De woningnood is groot. Er moet snel meer worden gebouwd buiten de stad, anders lukt het niet. Theo van Vugt vindt dat het voorstel van het Economisch Instituut voor de Bouw om in veel gemeentes een straatje bij te bouwen, hout snijdt.
Het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) heeft demissionair minister van volkshuisvesting Hugo de Jonge (CDA) weer wat munitie gegeven in zijn strijd om meer huizen te bouwen. Het EIB heeft al eerder verklaard dat er minder in de steden moet worden gebouwd – want dat is duur en gaat heel langzaam – en veel meer buitenstedelijk. In het groen dus. In heel veel gemeentes zou er gewoon een straatje met twintig tot maximaal vijftig huizen bijgebouwd moeten worden. En dat kan heel goed, volgens het EIB.
Het EIB heeft het plan verder uitgewerkt voor een aantal provincies en heeft met 23 gemeentes gesproken om de plannen te toetsen. Zo heeft het instituut berekend dat er dan snel – binnen vier jaar –tweehonderdduizend huizen extra gebouwd kunnen worden. Feit is dat er dit jaar niet meer dan 65.000 nieuwe huizen bijkomen, terwijl dat er 100.000 zouden moeten zijn.
Hugo de Jonge wil 1 miljoen nieuwe huizen erbij in 2030
Minister De Jonge wil er een miljoen nieuwe huizen bij in de jaren tot 2030. Niemand gelooft nog dat het kan als de overheid vasthoudt aan de bestaande plannen. Maar De Jonge roept al dat er daarna nog een miljoen huizen bij moeten komen. Nu is hij vooral de minister-van-de-miljoen-woorden en niet zozeer van de concrete stappen. Bij bouwen in het groen zijn het vooral de provincies die dwarsliggen. Kijk wat er in Alphen aan den Rijn gebeurde. De gemeente wil daar duizenden huizen bouwen in de polder, maar de provincie ligt al tijden dwars. Het wordt tijd dat de gemeentes zelf moeten kunnen bepalen waar en hoe ze bouwen. Met respect voor mens en natuur.
Het EIB richt zich op bouw in agrarisch gebied. Met name weilanden zouden omgevormd moeten worden tot een nieuwe straat. En als we ergens veel van hebben, dan zijn het weilanden. Doorgaans ook weinig natuur trouwens, en vrij saai. Bouwen met respect voor de omgeving mét extra ruimte voor wateropvang en recreatie, levert aardige woonprojecten op. Maar bouw dan ook en zorg dat er vaart wordt gezet achter alle plannen.
Noodzaak om woningnood op te lossen, is te groot om langer te talmen
De noodzaak om de woningnood op te lossen is nu te groot om nog langer te talmen. Hoopgevend is dat er in de provincies langzaam ook begrip komt voor de problemen van inwoners om nog een huis te vinden. Het EIB heeft al becijferd dat er slechts 2 procent aan agrarisch gebied verdwijnt als er buiten de gemeentes een straat bijgebouwd gaat worden. En al die kleine stapjes maken samen één grote.
Natuurorganisaties stonden meteen op hun achterste benen bij de presentatie van de EIB-plannen, maar ze vergeten dat er grote behoefte is aan huizen. Nederland kan niet op slot gaan. Mensen willen wonen. Bovendien zijn alle ambities rond natuur en landschap in de praktijk prima te combineren met kleinschalige woningbouw aan de randen van steden en dorpen. De woningnood komt vooral door een zeer restrictief beleid op locaties waar dit niet nodig is.
Taco van Hoek, directeur van het EIB zegt het zo: ‘Veel gemeenten willen wel bouwen buiten de stad, zo hebben wij vastgesteld. Maar ze krijgen geen toestemming. De eerste sleutel is meer vrijheid vanuit de provincie. Het is toch merkwaardig als een gedeputeerde moet beslissen of er twintig woningen in Volendam bij mogen komen.’
Veel nieuwe colleges in de provincie kunnen nu bewijzen dat ze echt wat kunnen doen voor de bewoners. Maak ruimte voor verstandig bouwen buiten de stad. En doe dat snel.