Na tien jaar ploeteren is hij er, de biografie van schrijver, beeldhouwer en schilder Jan Wolkers (1925-2007). Biograaf Onno Blom schreef een monumentaal boek over de drijfveren van Wolkers, zijn (steeds jongere) muzes, zijn obsessie voor de dood en hoe hij door het maken van kunst en het schrijven van romans tot zelfinzicht probeerde te komen.
Wat smakelijke anekdotes betreft, heeft Blom zich niet ingehouden; zo weten we nu dat Wolkers als gereformeerde jongen helemaal niet wist wat hij met meisjes aan moest, maar dat hij dat later ruimschoots heeft ingehaald.
‘Prachtig, overvol eerbetoon aan de ontplofferige schrijver Jan Wolkers’
Recensie Het litteken van de dood >> ★★★★★
We weten nu ook dat schrijfster Rosita Steenbeek zich als jonge deerne liet vastbinden op het bed van Wolkers en zijn derde vrouw Karina, en dat hij als 56-jarige nog een meisje van 16 verschalkte. En dat hij onder tafel stiekem gesprekken opnam met zijn tweede vrouw om erachter te komen waar hun huwelijk was misgegaan.
Een linkse schrijver bij een rechtse uitgever
Er waren de vele grote en kleine ruzies, die Blom gedetailleerd en soms ook breed uitmeet. In de biografie is ook een rolletje weggelegd voor Elsevier, zowel voor het weekblad als voor de uitgeverij. In het voorjaar van 1966 werd Karina voor het eerst genoemd in een groot portretterend interview in Elseviers Magazine. Ze herinnert zich het gesprek nog goed omdat interviewers Frits van der Molen en Wim Zaal haar, toen Wolkers even de kamer verliet, vroegen of haar man echt geen negatieve eigenschappen had.
Na een ruzie met zijn vaste uitgever Meulenhoff, kwam Wolkers na bemiddeling van Godfried Bomans naar uitgeverij Elsevier. Een linkse, activistische schrijver bij een rechtse uitgever, dat haalde de kranten. De boeken Werkkleding en Groeten van Rottumerplaat, het dagboek over zijn verblijf daar, verschenen bij Elsevier. Bijna zou ook roman De walgvogel bij Elsevier zijn verschenen, als Wolkers de uitgeverij niet had verdacht van ‘gefoezel’ met het manuscript en het contract tijdiger gereed was geweest.
Woeste Wolkers na lekken manuscript
In 1977 hield Wolkers de publiciteit rondom zijn nieuwe roman De kus strak in de hand. Hij gunde alleen interviews aan hem gunstig gezinde journalisten van de VPRO en Haagse Post een interview. Wim Zaal van Elsevier kreeg nul op rekest. ‘Ik wil niet in dat blad van jullie staan,’ had de schrijver gezegd naar aanleiding van stukken die hem eerder niet bevielen.
Zaal nam op bijzondere wijze wraak; door via uitgeverij Meulenhoff alsnog een manuscript te bemachtigen en van Wolkers de coverstory te maken. De schrijver was hierover zo woest dat hij ontslag op staande voet eiste van degene die de proef had doorgestuurd. Toen dat niet gebeurde, brak hij definitief met Meulenhoff.
Wolkers vreesde maanden niet te kunnen werken van woede, maar begon toch aan een nieuwe roman, De doodshoofdvlinder. Die verscheen bij De Bezige Bij, de uitgever waar ook de biografie verscheen.