Inburgeraars excelleren maar zelden wanneer ze Nederlands leren. Twee derde van de 11.000 mensen die de afgelopen drie jaar hun inburgeringsexamen haalden, kwam niet verder dan het absolute minimumniveau.
Dat blijkt uit cijfers van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) die voor De Telegraaf werden verzameld.
Liever geen hoog niveau
Een opvallend gegeven is dat de cursisten in hun moederland vaak wel een goede opleiding hadden gehad. Twee derde van de mensen die bij de tien grootste opleiders van Nederland inburgeren, heeft naar eigen zeggen een middelbaar diploma of een diploma uit het hoger onderwijs. Maar bij het inburgeren laten ze lessen op hoger niveau voor wat het is. Om te slagen voor het inburgeringsexamen moeten examens in zes vakken worden gedaan.
Mensen die op het laagste niveau inburgeringsexamen doen, kunnen volgens experts eigenlijk nog niet meedoen in de samenleving. Ze kunnen zich wellicht net verstaanbaar maken tijdens het boodschappen doen, maar kunnen bijvoorbeeld nog geen krant lezen. Cursisten zouden bovendien na het doen van het examen denken dat ze al bijvoorbeeld genoeg Nederlands hebben geleerd om aan het werk te kunnen, maar dat is dus niet zo.
Asscher liet in april vorig jaar weten dat veertig procent van de migranten die in 2013 naar Nederland kwamen, niet slaagden voor hun inburgeringsexamen. Volgens het kabinet waren de cijfers toen al ‘schrikbarend’ en ‘alarmerend’.
Degenen die aan het werk zouden willen moeten een hoger niveau volgen en slagen voor een staatsexamen. Maar dat diploma werd door nog geen 1.400 van de in totaal 11.000 inburgeraars in 2016 behaald.
Syriërs slagen het vaakst
In een breakdown van de nationaliteiten blijken Syriërs het het beste te doen. Van hen slaagt ongeveer de helft bij een eerste examen. Voor Eritreeërs en Ethiopiërs ligt dat cijfer beduidend lager: bij de Eritreeërs slaagde slechts 5 procent, en bij de Ethiopiërs 9 procent.
Sinds 2013 geldt de regel dat migranten zelf een inburgeringsopleiding moeten zoeken en zorgen dat ze binnen drie jaar inburgeren. Asielzoekers kunnen daarvoor maximaal 10.000 euro lenen bij DUO. Wanneer het ze binnen drie jaar lukt, wordt dat bedrag kwijtgescholden. Lukt dat ze niet, dan moeten ze de lening terugbetalen en krijgen ze bovendien ook een boete. Die schuld en boete zou niet zelden de reden zijn dat asielzoekers voor de makkelijkste lessen kiezen.
Door die DUO-regeling zijn statushouders een zeer interessante groep voor de onderwijsbranche: veel aanbieders lokken asielzoekers met cadeaus als laptops en tablets. Ook laten sommige commerciële bureaus alleen statushouders met een hoog opleidingsniveau toe, omdat zij sneller het examen kunnen halen.