De feiten: Veel bekend en een enkele verrassing
De tijdelijke korting op brandstofaccijns blijft een jaar langer van kracht en wordt verlengd tot 2027. De arbeidskorting gaat iets omhoog. Expats gaan een beetje meer belasting betalen, omdat ze de kosten van een internationale privé-telefoongesprekken niet meer belastingvrij vergoed mogen krijgen van hun werkgever. En de vliegbelasting gaat omhoog.
Veel van de fiscale wijzigingen die het dubbel-demissionaire kabinet wereldkundig maakte op Prinsjesdag met het Belastingplan 2026, zijn eerder dit jaar al bekendgemaakt. Vaak gaat het om ‘technische aanpassingen’: verduidelijkingen.
OV-fiets naar huis blijft belastingvrij
De werknemer die met een OV-fiets van het station naar kantoor fietst, mag de huurkosten belastingvrij vergoed krijgen door de werkgever. Maar wat als de werknemer op die fiets naar huis fietst?
Daarover bestond onduidelijkheid, maar die is weggenomen. De vergoeding blijft belastingvrij als de fiets ‘niet meer dan bijkomstig bij het woon- of verblijfadres van de werknemer wordt gestald’.
Dat is fiscaal jargon voor: bij een voltijdbaan mag de werknemer ongeveer één keer in de twee weken op de OV-fiets naar huis fietsen.
Beleggers zijn komend jaar de gebeten hond. Zij betalen, als de beurs en de vastgoedmarkt het in 2026 goed doen, zo’n 1,3 miljard euro meer aan box 3-belasting.
EW's visie: Gerommel en gedraai
Consistent en coherent fiscaal-economisch beleid is in het Belastingplan 2026 niet te vinden. Terwijl daar wel een keer behoefte aan is. Sterker nog, de fiscale voorstellen doen in veel gevallen pijn aan de ogen. Dat komt door politiek gezwalk en gedraai.
Neem het lage btw-tarief op cultuur, media en sport. Dat zou per 2026 komen te vervallen.
In plaats van 9 procent zou er dan 21 procent btw over de krant en een kaartje voor een theatervoorstelling moeten worden betaald. Maar die verhoging haalde het niet, dankzij een succesvolle lobby van belangenclubs.
Hogere inkomens draaien op voor gat in begroting
Daardoor ontstond een gat in de begroting van 1,3 miljard euro per jaar. Wie mag dat betalen? Dat zijn de werkenden en gepensioneerden met een wat hoger inkomen.
Die betalen jaarlijks 1,3 miljard euro extra inkomstenbelasting, door gedraai aan de tabelcorrectiefactor, de in de wet opgenomen automatische indexatie van de tariefschijven.
Kabinet verlengt korting op brandstofaccijns
Hoge prijzen aan de pomp vindt niemand leuk. En politici ook niet, zeker met de verkiezingen in aantocht. Dus doet het gemankeerde kabinet een noodgreep.
Automobilisten die op benzine, gas of diesel rijden, profiteren een jaar langer van de in 2022 ingevoerde korting op de brandstofaccijns.
Per tankbeurt scheelt dat automobilisten maximaal 11 procent aan tankkosten. De schatkist loopt daardoor komend jaar 1,7 miljard euro mis. Van dat geld hadden versneld huizen kunnen worden gebouwd.
Verdere verdieping: Box 3, hoger fictief rendement en lagere vrijstelling
De belangrijkste wijziging is waarschijnlijk die in box 3, de belasting over spaargeld en beleggingen. Daar stijgt het zogeheten forfaitaire (fictieve) rendement over beleggingen met 1,78 procentpunt naar 7,78 procent. De vrijstelling daalt naar 51.396 euro per persoon. In 2025 was de vrijstelling nog 57.684 euro.
