Onder JDE Peet’s leek de rust terug bij Douwe Egberts. Het bleek van korte duur: dat moederbedrijf wordt overgenomen. Het oer-Hollandse koffiemerk krijgt weer een nieuwe eigenaar.
Sinds mensenheugenis valt er moeilijk aan te ontkomen in Utrecht-West. Als je dat al zou willen, want de geur van gebrande koffie is heerlijk. Aan de Vleutensevaart, pal naast de Vleutensebrug (in de volksmond: de koffiebrug), staat sinds 1929 de fabriek van Douwe Egberts.
Douwe Egberts: tussen oude stad en Vinex
De van oorsprong Friese koffiebrander was tien jaar eerder in het centrum van de stad neergestreken om vanuit een voormalig badhuis het midden en zuiden van Nederland te bedienen. Maar de consumptie van koffie groeide zo hard dat een snelle verhuizing naar een grotere locatie aan de rand van Utrecht noodzakelijk was.
Inmiddels is de fabriek ingeklemd tussen de oude stad en de nieuwe: de grote Vinex-wijk Leidsche Rijn.
Enkele jaren terug liep een nieuwbouwproject vertraging op, omdat de gemeente de geur en uitstoot van Douwe Egberts toch nog eens wilde laten onderzoeken. Niets aan de hand, was de conclusie. Doorbranden maar.
Douwe Egberts: van Holland naar Wall Street
Dat doet Douwe Egberts tot op de dag van vandaag. Ondanks de roerige geschiedenis die het bedrijf de afgelopen decennia meemaakte. De onrust houdt ook niet op.
Het moederbedrijf van Douwe Egberts, JDE Peet’s, wordt voor 15,7 miljard euro overgenomen door het Amerikaanse frisdrank- en koffiebedrijf Keurig Dr Pepper, zo werd vorige week bekend.
Douwe Egberts is een van de 27 merken die horen bij JDE Peet’s, het grootste koffiebedrijf ter wereld, actief in meer dan honderd landen, met bijna 22.000 werknemers. In de Verenigde Staten heeft het Peet’s Coffee, in Frankrijk L’OR, in Duitsland Jacobs, in het Verenigd Koninkrijk Kenco (The Kenyan Coffee Company), in Spanje Marcilla en in Brazilië onder meer Pilão.
Over het eerste half jaar van 2025 boekte JDE Peet’s een omzet van iets meer dan 5 miljard euro en een winst van 422 miljoen. Het bedrijf groeit razendsnel, vooral dankzij de hoge koffieprijzen. Het hoofdkantoor staat in Amsterdam, het bedrijf is hier ook beursgenoteerd.
Douwe Egberts: na de overname
Na de overname verdwijnt JDE Peet’s van de Amsterdamse beurs. Keurig Dr Pepper voegt de activiteiten van beide bedrijven eerst samen, om er daarna twee nieuwe ondernemingen van te maken. De ene concentreert zich op frisdranken als Dr Pepper, 7UP en Schweppes, de andere op koffie en thee met de merken van Keurig Dr Pepper (onder meer Green Mountain en Lavazza) en die van JDE Peet’s.
Die twee ondernemingen krijgen elk een beursnotering in New York. Het hoofdkantoor van het koffiebedrijf komt in het stadje Burlington in de staat Massachusetts te staan. Vanuit het Amsterdamse kantoor, waar nu tweeduizend mensen werken, worden dan de niet-Amerikaanse activiteiten geleid. Beide bedrijven krijgen een CEO uit de gelederen van Keurig Dr Pepper.
Waarom de overname Douwe Egberts tot duurdere koffie kan leiden
De omzet van het nieuwe koffiebedrijf komt uit op 14 miljard euro. De slagkracht vergroten, is een belangrijke reden voor de overname. De wereldmarktprijzen voor zogeheten groene koffie (ongebrande bonen) stijgen al jaren flink door mislukte oogsten en toenemende vraag. Daardoor lopen de inkoopkosten voor bedrijven als JDE Peet’s op.
Hoe groter de inkoopkracht, des te beter de uitgangs- en onderhandelingspositie op die wereldwijde koffiemarkt. Bovendien verwacht het bedrijf honderden miljoenen euro’s kosten te besparen door afdelingen samen te voegen.
Nog een manier om met de gestegen inkoopprijzen te dealen, is supermarkten en hun inkoopcombinaties prijsverhogingen opleggen. Ook hier geldt: hoe groter het bedrijf, des te sterker het staat.
Vraag Nederlandse supermarkten maar hoe machtig JDE Peet’s met Douwe Egberts hier al is. Ze liggen contant met elkaar overhoop over prijsstijgingen die het koffiebedrijf doorvoert. Voor de supermarkten, en daarmee voor de consument, is de overname door Keurig Dr Pepper geen goed nieuws.
Onder de vleugels van JDE Peet’s was het oer-Hollandse merk Douwe Egberts nog maar net aan een nieuw avontuur begonnen.
Van Joure tot Koninklijk koffiebedrijf
In 1753 openen Egbert Douwes en zijn vrouw Akke Thijsses aan de Midstraat in Joure hun kruidenierswinkel De Witte Os waar ze producten verkopen die ‘tot de genoegens van het dagelijks leven behoren’. Dat zijn koffie, thee, chocola en tabak. Hun zoon Egbert verandert begin negentiende eeuw de bedrijfsnaam in Douwe Egberts. Omdat, zo wil het verhaal, hij in tegenstelling tot zijn vader ook buiten Joure is gaan leveren.
