Donald Trumps hernieuwde successen bewijzen dat zijn achterban geniet van zijn wangedrag en zijn slachtofferschap.
De Republikeinen zijn cynisch geworden, schrijft Amerika-kenner Matthijs Tieleman op EW Podium.
‘Ik zou in het midden van Fifth Avenue kunnen staan, iemand neerschieten en nog steeds geen stemmers verliezen,’ zei Donald Trump in 2016 als kandidaat voor de Republikeinse presidentsnominatie in Iowa. Nu, bijna acht jaar later, is de loyaliteit van de Trump-stemmer net zo sterk, zo niet sterker. Zelfs na Trumps vele controversen lijken zijn concurrenten in de voorverkiezingen voor de Republikeinse nominatie geen schijn van kans te hebben.
Na een verlies tegen Joe Biden drie jaar geleden en zijn aanhoudende onpopulariteit onder de gehele Amerikaanse bevolking rijst de vraag: waarom is de oud-president nog altijd de leider van de Republikeinse partij?
Amerikaanse conservatieven zijn cynisch geworden
Ooit, in onschuldige tijden, deden Amerikaanse politici er alles aan om niet in verlegenheid te worden gebracht ten behoeve van hun reputatie en populariteit. Thomas Jefferson kreeg buitenechtelijke kinderen met Sally Hemmings, zijn slavin, maar geruchten daarover werden decennialang onterecht weggewuifd als propaganda van zijn politieke tegenstanders. John F. Kennedy lag regelmatig onder de dekens met andere vrouwen dan zijn echtgenote Jackie, maar iets slechts zeggen over de zogenaamd glorieuze Kennedy’s was taboe, zeker na de tragische moord op de president. Richard Nixon was zo bang voor zijn reputatie na de Republikeinse inbraak op het Democratische partijbureau in 1972 dat hij er jarenlang over loog en vervolgens aftrad. Om over Bill Clinton nog maar te zwijgen.
Maar ervaringen zoals Watergate, het Monica Lewinsky-schandaal, de e-mailcontroverse van Hillary Clinton en het heftig bekritiseerde presidentschap van Trump hebben de conservatieve beweging fundamenteel veranderd. Conservatieven zijn cynisch geworden over de morele verhevenheid van politici en geloven niet meer in de neutraliteit van overheidsinstituties, zoals de rechtspraak. Zelfs de FBI, ooit een bastion van conservatisme binnen de federale overheid, is in de ogen van veel Republikeinen onderdeel geworden van de ‘deep state’ .
Corrupte zoon Biden bewijst voor Republikeinen de dubbele maatstaven
De obsessie van conservatieven met Hunter Biden, de problematische en corrupte zoon van de huidige president, is om die reden niet verbazingwekkend. Een waar verhaal over een laptop van Hunter werd door verschillende entiteiten onterecht weggezet als nepnieuws. Hunter kreeg zogenaamd een ‘sweetheart deal’ aangeboden voor zijn vele criminele activiteiten, die overigens inmiddels weer is ingetrokken. En medewerkers van de Amerikaanse belastingdienst getuigden onlangs van beïnvloeding door het ministerie van Justitie in hun onderzoek naar Hunters belastingontduiking.
Hunters welbekende corruptie is geenszins gelijkwaardig aan die van Trump wat betreft de schaal en belang voor de democratie. Maar in de ogen van conservatieven is Hunter het levende bewijs dat er dubbele maatstaven zijn voor Democraten en Republikeinen, zowel in de media, de politiek als in de rechtszaal.
Maar bij Trump weet je wel precies wat je krijgt
Waar Hunters ondeugden een probleem zijn voor president Biden, zijn de zonden van Trump een pluspunt voor Trump, althans voor zijn populariteit binnen de Republikeinse partij. In tegenstelling tot zijn Republikeinse rivalen, die veelal op de klassieke moralistische en onoprechte politici van vroeger lijken, weet je bij Trump precies waar je aan toe bent. Zoals Jeff Winger zei over Ben Chang in de comedy serie Community: ‘What you see is maybe what you don’t want, but it’s also what you get!’
Maar nog belangrijker: Trump vertolkt als geen ander het wijdverbreide gevoel van slachtofferschap onder de conservatieven. De aanklachten tegen hem – het zijn er inmiddels vier – zijn niet het bewijs van Trumps minachting van de wet en de verkiezingsuitslag, zoals de Democraten dat zien. Zij zijn het bewijs dat hij voor de rechtse stemmer vecht en dat hij de juiste dingen zegt en doet. Waarom zitten de progressieven anders achter hem aan?
Zelfs DeSantis kan niet op tegen het slachtofferschap van Trump
Volgens Republikeinen bewijzen de aanklachten tegen Trump juist dat de Amerikaanse instituties zijn gekaapt door progressieven en dat zij onder het mom van neutraliteit die instituties gebruiken om conservatieven te vervolgen. Zoals Trump telkens maar herhaalt: ‘Ze komen nu achter mij aan en dat betekent dat ze ook achter jou aan gaan.’ Trump presenteert zichzelf met succes als het laatste bastion tegen de totale overwinning van het progressivisme in de Verenigde Staten.
Na een zwak moment in de peilingen vorig najaar heeft Trump in de afgelopen vier maanden een sterke comeback gemaakt. Deels is dat te verklaren uit de zwakke start van de campagne van zijn rivaal Ron DeSantis. Maar de aanklachten zijn vooral een enorme opsteker voor Trumps poging om zich voor de derde keer te verzekeren van de Republikeinse nominatie. De vier verschillende strafrechtelijke aanklachten en nog twee civielrechtelijke zaken tegen hem geven Trump de gelegenheid om zichzelf in verkiezingstijd te bedekken met de mantel van het slachtofferschap. En daar kan zelfs DeSantis, met zijn onder conservatieven populaire tirades tegen ‘woke’, voorlopig niet tegenop.