Formatiegesprekken tussen VVD, CDA, D66 en de ChristenUnie (CU) lijken aanstaande. Nu PvdA-leider Lodewijk Asscher definitief ‘nee’ heeft gezegd tegen informateur Herman Tjeenk Willink, heeft de CU eindelijk de duidelijkheid waar ze zo lang op heeft gehoopt.
Woensdag spreekt Tjeenk Willink met CU-leider Gert-Jan Segers. De informateur zou alle andere opties bewust hebben weggestreept, om tot een coalitie met de ChristenUnie te komen. Het grote verschil tussen de christelijke partij en D66 van Alexander Pechtold vormt nu het belangrijkste struikelblok.
‘Stel wet voltooid leven uit’
Op medisch-ethisch gebied worden de partijen het maar moeilijk eens. Toen de eerste formatieronde met GroenLinks was geklapt, ging Pechtold in gesprek met Segers, om te onderzoeken of die verschillen te overbruggen zijn. Dat bleek toen niet het geval. Pechtold zou met een lijst ‘eisen en voorwaarden’ zijn gekomen.
Toch wordt er al druk naar mogelijkheden gezocht om een samenwerking tussen D66 en ChristenUnie werkelijkheid te maken. VVD-coryfee Ed Nijpels heeft bijvoorbeeld een constructie bedacht om het voorlopig niet over bepaalde onderwerpen te hebben, zoals het D66-initiatief voltooid levenseinde.
De wet voltooid leven moet gewoon worden behandeld in de Tweede Kamer en de Eerste Kamer, zegt de voormalige partijleider tegen BNR. Als er een initiatiefwetsontwerp komt, moeten de Koning en een minister – in dit geval de minister van Justitie – normaal gesproken hun handtekening zetten. Als het aan Nijpels ligt, wordt dit pas door het volgende kabinet gedaan, als bijvoorbeeld ChristenUnie niet deelneemt aan dat kabinet.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
CU laatste strohalm voor meerderheid
Dit soort eisen zou ChristenUnie vrij gemakkelijk kunnen stellen. Hoewel de partij slechts vijf zetels in de Tweede Kamer heeft, lijkt CU de enige mogelijke optie voor een meerderheidskabinet. Als VVD, CDA en D66 deel willen uitmaken van een coalitie met een meerderheid in beide Kamers, kan dat alleen als er compromissen worden gesloten met Segers.
Pas dinsdag sloot de PvdA regeringsdeelname definitief uit. De SP heeft steevast volgehouden niet te willen samenwerken met de VVD, en vrijwel alle andere partijen sluiten de VVD uit. Nu CU als laatste strohalm overblijft, zegt zelfs D66-leider Pechtold de deur een beetje open. De onmisbaarheid van Segers geeft hem een sterke onderhandelingspositie. De lijst met eisen van Pechtold zal dan ook weinig worden geraadpleegd.
Om 11.30 uur op woensdagochtend spreekt Segers met Tjeenk Willink. Vermoedelijk zal de informateur een dezer dagen laten weten of hij een meerderheidskabinet nog mogelijk acht.