De feiten: Huizenmarkt en hypotheekrenteaftrek belangrijkste thema’s voor woningzoekenden
De helft van de woningzoekenden vindt de huizenmarkt het belangrijkste thema bij de komende verkiezingen. Dat blijkt uit onderzoek van De Hypotheker in samenwerking met BNR Nieuwsradio.
De woningzoekenden hebben veel zorgen over de stijgende woningprijzen, het tekort aan huizen en de concurrentie op de huizenmarkt.
De overheid wil tot 2030 jaarlijks 100.000 nieuwe huizen laten bouwen. Maar bijna driekwart van de ondervraagden heeft er geen vertrouwen in dat ze daarin zal slagen.
VVD en PVV houden vast aan hypotheekrenteaftrek
Intussen buitelen de politieke partijen over elkaar heen als het gaat om de hypotheekrenteaftrek. Afschaffen, inperken of toch maar in stand houden?
EW’s visie: Discussie over hypotheekrenteaftrek leidt af van echte problemen
Door: Theo van Vugt, redacteur WonenDe hypotheekrenteaftrekdiscussie polariseert en slokt alle aandacht op, terwijl het niet gaat waar het eigenlijk over moet gaan. Hoe zorgen we dat er meer wordt gebouwd?
Politieke partijen zouden zich nu echt druk moeten maken om de woningnood aan te pakken. Dat betekent hinderlijke wetgeving, zoals de Wet betaalbare huur, schrappen of ingrijpend aanpassen.
Minder bezwaar, meer bouw: zo pakken we woningnood aan
Fiscale regelingen versoepelen, zodat investeerders in huur- en koopwoningen ook weer iets verdienen aan de bouw van die huizen. Zorgen dat kleine beleggers niet al hun huurwoningen verkopen en er steeds minder ruimte komt voor huurders. Perk ook de mogelijkheden in om met bezwaarschriften nieuwbouw voor jaren te vertragen.
Wellicht wat minder spectaculair dan een verdere inperking van de hypotheekrenteaftrek, maar wel effectief om iets aan het woningtekort te doen.
Inperking hypotheekrenteaftrek helpt niet tegen woningtekort
Een interdepartementale commissie gaf het in een recent rapport helder aan: om het woningtekort te verhelpen, moeten meer huizen worden gebouwd. Daar moet het over gaan.
En het is beter, zo geven de ambtenaren aan, om ook de hypotheekrenteaftrek te in te perken. Maar dat is toch iets van de lange adem en zorgt niet meteen voor goedkopere huizen, laat staan meer huizen.
De meeste partijen kiezen bovendien voor een ruime periode van 15 tot 30 jaar, waarin de aftrek stapje voor stapje lager wordt. Dat betekent dat voor huiseigenaren de lastenstijging beperkt blijft.
Hypotheekrenteaftrek minder belangrijk dan bouwen
Daarnaast zal het nieuwe kabinet op het gebied van belastingen en inkomensbeleid andere keuzes maken, bijvoorbeeld met een verlaging van de inkomstenbelasting, waardoor de impact voor huizenbezitters minder groot zal zijn.
Dus: waar hebben we het over, als we ons zo druk maken over inperking van de hypotheekrenteaftrek? Maak je druk over hoe we meer kunnen bouwen. Dat is de opdracht die er echt toe doet.
Reageren? Praat mee op XVerdere verdieping: Gros huizenbezitters kan op termijn zonder aftrek
Een gemiddelde hypotheek bedroeg in augustus 2025 357.796 euro, zo berekent De Hypotheker.
Met een annuïtaire hypotheek met een tienjaars-rente en Nationale Hypotheek Garantie van 3,7 procent, bedragen de bruto lasten dan 1.645 euro per maand. De netto lasten zijn 1.217 euro, dankzij het voordeel van de hypotheekrenteaftrek van 428 euro.
Dat lijkt best veel, maar dit geldt vooral voor starters. Veel huiseigenaren profiteren nog van een lage rente. Daardoor is het effect van de hypotheekrenteaftrek bij hen lager dan bij starters die een hypotheek afsloten met een rente van 4 procent, meldt De Hypotheker.
Hypotheekrenteaftrek langzaam afbouwen: nauwelijks invloed op lasten
Bovendien gaat inperking van de aftrek geleidelijk, en kunnen de inkomensgevolgen op andere manieren worden gecompenseerd.
‘Als je de hypotheekrenteaftrek in een ruime overgangsperiode van vijftien tot twintig jaar afbouwt, dan zijn de effecten op de maandlasten zeer beperkt,’ zegt Gerard Staats, universitair docent fiscaal recht aan de Tilburg University en werkzaam bij adviesbureau BDO, in Het Financieele Dagblad.
Wie zegt wat over de woningnood en hypotheekrenteaftrek?
- Hoogleraar Peter Boelhouwer (Technische Universiteit Delft) tegen EW: ‘Inperking van de hypotheekrenteaftrek is zeker geen oplossing voor de korte termijn en ook niet voor alle woningmarktproblemen. Er is meer nodig om de problemen op te lossen. Denk aan meer geld voor woningbouw, corporaties in hun kracht zetten, meer locaties voor woningbouw en het veel efficiënter inzetten van de bestaande woningvoorraad.’
- Voorzitter Arno Visser van brancheorganisatie Bouwend Nederland bij radioproramma Sven Op 1: ‘De discussie over de hypotheekrenteaftrek bestaat al dertig jaar en leidt al dertig jaar af van de echte problemen in de woningbouw.’ (…) ‘Tussen het eerste plan en de verhuiswagen zit tien jaar. Van die tien jaar wordt acht jaar vergaderd en maar twee jaar gebouwd. Er moet wat gebeuren aan inspraakprocedures en de lange tijd die nodig is om überhaupt te beginnen met bouwen.’
- Madeline Buijs van vastgoedadviseur Colliers in NRC: ‘Het afschaffen van de hypotheekrenteaftrek dempt de koopprijzen, want de maandelijkse hypotheekkosten worden hoger. Hierdoor kunnen mensen op basis van hun inkomen minder lenen en dus minder betalen voor een woning. Dit lost op korte en lange termijn niet de huizencrisis op, want door lagere prijzen komen er niet opeens meer woningen.’
- Drie economen schreven al in 2021 in economenvakblad ESB ‘dat, ook als de fiscale stimulans van woningen verder wordt afgebouwd, en wellicht zelfs helemaal afgeschaft, de problemen op de woningmarkt nog niet voorbij zijn – de alsmaar verder stijgende huizenprijzen, hogere schulden bij startende woningbezitters en de toenemende tweedeling tussen huizenbezitters en huurders.’