Een klokkenluider met zalmroze kapsel, een deal die helemaal verkeerd afliep en een tech-specialist die dood werd gevonden in een hotel in Kenia. Het Cambridge Analytica-schandaal ontspint zich steeds meer als een thriller.
Klokkenluider Christopher Wylie onthulde vandaag een aantal nieuwe feiten in de zaak. Zo verklaarde hij tijdens zijn verhoor in het Britse parlement dat zijn voorganger, techspecialist Dan Muresan, onder verdachte omstandigheden overleed tijdens een bezoek aan Kenia in 2012. Muresan werd dood gevonden op zijn hotelkamer.
Deze week in Elsevier Weekblad
Asociaal netwerk: uw privacy op Facebook in 22 vragen
Binnen het bedrijf deden verhalen de ronde over verdachte omstandigheden rond diens dood, onthulde Wylie. Dat Muresan slachtoffer zou zijn geworden van een deal die verkeerd afliep bijvoorbeeld. Dat hij vergiftigd zou zijn. En dat de politie is afgekocht om zijn dood niet verder te onderzoeken: om sporen te wissen zou zij in de eerste 24 uur na Muresans dood het hotel niet hebben mogen betreden.
De verklaringen roepen nieuwe vragen op over het bedrijf en vooral over de schimmigheid ervan.
Bedrijf beïnvloedde mogelijk tweehonderd verkiezingen in allerlei landen
Cambridge Analytica, een Londens bedrijf, heeft mogelijk een vinger in de pap gehad bij meer dan tweehonderd verkiezingen in allerlei landen, waaronder Nigeria, India, Kenia en Argentinië. Ook zou het bedrijf gegevens hebben verzameld van meer dan vijftig miljoen Facebook-profielen.
De Britse zender Channel 4 filmde in het geheim een aantal kopstukken van Cambridge Analytica, onder wie topman Alexander Nix en uitvoerend directeur Mark Turnbull. De journalist van Channel 4 – die zich in de documentaire voordoet als assistent van een mogelijke cliënt – weet Nix zover te krijgen dat hij een zogenoemde honey trap oppert: hij stelt voor om een politieke tegenstander van de cliënt te filmen terwijl die steekpenningen accepteert, of stelt voor om wat ‘Oekraïense meisjes’ naar diens huis te sturen. ‘Het hoeft niet waar te zijn, de mensen hoeven het alleen maar te geloven,’ voegt Nix eraan toe.
In het fragment met Turnbull legt de uitvoerend directeur uit hoe zijn bedrijf video’s op internet kan zetten en ervoor kan zorgen dat ze viral gaan. Volgens Turnbull moet dat wel gebeuren ‘zonder dat mensen denken “dit is propaganda”, want dan is de volgende vraag: “wie heeft dit naar buiten gebracht?’”
Het bedrijf Cambridge Analytica bestaat sinds 2013 en specialiseert zich naar eigen zeggen in data mining (het analyseren van grote hoeveelheden gegevens) voor consumentenonderzoek en in op individuen toegesneden adverteren.