenleving.’
Een ‘heks’ de schuld geven van het overlijden van haar man heeft praktisch nut. Door de weduwe te verjagen, vallen het huis en de bezittingen aan de familie toe. Tegen The Independent vertelt weduwe Beatrice Adzo Addedet: ‘Na de dood van mijn man eiste zijn familie alle bezittingen op. Ze gaven niets om mij.’
In eigen land rijst de ster van Mama Zimbi. In nog geen decennium is de Ghanese met haar opvallende hoofddeksels een emancipatie-icoon geworden.
Elsevier nummer 35, 29 augustus 2015