Een schutter heeft maandagochtend het vuur geopend in een tram in Utrecht, waarbij minstens drie doden en vijf gewonden zijn gevallen. Maandagavond maakt burgemeester Jan van Zanen (VVD) bekend dat de voortvluchtige verdachte, de 37-jarige Turkse Nederlander Gökmen Tanis, is aangehouden.
De driehoek van burgemeester, politie en Openbaar Ministerie (OM) kon tijdens de persconferentie nog geen toelichting geven over het motief van de dader. Eerder hadden politie en OM bekendgemaakt rekening te houden met een terroristisch motief, terwijl premier Mark Rutte (VVD) zei dat Nederland ‘is opgeschrikt door een aanslag’. Diverse bronnen melden dat de aanval in de tram verband houdt met problemen in de privésfeer van Tanis. Op Twitter deelt een bewoner van de wijk Oudenoord beelden van de aanhouding. Vanwege de aanhouding heeft de Nationaal Coordinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV) het dreigingsniveau voor de provincie Utrecht teruggebracht naar 4, eerder op de dag was dat nog verhoogd naar 5, het hoogste niveau.
Verdachte recht voor mijn huis opgepakt #Utrecht #24oktoberplein pic.twitter.com/yypnuVAxKt
— Max (@maxuitutrecht) March 18, 2019
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
In een tram bij het 24 Oktoberplein in de Utrechtse wijk Kanaleneiland begon omstreeks 10.45 uur een man ‘in het wilde weg te schieten,’ meldde een getuige aan RTV Utrecht. Maandagmiddag zei de Utrechtse burgemeester Jan van Zanen (VVD) dat er minstens drie doden en negen gewonden zijn gevallen, maar later stelde de politie het aantal gewonden bij naar vijf. Drie van de vijf gewonden verkeren in ernstige toestand.
Burgemeester Jan van Zanen reageert op het schietincident eerder vandaag pic.twitter.com/PzI6t2tPtX
— Gemeente Utrecht (@GemeenteUtrecht) March 18, 2019
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
De politie vroeg aan het begin van de middag om uit te kijken naar Gökmen Tanis, een 37-jarige man van Turkse afkomst. De politie raadt met klem aan hem niet zelf te benaderen. Via Twitter is onderstaand beeld van hem verspreid:
Fijne man die Gökmen Tanis, verantwoordelijk voor het "incident" vandaag in #Utrecht pic.twitter.com/jgyUTdlfyP
— Dennis van der Stelt 🎗 (@dvdstelt) March 18, 2019
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Volgens AD-verslaggever Yelle Tieleman stond Tanis twee weken geleden nog voor de rechter vanwege een verkrachtingszaak. De journalist schrijft ook dat de verdachte betrokken was bij een schietpartij in de wijk Kanaleneiland, waar hij voorbijgangers beschoot. De website GeenStijl meldt een bron te hebben gesproken die zegt dat de verdachte zijn schoonzus zou hebben willen vermoorden. De Turkse BBC schrijft dat Tanis naar Tsjetsjenië zou zijn vertrokken om te vechten. Hij zou zijn gearresteerd op verdenking van banden met terreurbeweging IS, maar later zijn vrijgesproken.
Rutte: ‘Terreurdaad is aanval op onze beschaving’
Maandagmiddag omstreeks 14.30 uur reageerden premier Mark Rutte (VVD) en minister van Justitie en Veiligheid Ferdinand Grapperhaus (CDA) in een persconferentie op de laatste ontwikkelingen. ‘Ons land is vandaag opgeschrikt door een aanslag in Utrecht,’ aldus Rutte. Hij zegt dat er ‘gewonden zijn en mogelijk doden gevallen’. Alles is volgens de premier gericht op het opsporen van de dader(s). ‘Een terreurdaad is aanval op onze beschaving.’ Ook stelt Rutte dat ‘onze rechtsstaat en onze democratie sterker [zijn] dan fanatisme en geweld’.
'Onze gedachten zijn bij slachtoffers. We zetten alles op alles om dader(s) zo snel mogelijk te pakken', zegt premier Rutte op persconferentie. 'Wees alert maar blijf ook rustig', zegt minister Grapperhaus: pic.twitter.com/xxhkgoPU2O
— NPO Radio 1 (@NPORadio1) March 18, 2019
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Politie: maar één incident
Al snel na het schietincident kwamen politieagenten, ambulances en antiterreureenheden ter plaatse. RTV Utrecht meldde dat de politie spreekt van vier daders, die allemaal een andere kant zijn opgerend. Minstens één verdachte is nog voortvluchtig, zei Pieter-Jaap Aalbersberg, Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV) tijdens een persconferentie. Hij meldde slachtoffers, maar wilde niet zeggen of het gaat om (een) dode(n), en hoeveel slachtoffers er zijn. Hij zei ook dat er op ‘verschillende locaties’ is geschoten, maar de politie spreekt dat tegen: er was sprake van slechts één incident. Een NCTV-woordvoerder zei daarop dat de informatie van de politie ‘leidend’ is.
