Reconstructie: Blunderend kabinet laat beleggers boeten

Het voornemen om de spaartaks radicaal om te gooien, is broddelwerk. Op het moment dat toenmalig staatssecretaris Menno Snel het plan vorig jaar september wereldkundig maakte, had het ministerie nog geen idee hoe dit zou uitpakken voor grote groepen belastingbetalers. Daarnaast brengt de hervorming ‘hoge uitvoeringslasten’ met zich mee en is het voor de fiscus een ‘lastig te hanteren stelsel’.

Dat blijkt uit documenten die Elsevier Weekblad heeft opgevraagd bij het ministerie van Financiën met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (wob).

Belastingontwijking

Uit de stukken blijkt dat het plan in slechts enkele weken is bedacht. En dat voor een belasting waarmee 4 miljard euro is gemoeid en die 3 miljoen belastingbetalers raakt. Bovendien is het gemakkelijk om in het nieuwe stelsel belasting te ontwijken. De aankondiging van Snel om dat tegen te gaan met ‘anti-arbitragemaatregelen’, blijkt nergens op gebaseerd. Ambtenaren hebben op dat moment nog nul concrete maatregelen op papier gezet, zo blijkt uit de openbaar gemaakte documenten.

Er zijn volgens de ambtenaren nog maar twee soorten vermogen: spaargeld, en ‘beleggingen’. Vakantiehuisje? Belegging! Hypotheek verstrekt aan de kinderen? Belegging! De buffer voor onderhoud opgebouwd door een Vereniging van Eigenaren? Belegging!

Memo’s wekken indruk van tunnelvisie op ministerie van Financiën

De memo’s wekken de indruk dat op het ministerie een tunnelvisie is ontstaan. En voor zover blijkt uit de stukken die het ministerie heeft vrijgegeven, wordt niet of nauwelijks nagedacht over de gevolgen van de nieuwe spaartaks voor mensen met ander vermogen dan spaargeld. Bijvoorbeeld dat wie 35.000 euro aan beleggingen heeft, bijna driemaal zoveel belasting gaat betalen (bijna 500 euro) als iemand die 1 miljoen spaargeld heeft (zo’n 160 euro).

Het kabinet kondigde in september vorig jaar aan om de vermogensrendementsheffing drastisch aan te passen, om spaarders tegemoet te komen. Zij betalen immers al jaren belasting, terwijl zij niet of nauwelijks spaarrente ontvangen. De maatregel wordt bekostigd door al het niet-spaarvermogen, zoals aandelen en vakantiehuizen, zwaarder te belasten.

Niet doorgerekend

Hoe dat uitpakt voor de 1,1 miljoen belastingbetalers die meer gaan betalen, is op dat moment helemaal nog niet doorgerekend door de ambtenaren. De problemen die particuliere eigenaren van landbouwgrond krijgen door dit voorstel, worden zelfs expres niet aan de Tweede Kamer gemeld, omdat er ‘geen reële mogelijkheden zijn om deze groep tegemoet te komen’.

Het gehele artikel, de volgende puinhoop van de fiscus, staat deze week in Elsevier Weekblad en is ook online te lezen.