Douwe Egberts wordt langzaam maar gestaag in het hele land een begrip. Na de expansie naar Utrecht introduceert het bedrijf spaarzegels – eerst (in 1925) op tabaksverpakkingen, later ook op koffieverpakkingen. Die zegels – een uitgekiend klantenloyaliteitsprogramma avant la lettre – groeien uit tot een fenomeen. In 1937 lanceert het bedrijf Pickwick-thee. De naam is geïnspireerd op het boek The Pickwick Papers uit 1837 van Charles Dickens.
Na de Tweede Wereldoorlog opent Douwe Egberts de eerste vestigingen in het buitenland, waaronder Frankrijk, Spanje, Denemarken en België. In 1953 krijgt het bedrijf, bij het tweehonderdjarig bestaan, het predicaat Koninklijk.
Nederlandse huishoudens zien in de jaren van de wederopbouw de ene na de andere innovatie voorbijkomen. Van oploskoffie (Douwe Egberts Moccona) tot de Wigomat, een ‘luxe’ snelfiltermaling koffiezetapparaat dat het bedrijf in 1963 op de markt brengt.
Met de slogan ‘Douwe Egberts koffie, lekkere koffie’ maakt het bedrijf in 1967 een van de allereerste tv-reclames. De slogan zal nog decennia worden gebruikt. Een kleine tien jaar later wordt het oude pakhuis van Douwe Egberts in Joure omgetoverd tot een museum. De Witte Os functioneert als winkel bij het museum.
Hoe Douwe Egberts zichzelf opnieuw uitvindt
Eind jaren zeventig komt het bedrijf in handen van het Amerikaanse voedingsconcern Sara Lee. Onder leiding van de latere Philips-topman Cor Boonstra (1938-2025) worden door Sara Lee/DE onder meer Van Nelle (koffie, thee en tabak), Natrena (suikervervangers) en Duyvis (sauzen en nootjes) overgenomen.
In 1998 worden de tabaksactiviteiten weer verkocht. De monumentale Van Nelle-fabriek in Rotterdam is door Sara Lee/DE al overgedaan aan een consortium van projectontwikkelaars en bouwbedrijven.
Met Philips, waar Boonstra dan de baas is, introduceert het bedrijf in 2001 Douwe Egberts Senseo. ‘Ineens werd het mogelijk om slechts één kopje koffie per keer te zetten,’ meldt de website van Douwe Egberts, ‘en kon iedereen z’n eigen favoriete koffiepadvariant kiezen!’ In 2011 wordt het eerste D.E Café geopend, in Leeuwarden. Daarvan zijn er nu zeventien in Nederland.
Dat jaar komt er een einde aan de verbintenis met Sara Lee. Douwe Egberts is nooit weggeweest uit Nederland, maar wordt weer een volledig Nederlandse onderneming. Onder de naam D.E Master Blenders 1753 gaat het in de zomer van 2012 in Amsterdam naar de beurs.
Hoe Douwe Egberts opging in een Duits-Amerikaans koffie-imperium
Lang duurt dat niet, want ruim een jaar later wordt het bedrijf overgenomen door een consortium van buitenlandse investeerders onder leiding van JAB, eigendom van de Duitse familie Reimann, die steenrijk is geworden in de chemie-industrie.
JAB is een koffie-imperium aan het bouwen en heeft veel meer belangen in bedrijven, waaronder het Duitse Jacobs. Dat wordt als eerste samengevoegd met D.E Master Blenders 1753 – tot Jacobs Douwe Egberts (JDE). Eind 2019 fuseert het met een andere onderneming van JAB, het Amerikaanse Peet’s Coffee.
Een half jaar later krijgt JDE Peet’s een beursnotering in Amsterdam. Tweederde van de aandelen is nog steeds in handen van JAB, de rest is vrij verhandelbaar. Met de familie Reimann is Keurig Dr Pepper al tot een akkoord gekomen. De andere aandeelhouders zullen snel volgen, is de verwachting.
Waarom Douwe Egberts blijft, ook nu het hoofdkantoor vertrekt
Het bod van 15,7 miljard euro in cash komt neer op 31,85 euro per aandeel, 20 procent boven de slotkoers van de dag ervoor. Een succes is JDE Peet’s niet geweest op de beurs, zeker niet voor de aandeelhouders van het eerste uur. In het voorjaar van 2020 ging het bedrijf voor 31,50 euro naar de beurs. De zittenblijvers maken met deze overnameprijs 5,5 jaar later een winst van 35 eurocent.
Op zijn website meldt JDE Peet’s dat de oorsprong van het bedrijf teruggaat naar 1753, naar Egbert Douwes, middenstander te Joure. Pas 142 jaar later, in 1895, opende Johann Jacobs in Bremen zijn eerste winkel. En nog eens 71 jaar later, in 1966, begon Alfred Peet zijn onderneming in Berkeley, Californië. Ook in het nieuwe koffiebedrijf is Douwe Egberts de oudste.
Er vertrekt weer een hoofdkantoor uit Nederland. Maar in Utrecht, tussen de woonwijken, wordt nog volop koffie gebrand, en niets wijst erop dat die heerlijke geur uit Utrecht-West verdwijnt.