De gemeente Utrecht raadde iedereen in de stad aan binnen te blijven, maar dat advies is maandagmiddag omstreeks 16.15 uur ingetrokken.
Politie vindt Renault Clio die vlak voor schietpartij was geroofd
Er vliegen ambulance- en politiehelikopters rond over de stad in een poging de daders op te sporen. De lokale zender meldt dat er in een flatgebouw aan de Trumanlaan een inval gaande is. Op sociale media gaan ook geruchten dat de Rabobank is omsingeld, en dat er bij het gebouw schoten zijn gelost. Ook is er even na 15.00 uur aan de Tichelaarslaan een rode Renault Clio gevonden waarin de dader zou zijn gevlucht. Die was vlak voor de schietpartij geroofd tijdens een carjacking (autokaping). De actie met een vluchtauto duidt erop dat de verdachte handlangers heeft gehad.
Getuigenverklaringen
Jimmy de Koster woont in de buurt van het 24 Oktoberplein en zag de schietpartij gebeuren, vertelt hij tegenover RTV Utrecht. Hij zegt dat hij een vrouw op de grond heeft zien liggen die geroepen heeft: ‘Ik heb niets gedaan.’ De vrouw zou tussen de 20 en 35 jaar oud zijn.
‘Op dat moment hoorde ik drie keer pang pang pang. Vier man liepen heel hard naar haar toe en ze probeerden haar weg te slepen en toen hoorde ik weer pang pang pang en die gasten laten die vrouw weer los.’
Een getuige van de schietpartij zegt tegen NRC dat een man opstond en ‘met een groot pistool’ om zich heen begon te schieten. De getuige zat achterin de tram. ‘Hij schoot om zich heen, maar leek te mikken op mensen die op de bankjes zaten – iedereen dook weg’, vertelt de vrouw die anoniem wilde blijven. Omdat de conducteur de deuren niet meteen open kreeg, trapten mensen ramen in om naar buiten te vluchten.
Diverse personen zijn op straat gereanimeerd. Het ziekenhuis UMC Utrecht opende een calamiteitenhospitaal. Alle scholen en kinderdagverblijven in de omgeving en de Universiteit Utrecht werden uit voorzorg gesloten. Ook het Jaarbeursgebouw en de bibliotheken in Utrecht zijn dicht. Rijstroken van de A2 tussen Amsterdam en Utrecht en de A12 tussen Den Haag en Utrecht zijn vrijgemaakt voor hulpdiensten.
NCTV verhoogt dreigingsniveau
De politie Utrecht schreef al snel na de schietpartij rekening te houden met een eventueel terroristisch motief. Dat bevestigt ook Pieter-Jaap Aalbersberg, Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV). De NCTV heeft een crisisoverleg belegd. Het dreigingsniveau is verhoogd naar 5, het hoogste niveau. Dit geldt alleen voor de provincie Utrecht, schrijft Aalbersberg op Twitter. In de rest van het land blijft niveau 4 van kracht.
Premier Rutte over de gebeurtenissen in Utrecht: "Coalitieoverleg is onderbroken. Ik maak me grote zorgen." pic.twitter.com/VlkMBDC6Ph
— RTL Nieuws (@RTLnieuws) March 18, 2019
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Premier Mark Rutte (VVD) onderbrak het coalitieoverleg maandagochtend vanwege de schietpartij. Hij vertrok naar het torentje om zich over de situatie te laten informeren. ‘Ik maak me grote zorgen,’ zei Rutte tegen een verslaggever van RTL Nieuws. Op het Binnenhof zijn verhoogde veiligheidsmaatregelen genomen: de Koninklijke Marechaussee loopt er rond met automatische wapens. Op Schiphol heeft de Marechaussee ook de beveiliging verscherpt.
Moskeeën in Utrecht gesloten, bewaakt in Amsterdam en Rotterdam
Lees de blog van Afshin Ellian: Blijf met je poten af van gebedshuizen, waar dan ook
Vanwege de schietpartij in Utrecht zijn alle moskeeën in de stad gesloten, en in Rotterdam, Amsterdam, Maastricht, Venlo en Weert houden agenten ‘uit voorzorg’ extra toezicht op stations en bij islamitische gebedshuizen in en rond de stad. Dat heeft vermoedelijk te maken met de aanslag van vrijdag op twee moskeeën in het Nieuw-Zeelandse Christchurch.
