De Dodenherdenking op 4 mei op de Dam in Amsterdam dreigt het strijdtoneel te worden van een confrontatie tussen Molukse Ajax-supporters en de activisten die de twee minuten stilte om 20.00 uur met een lawaaidemonstratie willen verstoren. De rechter heeft de lawaaidemonstratie donderdag verboden en een gebiedsverbod uitgevaardigd tegen initiatiefnemer Rogier Meijerink, maar hij weet van geen wijken.
‘Ja, ik ga morgen wel naar de Dam. Wat ik daar ga doen? Schreeuwen,’ zei Meijerink in de rechtszaal tegen De Telegraaf. Zijn idee is om ‘niet in groepsverband, maar individueel’ te gaan, zodat er technisch beschouwd geen sprake is van een manifestatie.
De voorzieningenrechter schaarde zich achter de argumenten van de gemeente dat het maken van lawaai tot schrikreacties en paniek kan leiden en dus een gevaar is voor de openbare orde. ‘De burgemeester mag dit verbieden als er geen alternatieve weg mogelijk is.’ De rechter vond het eveneens aannemelijk dat als Meijerink zich op de Dam vertoont, dit zal leiden tot onrust. ‘U bent nogal een publieke figuur geworden. Daarom vind ik dat de burgemeester een gebiedsverbod mag opleggen,’ aldus de rechter.
Lees ook dit pakkende commentaar van Geerten Waling: Waarom ik stil ben op 4 mei
Actievoerders beroepen zich op demonstratierecht
Meijerink gaf eerder op de dag aan niet meer te willen schreeuwen tijdens de twee minuten stilte. Zijn nieuwe plan was om iets voor 20.00 uur een luchtalarm te laten afgaan om daarna met zijn medestanders de Dam te verlaten.
Meijerink hoopte via het recht om te demonstreren alsnog zijn gelijk te halen. ‘Een vrijheid die te danken is aan de mensen die men op 4 mei pretendeert te herdenken,’ zei hij daar eerder over. Maar nu de rechter de demonstratie verbiedt, zet hij zijn oorspronkelijke plan door.
De lawaaidemonstratie is een idee van de actiegroep ‘Geen 4 mei voor mij’. De organisatie is het er niet mee eens dat tijdens de herdenking bijvoorbeeld ook Nederlandse militairen worden herdacht die volgens de organisatie eind jaren veertig in Indonesië oorlogsmisdaden hebben gepleegd.
De Amsterdamse waarnemend burgemeester Jozias van Aartsen wilde niets weten van het originele plan en stelde een verbod in. Hij benadrukte dat hij de Dodenherdenking op 4 mei als ‘een heilig moment’ beschouwt. ‘Dat verstoren is onacceptabel en respectloos en bovendien strafbaar,’ zei hij. Het Nationaal Comité 4 en 5 mei deelt die mening.
Overigens is Meijerink geen onbekende van de politie. De Utrechtse kraker werd in 2013 veroordeeld tot zes weken cel. Volgens het Openbaar Ministerie was hij het brein achter de krakersrellen rond de Ubica-panden in het centrum van Utrecht. Hierbij werden het stadhuis en agenten met verfbommen bekogeld. De krakers stichtten brand in de binnenstad en gooiden met vuurwerk naar de politie. De ME moest eraan te pas komen om de panden te ontruimen. Dat duurde uren, omdat de krakers zich hadden vastgeketend.
Justitie nam de zaak hoog op en sprak van poging tot zware mishandeling en openlijke geweldpleging. Tegen Meijerink werd een half jaar cel geëist. De rechter oordeelde dat de krakers voor 60.000 euro aan schade hadden aangericht. Meijerink verscheen later in het NCRV-programma De Rechtbank, waarin hij de zaak ‘een politiek theatershowtje’ noemde.
Al tientallen jaren wordt er gemorreld aan de Dodenherdenking op de avond van 4 mei. Dat is nergens voor nodig, schrijft Syp Wynia >
Molukse Ajacieden komen in opstand
Lees ook deze column van Afshin Ellian: Weg met die provocateurs! Bescherm Dodenherdenking bij wet
Een harde kern van Ajax-supporters komt in opstand tegen de plannen van Meijerink. Het gaat vooral om Molukse supporters die zich AFC Maluku noemen. Zij willen koste wat het kost voorkomen dat er een lawaaidemonstratie wordt gehouden.
De Molukkers bestaan voor een groot deel uit kleinkinderen van soldaten uit het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL). Die soldaten kwamen in 1951 naar Nederland omdat ze aan Nederlandse zijde hadden meegevochten tijdens de Indonesische onafhankelijksstrijd. AFC Maluku ziet de lawaaidemonstratie als een verstoring van het eerbetoon aan hun opa’s. Meijerink gaf donderdagmiddag ook aan zich niet te laten stoppen door eventuele tegenacties.
De spanning rond de herdenking is inmiddels zo hoog opgelopen dat politie en de gemeente nauwlettend sociale media in de gaten houden en paraat staan om in te grijpen bij tekenen van escalatie. Koning Willem-Alexander en koningin Máxima wonen de Nationale Herdenking vrijdag zoals altijd bij.
Het is niet de eerste keer dat de Molukkers en antifacistische actievoerders tegenover elkaar staan. Toen in november vorig jaar een eerbetoon werd georganiseerd voor KNIL-veteranen in de Korporaal van Oudheusdenkazerne in Hilversum kondigden de actievoerders ook aan dat ze hiertegen gingen demonstreren. Daarop kwam een grote groep Molukse hooligans naar het kantoor van de Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht in Hilversum. De politie rukte massaal uit om een confrontatie te voorkomen. De antifacistische actievoerders haakten uiteindelijk op het laatste moment klagend af.
Lees ook: CIDI: ‘Hou vluchtelingencrisis buiten herdenking 4 mei’