Wanneer het werkelijk rendement op spaargeld en beleggingen voor de individuele belastingplichtige in een jaar lager uitvalt dan het forfaitaire rendement (de AEX heeft dit jaar tot nu een rendement van zo’n 3 procent), dan kan mogelijk belastinggeld worden teruggevraagd met de zogeheten tegenbewijsregeling.
Hersteloperatie box 3 kost miljarden
In 2024 oordeelde de Hoge Raad dat beleggers alleen kunnen worden aangeslagen voor hun werkelijk behaalde rendement. Het resultaat van die uitspraak is dat spaarders en beleggers mogelijk geld terugkrijgen van de fiscus over de jaren 2017 tot en met 2027.
Volgens de ramingen kost de hersteloperatie van box 3 zo’n 14 miljard euro. Als een sigaar uit eigen doos betalen beleggers veel van die kosten terug in de vorm van de hogere box 3-belasting per 2026. Die verhoging levert de schatkist volgens de ramingen volgend jaar 1,3 miljard euro op.
Andere belangrijke wijzigingen:
- Om koopkrachtplaatjes rond te krijgen, gaat de arbeidskorting iets omhoog – dat is een belastingverlaging. Maar het tarief van de eerste schijf van de inkomstenbelasting (in box 1) gaat dan weer iets omhoog – dat is een belastingverhoging. Daarnaast wordt deels een automatische inflatiecorrectie op de tariefschijven toegepast, om zo het terugdraaien van de btw-verhoging op onder meer kranten te compenseren.
- Managers bij private-equitybedrijven investeren vaak privé mee met hun fonds. Koopt het private-equitybedrijf aandelen van een bedrijf, dan slaat de manager ook wat aandelen in. Deed de manager dat via een eigen bv, dan betaalde de manager relatief weinig belasting. Dat verandert door een verhoging van de tarieven in de zogeheten lucratief-belangregeling.
- Box 3-heffing kon worden vermeden door een handige truc met obligaties. Die maas in de wet is gedicht met terugwerkende kracht per 25 augustus 2025.
- De vrijstelling en de heffingskorting voor groene beleggingen blijven nog een jaar langer bestaan, maar worden zodanig verlaagd, dat ze de facto toch zijn afgeschaft (deze noodgreep was nodig omdat de Belastingdienst de wijziging anders niet tijdig kon verwerken).
- Fabrikanten gooien een scheutje melk bij de limonade om de verbruiksbelasting alcoholvrije dranken (de ‘suikertaks’) te ontlopen. Vanaf volgend jaar kan dat niet meer. Dan wordt ook de definitie van limonade aangepast.
- Minister van Financiën Eelco Heinen (VVD) over de vliegbelasting: ‘De vliegbelasting krijgt verschillende tarieven voor korte, middellange en lange vluchten. Voor kortere vluchten betaal je straks minder belasting dan voor lange vluchten. Voor een korte vlucht betaal je vanaf 2027 € 29,40 per vlucht, dit zijn bijvoorbeeld vluchten naar Portugal en Denemarken. Voor een middellange vlucht, naar bijvoorbeeld Egypte en Turkije, betaal je € 47,24 per vlucht. Voor lange vluchten, zoals naar Mexico en Zuid-Afrika, betaal je € 70,86.’
Vluchten naar Aruba, Bonaire en de andere eilanden van het Caribisch deel van het Koninkrijk blijven onder het laagste tarief vallen. - De auto van de zaak moet elektrisch zijn per 2027. Anders moet de werkgever een strafheffing betalen van 12 procent over de waarde van de auto. Dat geldt ook voor hybride auto’s. Is de auto van de zaak voor 1 januari 2027 op naam gezet, dan geldt een overgangsregeling. Maar die termijn loopt tot 17 september 2030. Dat is precies de dag na Prinsjesdag van dat jaar (veel leasecontracten worden voor vijf jaar afgesloten, dus dat betekent dat veel lopende contracten worden gerespecteerd).
Het gaat goed met Nederland! Waarom is iedereen dan zo chagrijnig?