Diverse fractievoorzitters reageren via Twitter op het nieuws (zie hieronder diverse tweets). Vrijwel alle partijen hebben in gezamenlijk overleg besloten vandaag hun campagne voor de Provinciale Statenverkiezingen stil te leggen. Alleen een bijeenkomst van Forum voor Democratie in het Kurhaus in Den Haag gaat wel door, meldt fractievoorzitter Thierry Baudet op Twitter. Het EenVandaag verkiezingsdebat dat vandaag in Rotterdam zou plaatshebben, is afgelast.
Of motivatie verdachte Turk nu relatiegerelateerd of terrorisme is, hoe kan iemand met een strafblad vol misdrijven van doodslag tot diefstal, vernieling en verkrachting vrij rondlopen en met een wapen in een tram onschuldige mensen doodschieten??
Leg dat eens uit Rutte.
— Geert Wilders (@geertwilderspvv) March 18, 2019
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Vreselijke berichten uit Utrecht. Ik ben in gedachten bij de slachtoffers en hun familie. Veel respect voor het snelle optreden van de hulpdiensten. Wij schorten de campagne tot nader order op.
— Sybrand Buma (@sybrandbuma) March 18, 2019
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Verontrustende berichten uit Utrecht. Onze gedachten zijn bij slachtoffers, familie en hulpdiensten.
We zullen de campagne tot nader order opschorten. We volgen de ontwikkelingen op de voet.
— Rob Jetten (@RobJetten) March 18, 2019
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Zeer zorgelijke berichten uit Utrecht. M’n gedachten en gebeden zijn bij de slachtoffers en bij onze veiligheidsmensen die nu pal voor onze veiligheid staan. Onze campagne wordt opgeschort.
— Gert-Jan Segers (@gertjansegers) March 18, 2019
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Zeer zorgelijke berichten uit Utrecht. Onze gedachten zijn bij de slachtoffers. In overleg met de andere partijen zijn de campagneactiviteiten stilgelegd.
— Klaas Dijkhoff (@dijkhoff) March 18, 2019
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Ernstige en zorgelijke berichten over de gebeurtenissen in Utrecht.
In overleg met de andere politieke partijen schorten we de campagne activiteiten tot nader orde op.
Onze gedachten gaan uit naar de slachtoffers, familieleden en de hulpdiensten en politiemensen ter plekke
— Lodewijk Asscher (@LodewijkA) March 18, 2019
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Afschuwelijk nieuws uit Utrecht. We maken ons grote zorgen over de situatie. En zijn in gedachten bij betrokkenen, slachtoffers en hulpverleners.
In overleg met andere partijen is de verkiezingscampagne voorlopig opgeschort.
— Lilian Marijnissen (@MarijnissenL) March 18, 2019
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Gezien de situatie in Utrecht hebben wij besloten na overleg met de andere politieke partijen tot nader order alle campagneactiviteiten op te schorten.
We volgen de ontwikkelingen op de voet. In gedachten zijn wij bij de slachtoffers en de hulpverleners.
— Jesse Klaver (@jesseklaver) March 18, 2019
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Wat een vreselijk nieuws uit Utrecht. Onze gedachten en gebeden gaan uit naar de slachtoffers, hun naasten, de hulpverleners en de mensen van de politie en de veiligheidsdiensten die zich inzetten om ons voor verder onheil te behoeden. Campagne-activiteiten worden opgeschort.
— Kees van der Staaij (@keesvdstaaij) March 18, 2019
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Afgelopen zaterdag was ik nog in #Kanaleneiland #Utrecht. We maken ons ernstig zorgen en volgen het nieuws nauwgezet. Laten we de kalmte bewaren en waakzaam blijven. Als .@DenkNL hebben we campagneactiviteiten voorlopig opgeschort.
— Tunahan Kuzu (@tunahankuzu) March 18, 2019
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Diep bedroefd over wat er gebeurd is in Utrecht. In gedachten zijn we bij de slachtoffers, hun familieleden, vrienden en kennissen. We leven intens met hen mee. We schorten de campagne op. Alle aandacht moet nu uitgaan naar dit drama. Laten we elkaar vasthouden en steunen.
— Henk Krol (@HenkKrol) March 18, 2019
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Geschokt door de gebeurtenissen in Utrecht. Juist nu is het essentieel om samen te komen en met elkaar te spreken over de toekomst van ons land. Daarom hebben @THiddema en ik besloten om onze bijeenkomst in het Kurhaus vanavond wél te laten doorgaan. https://t.co/r9flozOyG0 #FVD
— Thierry Baudet (@thierrybaudet) March 18, 2019
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Dit artikel is voor het laatst bijgewerkt om 19.15 uur.