Deze week daalden de aandelenkoersen hard. Wat is er aan de hand? ‘Dit is geen kwestie van een bliepje en weer omhoog.’
In Japan daalden de koersen maandag 5 augustus met 12,4 procent. Zo’n klap kwam de laatste keer voor op 19 oktober 1987: Zwarte Maandag. Deze keer speelden algoritmes een belangrijke rol. Door de hevige dalingen gaven handelssystemen automatisch verkooporders door. ‘Bovendien kan iedereen via hun beleggingsapp op de mobiele telefoon direct handelen. Dat had je vroeger niet,’ zegt Arend Jan Kamp, beurscommentator bij Stockwatch.
Volgens Kamp is er meer aan de hand dan alleen een flash crash. ‘De markt is echt aan het veranderen.’
Structurele verandering
Dat begon al in 2022, toen duidelijk werd dat de rente structureel hoger kwam te liggen. Kamp: ‘Waarde-aandelen, small caps en cyclische aandelen hadden het daardoor moeilijk. Soms bleven de koersen stabiel, soms gingen ze wat naar beneden. Dat past ook bij de hogere rentes.’
Maar in november 2022 kwam ChatGPT uit, voor iedereen toegankelijke software met kunstmatige intelligentie (AI). ‘Toen ontstond een boom en gingen de koersen van tech- en chipaandelen heel hard omhoog.’ Aandelen van onder meer chipmaker Nvidia, chipmachinefabrikant ASML en techbedrijven als Google werden de favorieten van beleggers.
‘Deze maand is die trend gebroken. Bij AI blijkt dat de kosten flink voor de baten uitgaan,’ zegt Kamp, die wijst op uitspraken van Mark Zuckerberg van Meta, het moederbedrijf van onder meer Facebook. ‘Het kan nog wel even duren voordat die baten eraan komen. Zuckerberg had het over 2026.’
Het is een van de redenen waarom ASML deze week met zo’n 10 procent in waarde daalde, terwijl de koers van de chipmachinefabrikant de afgelopen maanden ook al daalde. Kamp: ‘De chipbedrijven zijn veel te duur geworden. Hun aandelenkoersen staan nu 30 procent onder hun top, techaandelen 20 procent onder hun top.’
Goed moment om in te stappen?
Beleggers hinken op twee gedachten. Centrale banken hinten op verdere renteverlagingen. Als die er komen, zullen de aandelenkoersen stijgen. Maar nu lijkt de economie te verslechteren. En dat kan weer leiden tot dalende koersen van waarde-aandelen, small caps en cyclische aandelen.
Is het, na een week van koersdalingen, een goed moment om in te stappen? ‘Buy the dip? Doe maar kalm aan,’ zegt Kamp.
‘De redenen waarom de koersen maandag zo fors daalden – zorgen over de houdbaarheid van de AI-bubbel, de geopolitieke situatie in het Midden-Oosten en de Amerikaanse economie – brengen beleggers nog steeds aan het twijfelen over de richting van de beurs de komende maanden,’ zegt Johan Brinkman van Beleggers Belangen.
Recessie in de VS
Vooral de haperende Amerikaanse economie baart beleggers zorgen. Een recessie in de Verenigde Staten heeft vrijwel altijd dalende aandelenmarkten als gevolg. Mee- of tegenvallende macro-indicatoren, zoals de werkloosheidscijfers, hebben meteen invloed op de koersen, zegt Brinkman.
Wat dat betreft was er donderdagmiddag 8 augustus goed nieuws. Die dag bleek het wekelijkse aantal aanvragen voor een werkloosheidsuitkering in de Verenigde Staten met 17.000 naar 233.000 te zijn gedaald, terwijl analisten er 240.000 verwachtten. In de weken daarvoor namen de steunaanvragen nog toe, wat werd gezien een signaal dat de Amerikaanse economie naar een recessie bewoog.
Brinkman: ‘Nadat dit cijfer donderdagmiddag meeviel, stegen de koersen meteen weer. Maar het kan morgen weer anders zijn. De nieuwe recessie-angst die beleggers afgelopen week beving, zal nog wel even aanhouden.’